Vergi Dava Daireleri Kurulu 1998/283 E. , 1999/376 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 1998/283
Karar No: 1999/376
Temyiz Eden: Maliye Bakanlığı
Karşı Taraf: … Anonim Şirketi
Vekili: …
İstemin Özeti: 1987 yılına ilişkin işlemleri incelenen kurum adına salınan cezalı kurumlar vergisi dava konusu yapılmaksızın kesinleşmiştir. Kesinleşen vergi ve ceza tahakkuk fişiyle duyurulmuştur. Kurum, tahakkuk fişinin iptali istemiyle … Vergi Mahkemesinde dava açmıştır. Davayı inceleyen vergi mahkemesi ilk kararıyla tahakkuk fişini iptal etmişse de, Danıştay Dördüncü Dairesinin bozma kararına uyarak davanın reddine karar vermiştir. Bu karar temyiz ve karar düzeltme yollarından da geçerek kesinleşmiştir.
Davacı, aynı konuda diğer bayiler adına yapılan tarhiyatların kaldırıldığını ileri sürerek düzeltme ve şikayet yolunu izlemiştir. Maliye Bakanlığının, şikayet başvurusunun reddi yolundaki işlemini bu davaya konu yapmıştır.
Davayı inceleyen … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E:…, K: … sayılı kararıyla; davacının cezalı tarhiyatlara karşı dava açmadığı ancak, diğer yükümlüler adına yapılan cezalı kurumlar vergisi tarhiyatlarının Danıştay kararları ile kaldırılmasıyla tarh nedeninin vergi mevzuuna girmeyeceğinin belirlendiği, bu nedenle, vergi mevzuuna girmeyeceği belirlenen tarhiyata karşı dava açma süresini geçirmesinden sonra yaptığı düzeltme talebinin, verginin haksız yere tahsilinin engellenmesi yönünden yasal olduğu ve cezalı vergi ve fonların ret ve iadesi gerektiği gerekçesiyle işlemi iptal etmiştir.
Maliye Bakanlığının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi, 22.5.1997 günlü, E:1996/3581, K:1997/1778 sayılı kararıyla; Davacının verginin döneminde hata yapıldığı yolundaki iddiasının 213 sayılı Yasanın 125 inci maddesi uyarınca vergi hatası kapsamında incelenmesine engel bulunmadığı ancak, kurum tarafından ileri sürülen bu iddianın, ihbarnamelerin dava konusu edilmemesi ve ödeme emri üzerine açılan davaların da reddedilmesi sonucunda kesinleşen bu yıl vergisi ile ilgili olmayıp, bundan sonraki yıllara ilişkin bulunduğu, kaldı ki, inceleme ile ortaya çıkan bu tip uyuşmazlıklardaki hukuki yorumların, 213 sayılı Yasanın 117 ve 118 inci maddelerinde yer alan vergiye ait hesaplarda ve vergilendirmede hata kapsamında olmadığı, davacı şirketin şikayet başvurusunun reddinde hukuka aykırılık bulunmadığı, işlemin iptali yolundaki mahkeme kararında isabet görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi … günlü ve E: …, K: … sayılı kararıyla ilk kararında direnmiştir.
Direnme kararı Maliye Bakanlığı tarafından temyiz edilmiş ve uyuşmazlığın düzeltme şikayet kapsamında bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: Yükümlü kurum adına yapılan tarhiyatın verginin konusuna girip girmediği ancak hukuki yorumu gerektirdiğinden temyiz isteminin kabulü, ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp vergi mahkemesince verilen ısrar kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
1987 yılına ilişkin işlemleri incelenen kurum adına salınan cezalı kurumlar vergisinin düzeltme ve şikayet yolu izlenerek kaldırılması yolundaki istemin reddi yolundaki işleme karşı açılan davanın kabulü ile verginin ret ve iadesine karar veren vergi mahkemesi ısrar kararı Maliye Bakanlığınca temyiz edilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 116 ncı maddesinde, vergi hatası tanımlanmış, 117 nci maddesinde hesap hataları, 118 inci maddesinde de vergi hataları kapsamına giren hususlar sayılmak suretiyle belirlenmiştir.
Uyuşmazlık konusu olayda, yükümlü kurumun taksitli araç satışlarında vade farklarını fatura bedeline dahil etmesi gerekirken tahsil tarihinde hasılat kaydederek izlediği satış yönteminin dönemsellik ilkesine aykırı olduğu ve vergi ziyaı doğurduğundan bahisle inceleme raporuna dayanılarak resen yapılan cezalı tarhiyata karşı dava açılmayarak sözü edilen tarhiyatların kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Davacı kurum tarafından benzer satış yöntemi izleyen başka bayiler adına aynı nedene dayanılarak yapılan cezalı tarhiyatların kaldırılması yolunda Danıştay dava daireleri ile Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunun kesinleşmiş kararları bulunduğundan bahisle ihtilaflı vergi ve cezanın silinmesi istenmiş, bu istem Maliye Bakanlığınca reddedilmiştir.
Aynı nedenle diğer vergi yükümlüleri adına yapılan tarhiyatların yargı yerlerince kaldırılmış olması 213 sayılı Yasanın yukarıda açıklanan hesap ve vergi hatalarının hiçbirine girmediğinden, bozma kararına uyulmaksızın yazılı gerekçeyle verilen ısrar kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E:v, K. … sayılı kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, 25.6.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.