Vergi Dava Daireleri Kurulu 1997/247 E. , 1998/368 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 1997/247
Karar No: 1998/368
Temyiz Eden: … Anonim Şirketi
Vekili: …
Karşı Taraf: … Vergi Dairesi Müdürlüğü
İstemin Özeti: Yükümlü şirket ile … Anonim Şirketi arasında yapılan satış sözleşmesi uyarınca satın alınan kimyasal madde bedeline katma değer vergisi eklenerek bulunan matrah üzerinden ihtirazi kayıtla beyan edilen ve ödenen damga vergisinin ret ve iadesi istemiyle dava açılmıştır.
Davayı inceleyen … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci ve 10 uncu maddeleri uyarınca sözleşmeye, hesaplanacak katma değer vergisinin ayrıca ilave edileceğine dair hüküm konulduğundan, sözleşmenin ihtiva ettiği parasal miktarın arttığı, dolayısıyla söz konusu sözleşme hükümlerinden, herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edildiğinde, katma değer vergili tutar üzerinden yararlanılacağı, yapılan tahakkuk ve tahsilatta bu nedenle yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi, 14.1.1997 günlü ve E:1996/4764, K:1997/74 sayılı kararıyla; 488 sayılı Yasanın 1 inci ve 10 uncu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1 inci ve 8 inci maddeleri gereğince katma değer vergisinde mükellef kavramının diğer vergi kanunlarının öngördüğü mükellef kavramından farklı olduğu, bu sistem içinde, mükellefin, vergi kapsamına giren mal ve hizmetlerin satış bedeli ile birlikte vergisini tahsil etmek ve hazineye yatırmakla görevli olduğu, aracı durumunda bulunduğu, dolayısıyla bir sözleşmede katma değer vergisinin alıcı tarafından ödeneceğinin belirtilmiş olmasının, bedeli artırıcı nitelik taşımadığı, yasadaki düzenlemenin sözleşmeye aktarılmasından ibaret olduğu, satış bedeline katma değer vergisi de dahil edilmek suretiyle bulunan matrah üzerinden damga vergisi tahsilinin vergiden vergi tahsil edilmesi sonucunu doğuracağı gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla; ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçeyi yineleyerek kararında direnmiştir.
Direnme kararı yükümlü tarafından temyiz edilmiş ve sözleşme bedeline katma değer vergisinin dahil edilmesinde yasal zorunluluk bulunduğu, bu tutarın damga vergisi matrahı olarak kabulünün verginin vergilendirilmesi anlamını taşıyacağı ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi: Alım satım ilişkisini düzenleyen sözleşmede katma değer vergisinin de sözleşme bedeline dahil olduğundan bahisle bu tutar esas alınarak idarece tarhiyat yapılmış ise de, böyle bir uygulama, vergi üzerinden vergi alınmasına neden olacağı gibi yansıtmalı bir vergi olan katma değer vergisinin işleyiş biçimine de aykırıdır.
Bu nedenle tarhiyatın kaldırılması gerekirken aksi yolda verilen karar hukuka aykırı olduğundan bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi: Danıştay Dokuzuncu Dairesi kararı usul ve kanuna uygun bulunduğundan bu karara karşı vergi mahkemesince ısrar edilmesi yerinde görülmemiştir.
Bu sebeple bozma düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Davacı kurum ile … Anonim Şirketi arasındaki satış sözleşmesi uyarınca satın alınan kimyasal madde bedeline katma değer vergisi eklenerek bulunan matrah üzerinden ihtirazi kayıtla beyan edilen ve ödenen damga vergisinin ret ve iadesi istemiyle açılan davanın reddi yolundaki ısrar kararı yükümlü tarafından temyiz edilmiştir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun “Vergileme Ölçüleri” başlıklı 10 uncu maddesinde, damga vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı belli paranın esas olacağı kurala bağlanmıştır.
Uyuşmazlık damga vergisi matrahının saptanmasında, katma değer vergisi tutarının dikkate alınıp alınmayacağına ilişkindir.
Taraflar arasında bağıtlanan sözleşmede emtianın birim kıymetine katma değer vergisinin ayrıca ilave edilmesi öngörülmüştür. Damga vergisi matrahı, sözleşmedeki bu koşul esas alınarak, mal bedeline katma değer vergisinin ilave edilmesi suretiyle hesaplanmışsa da; damga vergisinin konusu, herhangi bir hususu kanıtlamak için ibraz edilebilecek belgelerdir. Bu nitelikte bir belge olduğunda kuşku bulunmayan vergisi ihtilaflı sözleşme, davacının satın alacağı kimyasal madde miktarı ve bedelini kapsamaktadır. Katma değer vergisinin mal bedeline ekleneceği öngörülmemiş olsa dahi, malın teslimi sırasında bu verginin mal bedeline eklenmesi, 3065 sayılı Yasa gereğidir. Sözleşmede yer alan bu yoldaki kuralın, satım aktinde “semen”i, dolayısıyla sözleşmede yazılı bedeli artıracağı düşünülemeyeceği gibi tersinin kabulü, vergiden vergi alınması sonucunu doğuracaktır.
Bu yüzden, yasanın öngördüğü bir düzenlemenin sözleşmede yer alması nedeniyle katma değer vergisinin de mal bedeline dahil edilmesi suretiyle hesaplanarak fazladan ödenen damga vergisinin ret ve iadesi istemiyle açılan davanın reddinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenlerle, … Vergi Mahkemesinin, … günlü ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, 20.11.1998 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
X – K A R Ş I O Y
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar bozulması istenen mahkeme kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında yerinde ve … Vergi Mahkemesinin, … günlü ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte değildir.
Bu nedenle, temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.