Vergi Dava Daireleri Kurulu 1997/11 E. , 1998/260 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 1997/11
Karar No: 1998/260
Temyiz Eden: … Anonim Şirketi
Vekili: …
Karşı Taraf: … Vergi Dairesi Müdürlüğü
İstemin Özeti: 1992 yılına ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporlarına göre salınması gereken vergiler ve kesilmesi gereken cezalar üzerinden hakkında ihtiyati haciz kararı alındığını, kendisine duyurulan teminat istem yazısından öğrenen Kurum, ihtiyati haczi ve teminat istem yazısını dava konusu yapmıştır.
… Vergi Mahkemesi davayı incelemeksizin reddetmişse de temyiz başvurusu üzerine Danıştay Dördüncü Dairesince verilen K:1996/2375 sayılı kararla bu kararın bozulması nedeniyle usul yönünden verilen bozma kararına uyarak, davayı esastan incelemiştir. … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E:…, K:… sayılı bu kararıyla; 6183 sayılı Yasanın 9 uncu maddesine göre ihtiyati haciz uygulanabilmesi için Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesinde sayılan durumlara ilişkin bir kamu alacağının varlığı ile ilgili işlemlere başlanmasının yeterli olduğu, 1992 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda düzenlenen rapora dayanılarak salınan cezalı vergiler için kurulan dava konusu işlemde yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
Davacının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi, 6.6.1996 günlü ve E:1996/523, K:1996/2375 sayılı kararıyla; 6183 sayılı Yasanın 9 uncu maddesindeki teminat istenmesini gerektiren durumlardan birinin varlığının, 13 üncü madde uyarınca ihtiyati haciz uygulanmasına yeterli görüldüğü, 1992 yılı işlemleri incelenerek düzenlenen rapor uyarınca adına salınan vergi ve kesilen cezalar üzerinden davacı hakkında bir yandan ihtiyati haciz kararı alındığı, bir yandan da teminat istendiği, vergi mahkemesince davanın incelendiği tarihte tarhiyatlar kaldırılmış olduğu halde rapordaki tespitlerin, ihtiyati hacze yeterli neden oluşturup oluşturmadığının kararda ele alınmadığı ve davacı iddialarının ret sebebi konusunda da bir açıklama bulunmadığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davanın, dava konusu işlemin yapıldığı tarihteki hukuki duruma göre incelendiği ve kurulan işlemde hukuka ve kamu yararına aykırılık görülmediği gerekçesiyle ilk kararında ısrar etmiştir.
Karar, davacı tarafından temyiz edilmiş; ihtiyaci haciz kararının dayanağının bulunmadığı, vergi ve cezaların dava konusu edildiği ve mahkemece terkin edildiği ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti: Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi: İhtiyati haczin dayanağı olan vergi ve cezalara karşı açılan davalar mahkemece kabul edilip temyiz incelemesinden de geçerek kesinleştiğinden mahkemece verilen ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi: Danıştay Dördüncü Dairesinin 6.6.1996 günlü ve E:1996/523, K:1996/2375 sayılı bozma kararında yer alan düşüncede yazılı nedenlerle, temyiz isteminin reddi ile ilk kararında ısrar eden vergi mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
1992 yılına ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporlarında öngörülen vergi ve cezalar ile ilgili olarak alınan ihtiyati haciz kararı ve 6183 sayılı Yasanın 9 uncu maddesi gereğince duyurulan teminat istem yazısına karşı açılan davayı reddeden vergi mahkemesi direnme kararı yükümlü şirket tarafından temyiz edilmiştir.
Teminat ve ihtiyati haciz, 6183 sayılı Yasanın birinci kısmının, “Amme Alacağının Korunması” başlıklı ikinci bölümünde düzenlenmiştir. Belirtilen bölümün 9 uncu ve 13 üncü maddelerinde Vergi Usul Kanununun, kaçakçılık eyleminin varlığını gösteren ve bu cezanın uygulanmasını gerektiren bir işleme başlanması, ilgiliden teminat istenmesi ve hakkında ihtiyati haciz uygulanmasına yeterli sayılmıştır.
Davacının, 1992 yılına ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucunda düzenlenen 20.9.1993 günlü ve … sayılı vergi inceleme raporunda; adına bu yıl için yaklaşık ikiyüzmilyon lira vergi ve … lira kaçakçılık cezası kesilmesinin önerildiği, bu öneri uyarınca hakkında 29.12.1993 günlü ve … sayılı yazı ile ihtiyati haciz kararı alındığı, aynı yazı ile 6183 sayılı Yasanın 10 uncu maddesinde belirtilen cinsten yeterince teminat göstermesinin istendiği anlaşılmaktadır. Hakkındaki ihtiyati haciz kararını teminat istem yazısıyla öğrenen ve bu iki işlemin iptalini isteyerek dava açan mükellefe inceleme raporunda önerilen tarhiyatın ihbarnamelerle duyurulduğu ve tarhiyatın da dava konusu yapıldığı dosyadaki belgelerle kanıtlanmıştır.
İhtiyati haciz kararı ve teminat istem yazısının dayanağı, söz konusu tarhiyata konu olan vergi ve cezalar olduğu ve bunların güvenceye kavuşturulması amaçlandığına göre bu işlemlerin sebebini oluşturan tarhiyatın yargı kararıyla kaldırılmasının, bu davaya konu yapılan işlemleri etkileyeceğinde kuşku bulunmamaktadır.
İhtiyati haciz ve teminat istem yazısına karşı 31.1.1994 tarihinde kayda giren dilekçe ile dava açılmış, işlemlerin dayanağı olan vergi ve cezalar için dava açıldığı belirtilmiştir. Vergi mahkemesinin, ihtiyati haciz ve teminat istem yazısına karşı açılan davayı sonuçlandıran kararı 7.11.1995 gününde verilmiştir. İhtiyati haciz yoluyla güvence altına alınmak istenen vergi ve cezalardan oluşan tarhiyata karşı açılan dava ise 4.11.1995 tarihinde
sonuçlandırılmış ve tarhiyat kaldırılmıştır. Üzerinde ısrar edilen ilk karar yargı yerince kaldırılmış bir tarhiyatın güvence altında tutulması amacını taşımaktadır.
Mahkemece bu hususlar irdelenmeden verilen ısrar kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 9.10.1998 gününde oybirliği ile karar verildi.