Vergi Dava Daireleri Kurulu 1996/188 E. , 1997/171 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 1996/188
Karar No: 1997/171
Temyiz Eden: … Birliği
Vekili: …
Karşı Taraf: Maliye Bakanlığı
İstemin Özeti : 11.3.1995 günlü ve 22224 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 50 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin (C)”Diğer Hususlar” başlıklı 3 üncü bölümünün, “Dernek ve Vakıflar ile Kooperatiflerin Gayrimenkul Kira Gelirlerinde Tevkifat” başlıklı 3 üncü maddesinin son kısmında yer alan sendikalar, ticaret odaları, sanayi odaları, ticaret borsaları, esnaf odaları veya bunların birlikleri ile diğer mesleki kuruluşlara ait oda ve birliklerin söz konusu tevkifatın uygulanmasında dernek olarak kabulü ile bunlara yapılan kira ödemelerinden de % 25 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiğine ilişkin hükmün iptali istemiyle dava açılmıştır.
Davayı inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi K:1995/5074 sayılı kararıyla; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde, “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler maddedeki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakten veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları”, aynı maddenin 5 inci bendinin (a) alt bendinde ise 94 üncü maddede sözü edilenlerin, 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmak zorunda olduklarının belirtildiği, sözü edilen maddede, istihkak sahiplerinin gelir veya kurumlar vergisine tabi olup olmamaları yönünden bir ayırım yapılmadığı, 5 numaralı bendin (b) ve (c) alt bentlerinde, vakıflar, dernekler, kooperatifler gibi kural olarak gelir vergisi ve kurumlar vergisine tabi olmayan kuruluşların gayrimenkullerinin kiralanması karşılığı yapılan ödemelerin gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacağının açıkça öngörüldüğü, bu durumda, istihkak sahiplerinin gelir vergisine mahsuben yapılacağı ifade edilen tevkifatın, vergiye tabi olmayanlar yönünden nihai vergilemeyi amaçladığı, dolayısıyla odalar, borsalar ve bunların birliklerinin madde kapsamı dışında olduğu yolundaki davacı iddiasında isabet görülmediği, Gelir Vergisi Kanununun “Vergi Tevkifatı Ve Muhtasar Beyanname” başlıklı 94 üncü maddesinin 5 inci bendi hükmü karşısında odalar, borsalar ve birliklerin maliki bulundukları gayrimenkullerin kiralanması karşılığında yapılan kira ödemelerinin gelir vergisi tevkifatına tabi olduğunda kuşku bulunmadığı, Anayasanın 135 inci maddesinde ve 5590 sayılı Kanunda tarifi yapılan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını, yapısı itibarıyla, dernek saymak mümkün değil ise de, şirket yada vakfa benzetilmesi söz konusu olmayan bu kuruluşların, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (5) işaretli bendinin uygulaması yönünden derneklere benzetilerek, gayrimenkulerinin kiralanması karşılığı yapılan kira ödemelerinin dernekler gibi gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması yolundaki düzenlemede kanuna aykırılık görülmediği, ancak, 95/6429 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararda, vakıflar ve derneklere aitgayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden % 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ifade edildiği halde, dava konusu düzenlemede kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları yönünden bu oranın % 25 olarak belirlenmesinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle, davanın; uyuşmazlık konusu 50 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğin; (C) “Diğer Hususlar” başlıklı bölümünün “Dernek ve Vakıflar ile Kooperatiflerin Gayrimenkul Kira Gelirlerinden Tevkifat” başlıklı 3 üncü maddesinin son kısmında yer alan, “sendikalar, ticaret odaları, sanayi odaları, ticaret borsaları, esnaf odaları veya bunların birlikleri ile diğer mesleki kuruluşlara ait oda ve birliklerin, tevkifatın uygulanmasında dernek olarak kabul edilmesi” ne ilişkin kısmının iptali isteminin reddine; tebliğin “bunlara yapılan kira ödemelerinden % 25 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağına” ilişkin kısmının iptaline karar vermiştir.
Karar, davacı tarafından temyiz edilmekte ve oda, borsa ve birliklerin gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmadıkları, dernek olarak kabul edilemeyecekleri ve bu uygulamanın Anayasanın 73 üncü maddesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Savunmanın Özeti: Yasal dayanaktan yoksun bulunan temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi …’un Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, Danıştay Dördüncü Daire kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Danıştay Dördüncü Dairesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Danıştay Dördüncü Daire kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi Kararın özet bölümünde yazılı Danıştay Dördüncü Dairesinin 6.12.1995 günlü ve E:1995/1817, K:1995/5074 sayılı Kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Kurulumuzca da uygun bulunmuş ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine, 21.3.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.