Vergi Dava Daireleri Kurulu 1996/1 E. , 1997/263 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 1996/1
Karar No: 1997/263
Temyiz Eden: … Vergi Dairesi Başkanlığı
Karşı Taraf: … Ltd. Şti.
İstemin Özeti : Yükümlü şirketin 1991 takvim yılına ilişkin işlemlerinin sanayi ürünü ihracat istisnası yönünden incelenmesi sonucu tesbit edilen matrah farkı üzerinden adına kaçakçılık cezalı kurumlar ve kurumlar geçici vergisi salınmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen … Vergi Mahkemesi K: … sayılı kararıyla; geçici kabul rejimine göre bedelsiz olarak ithal edilen kumaş ve malzemeleri işlemek suretiyle mamul hale getiren ve yurt dışına ihraç eden, bütün bu aşamalarda üretimin risk ve sorumluluğunu üstlendiği açık olan yükümlü şirketin, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin 6 ncı bendinde öngörülen sanayi ürünü ihracat istisnasından tam olarak yararlandırılması gerektiği sonucuna ulaşarak cezalı tarhiyatı kaldırmıştır.
Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi K:1995/2286 sayılı kararıyla; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin 6 ncı bendinde öngörülen istisna ile güdülen amacın sanayi ürünlerinin imal ve ihracının teşviki ile yurda döviz girişini artırmak olduğu, bu amaç doğrultusunda, ithal edilen hammadde ile üretilip ihraç olunan sanayi ürünü dolayısıyla sağlanan gerçek ihracat girdisinin imalatla kazanılan katma değere isabet eden miktar kadar olacağı, buna göre yükümlü şirketin, geçici kabul rejimine tabi olarak ithal ettiği kumaş ve diğer malzemeleri imalata sevk edip işledikten sonra konfeksiyon emtiası olarak yurt dışına ihraç etmesinden
elde ettiği hasılattan, hammadde ithali sırasında ödenen bedelin düşülmesi sonucu bulunan tutara sanayi ürünü ihracat istisnası uygulanması gerekirken, ihracattan elde edilen hasılatın tamamının sanayi ürünü ihracat istisnasından yararlandırılması yolunda verilen kararda yasal isabet görülmediği, gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuştur.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi K: … sayılı kararıyla; İhracat istisnasından yararlanabilmek için ya bizzat ihracatçı ya da ihracatçılara mal satan imalatçı olmak gerektiği, olayda imalatçı olan yükümlü şirketin istisnadan tam olarak yararlanmasının tabii olduğu, ihraç edilen her malın bünyesinde ithal girdisi olabileceği gibi geçici kabul yoluyla ithal edilen malın bir veya birkaç el değiştirdikten sonra yurt içinde işlenerek ihracı halinde, ihracat istisnasından son imal ve ihracatı yapan kişinin yararlanacağı, bu durumda ithalat bedelinin ihracat bedelinden ayrılmasının söz konusu olmayacağı, ithal hammaddeyi yurt içinde dolaylı olarak temin eden ihracatçı için söz konusu mahsup işlemi yapılmadığı halde, ithalatı bizzat gerçekleştiren imalatçı ihracatçılar yönünden istisna tutarının hesabında hammadde bedelinin toplam ihracat bedelinden düşülmesinin vergilendirmede
eşitlik ve adalet prensibine aykırı olduğu, gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.
Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından tarhiyatın aynen onanması gerektiği ileri sürülerek temyiz edilmiştir.
Savunmanın Özeti: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, direnme kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen ısrar kararının dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi Kararın özet bölümünde yazılı … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E: …, K: … sayılı Kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Kurulumuzca da uygun bulunmuş ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine 2.5.1997 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
X – K A R Ş I O Y
Uyuşmazlık, geçici kabul rejimine bağlı olarak yurt dışından bedelsiz ithal edilen hammaddenin üretilip satılmasından elde edilen hasılatın sanayi ürünü ihracat istisnasından yararlanıp yararlanamayacağına ilişkin bulunmaktadır.
Olayda, çeşitli konfeksiyon eşyası üretimi yapan yükümlü şirket tarafından, 1991 yılında Gümrük Kanununun 118 inci maddesine göre geçici kabul yoluyla ithal edilen kumaş ve malzemelerin konfeksiyon emtiası haline getirilerek ihraç edilmesi sonucu yararlanılması gereken ihracat istisnasının hesabında, bedelsiz olarak ithal edilen kumaş ve malzemelerin bedellerinin istisna kapsamı dışında tutulması suretiyle bulunan matrah farkı üzerinden kaçakçılık cezalı tarhiyat yapıldığı anlaşılmaktadır.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8.maddesinin 6. bendinde; sanayi ürünü ihraç eden ve yıllık ihraç tutarı … ABD Doları veya muadili yabancı para karşılığı Türk Lirasını aşan imalatçı kurumların bu ihracattan sağladıkları hasılatın % 20’sinin kurum kazancından indirileceği, ihaç edildiğinin tevsiki şartıyla ihracatçılara yapılan satışların yıllık ihracat tutarının hesabında ihracat sayılacağı, ihraç ettiği malı imal etmeyen ihracatçı
kurumlarda bu istisnaların 1/4 oranında uygulanacağı, Bakanlar Kurulunun yukarıda yer alan … ABD Doları tutarını on katına kadar artırmaya veya Kanunda yer alan tutarın 1/4’üne kadar indirmeye, % 20 oranını sıfıra kadar indirmeye veya Kanunda yer alan orana kadar artırmaya yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Madde hükmünde getirilen istisna ile güdülen amaç, sanayi ürünlerinin imal ve ihracının teşviki ile yurda döviz girişini artırmaktır. Amaç bu olunca, ithal edilen hammadde ile üretilip ihraç olunan sanayi ürünü dolayısıyla sağlanan gerçek döviz girdisinin imalatla kazanılan katma değere isabet eden miktar kadar olacağı, bu nedenle de istisna uygulanacak ihracat tutarının hesabında hammadde ithalat bedelinin toplam ihracat bedelinden düşülmesi gerekeceği tabiidir.
Davacı kurumun, geçici kabul rejimine tabi olarak ithal ettiği kumaş ve diğer malzemeleri imalata sevk edip işledikten sonra konfeksiyon emtiası olarak yurt dışına ihraç etmesinden elde ettiği hasılattan, ithal edilen hammadde bedelinin düşülmesi sonucu bulunan tutara sanayi ürünü ihracat istisnası uygulanmasının, maddenin konuluş amacına daha uygun düşeceği açık olup, kanun maddelerinin yorumunda sadece maddenin lafzının değil, yasa koyucunun amacının da gözönünde bulundurulması gerekir. Ancak 1991 yılında bu matrah farkına uygulanacak istisna oranının %16 olması ve geçici kurumlar vergisi ile cezasının kaldırılması icabeder.
Açıklanan nedenlerle, vergi mahkemesi ısrar kararının bozulması gerekeceği görüşünde olduğumuzdan, çoğunluk kararına karşıyız.