Vergi Dava Daireleri Kurulu         1994/133 E.  ,  1995/115 K.
Daire : VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Karar Yılı : 1995
Karar No : 115
Esas Yılı : 1994
Esas No : 133
Karar Tarihi : 31/03/995

TARHİYAT, YÜKÜMLÜNÜN BELGESİZ ÜZÜM SATTIĞI İLERİ SÜRÜLEN ADİ ORTAKLIĞIN İŞLEMLERİNİN İNCELENMESİ ÜZERİNE DÜZENLENEN İNCELEME RAPORUNDAKİ TESPİTLERE DAYANDIĞINDAN, DAVA HAKKINDA BU İNCELEME RAPORU VE EKLERİ İNCELENDİKTEN SONRA KARAR VERİLMESİ GEREKTİĞİ HK.

Tarım ürünleri ticareti ile uğraşan yükümlünün 1986 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu, belgesiz ürün sattığının yükümlünün müşterisi … ve Ortakları Adi Ortaklığının hesaplarının incelenmesi sırasında ibraz edilen el defterleri ve emtia alım kartlarından anlaşıldığından bahisle saptanan matrah farkı üzerinden, adına Haziran 1986 dönemi için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarh edilmiştir.
Bu tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen … Vergi Mahkemesi … günlü ve … sayılı kararıyla; …’de tarım ürünleri ticaretiyle uğraşan ve 1986 yılı defter ve belgeleri incelenen adi ortaklığın el defterine göre, yükümlünün bu ortaklığa 23.6.1986 ve 25.6.1986 tarihlerinde kuru üzüm sattığı ve bu üzümlerin alıcı şirketin kayıtlarına … tarafından düzenlenen faturalarla intikal ettirildiğinin saptandığı, … söz konusu faturalarda yazılı malı satmadığını, faturaları …’ın izahatı doğrultusunda düzenlediğini ifade ettiğinden yükümlünün inceleme tutanağında yer alan; bu miktarda malın aynı tarihlerde satılmasının mümkün olmadığı yolundaki ifadesine itibar edilemeyeceği, resmi kayıtların yükümlü adına yapılması, işlemlerin eşi tarafından yürütülmesine engel olmayacağından, gayri resmi kayıtlarda eşi …’ın adının yer almasının doğal olduğu gerekçesiyle, davayı reddetmiştir.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi 29.11.1993 günlü ve 1993/4342 sayılı kararıyla; Vergi Usul Kanununun 29 ve 30.maddelerine dayanılarak tarhiyat yapılabilmesi için, bu maddelerde belirtilen şartların gerçekleştiğinin vergi dairesince açık ve kesin olarak ortaya konulması gerektiği, olayda yükümlünün ortaklığa belgesiz üzüm sattığı noktasından hareketle tarhiyat yapılmış ise de, yükümlünün eşine ait yüksek verimli üzüm bağının bulunduğunun gözardı edildiği, yükümlünün defter ve belgeleri incelenmeksizin salt adı geçen ortaklığın el defterinde yükümlünün eşinin adının bulunmasının bir kanıtlama aracı olarak kabul edilemeyeceği, varsıyama dayalı tarhiyatta isabet bulunmadığı gibi, vergi mahkemesince söz konusu defter ve belgeler incelenmeksizin davanın reddedilmesinde de yasal isabet bulun
madığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi … günlü ve … sayılı kararıyla; dosyadaki belgelerde davacının eşine ait yüksek verimli bağdan elde edilen üzümlerin … ve Ortakları Adi Ortaklığına satıldığına ilişkin bir iddia bulunmadığı, dava dilekçesindeki açıklamadan da adi ortalığa satıldığı inceleme raporuyla saptanan üzümün davacının eşine ait yüksek verimli bağdan elde edildiği anlamının çıkarılamadığı, Mahkemelerinin E: … sayılı dosyasına davacı tarafından ibraz edilen bilirkişi raporuna göre, söz konusu bağdan elde edilebilecek üzüm miktarı 18.900 kilogram olduğundan davacının sattığı 148.665 kilogram üzümün bu bağdan elde edildiğinin düşünülemeyeceği, 1986 yılı defter ve belgelerinde inceleme elemanınca dikkate alınmayan herhangi bir hususun bulunduğu ileri sürülmediğinden, mahkemece defter ve belgelerin incelenmesine gerek duyulmadığı, Danıştay Üçüncü Dairesinin yükümlünün 1986 yılı gelir (stopaj) vergisiyle ilgili K:1993/588 sayılı kararının da aynı doğrultuda olduğu gerekçesiyle, davanın reddi yolundaki ilk kararda direnmiştir.
Tarhiyatın dayandığı inceleme raporunda; yükümlünün belgesiz üzüm sattığı ileri sürülen … ve Ortakları Adi Ortaklığının hesaplarının incelenmesi sonucu düzenlenen inceleme raporunda, adi ortaklığın tuttuğu el defteri ve emtia alım kartlarından, belgesiz üzüm satın alınan tacirler arasında yükümlünün eşi …’ın adının da yer aldığı ve bu alımların …’dan sağlanan faturalarla belgelen dirildiğinin saptandığı belirtilerek, yükümlü adına kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarhiyatı önerilmiştir.
Tarhiyat, … ve Ortakları Adi Ortaklığın işlemlerinin incelenmesi sırasında yapılan tespitlere dayanmakta olup, temyiz dilekçesinde; Adi Ortaklık tarafından inceleme sırasında ibraz edilen el defterinde yükümlünün ve eşinin ismi yer almadığı halde, ismi el defterlerinde yazılı bazı kişileri korumak amacıyla, bu kişilerden belgesiz alınmış üzümün sonradan düzenlenen emtia alım kartlarında … dışındaki tacirlerden ve kendisinden satın alınmış gibi gösterildiği, eşi tarafından 1985 yılında bu şirkete üzüm satılması nedeniyle alınan çekin karşılıksız çıkması sonucu açılan davalar nedeniyle şirketin ortakları ile aralarından husumet bulunduğundan, 1986 yılında bu şirkete üzüm satmalarının düşünülemeyeceği ileri sürülmüştür. bu durumda, davacı iddialarının gerçeğe uygun olup olmadığının saptanabilmesi için mahkemece gerekli görülecek belgelerle birlikte … ve Ortakları Adi Ortaklığı hakkında düzenlenen vergi inceleme raporu ve eklerinin incelenerek değerlendirilmesi gerektiğinden, bu inceleme yapılmadan verilen direnme kararı hukuka uygun görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, yükümlünün temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … sayılı direnme kararının bozulmasına karar verildi.