Vergi Dava Daireleri Kurulu 1992/144 E. , 1993/36 K.
Daire : VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Karar Yılı : 1993
Karar No : 36
Esas Yılı : 1992
Esas No : 144
Karar Tarihi : 12/03/993
İŞLETMENİN AKTİFİNE KAYITLI OLMAYAN BİNEK ARAÇLARI İÇİN YAPILAN AKARYAKIT GİDERLERİNİN GAYRISAFİ KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEMEYECEĞİ HK.
İnşaat ve mühendislik faaliyeti ile uğraşan limited şirket 1984 yılında işletmenin aktifinde kayıtlı olmayan ve giderleri Kurum tarafından karşılanmak üzere üçüncü kişilerden sağlanan iki taşıt için yaptığı akaryakıt giderlerini, işletmenin aktifinde kayıtlı olan taşıt için yapılmış göstermiştir.
Yükümlü şirketin 1984 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu başka farklar yanında bu işlem de eleştiri konusu yapılmış ve işletmenin aktifine kayıtlı olmayan taşıtlara ait giderlerin dönem kazancından indirilmesinin mümkün olmadığı, akaryakıt giderinden aktife kayıtlı olmayan iki taşıta isabet eden kısmın kanunen kabul edilmeyen gider olarak dönem kazancına ilavesi gerektiği görüşüyle kaçakçılık cezalı Kurumlar Vergisi salınmıştır.
Bu tarhiyata karşı açılan davada Vergi Mahkemesi tarhiyatı kaldırmıştır.
Bu kararın Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay Dördüncü Dairesi 1991/818 sayılı kararıyla; Kurumlar Vergisi Kanununun 13.maddesinin yollamada bulunduğu Gelir Vergisi Kanununun 40.maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan değişik 5.bendinde, safi kazancın tespitinde, işletmeye dahil olup sadece işte kullanılan taşıtların amortismanları ile giderlerinin tamamının indirilmesinin mümkün olduğu belirtildiğinden, limited şirketin aktifinde kayıtla olmayan iki adet taşıt için yaptığı akaryakıt giderinin matrah farkı olarak kabul edilmemesinde isabet görülmediği, diğer matrah kalemleri için öne sürülen temyiz nedenlerinin ise yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak durumda olmadığı, gerekçesiyle temyiz istemini kısmen kabul ederek, akaryakıt giderleri yönünden yeniden karar verilmek üzere Vergi Mahkemesi Kararını bozmuştur.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi … sayılı kararıyla; değişik yerlerde taahhüt işleri bulunan yükümlü, işlerini nakliye faaliyeti olmadan yürütemeyeceğinden, olayda sözü edilen akaryakıt giderlerinin taşıt gideri değil iş ile ilgili nakliye gideri kabul edilmesinin Gelir Vergisi İKanununun 40.maddesinin lafzına ve ruhuna uygun olacağı, akaryakıt alımlarından bir kısmının aktifte kayıtlı olmayan iki otomobile ait olduğunun şirket temsilcisinin ifadesi ile tespit edildiği, otomobillerden her birine ne kadar akaryakıt gideri isabet ettiği yolunda somut bir tespit yapılmadığı, üç ayrı yerde faaliyet gösteren Kurumun, bu otomobillere ait benzin giderlerinin işle ilgili olmadığına ilişkin bir tespit de bulunmadığından bu giderlerin işle ilgili olduğunun kabulü gerektiği, bu nedenle, matraha konu akaryakıt giderinin, işin icabı olarak yapılması gerekli taşıma gideri sayılarak genel gider olarak nitelendirilip gayrısafi kardan düşülmesinin yerinde olduğu, işletmeye dahil olup işte kullanılan taşıtların giderlerini kabul eden kanun koyucunun işle ilgili olmayan masrafların gider yazılmasını engellemeyi amaçladığı, olayda ise uyuşmazlık konusu giderlerin işle ilgili olduğu anlaşıldığından, bu giderlerin Gelir Vergisi Kanununun 40.maddesinin 5.bendinin lafzına uygun bir taşıt gideri imiş gibi idüşünülmesinin gerçek ve safi kazancın vergilendirilmesi prensibine ters düşeceği, gerekçesiyle ilk kararında ısrar etmiştir.
Israr Kararı, Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 13.maddesinin gönderme yaptığı 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40.maddesinin 1.bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin, aynı maddenin olay tarihinde yürürlükte bulunan 2361 sayılı Kanunla değişik 5.bendinde ise işletmeye dahil olup sadece işte kullanılan taşıtların giderlerinin, gayrısafi kazançtan indirilmesine olanak sağlanmıştır.
Akaryakıt giderleri dönem kazancından indirilen iki taşıt, inşaat işinin yürütülmesi için gerekli faaliyetler olan inşaat malzemesi, yük veya işçi taşımak ve benzeri işler için kullanılabilecek özellikte taşıtlar olmayıp binek taşıtları olduğundan, bu taşıtlar için yapıldığı belirtilen giderler ticari kazancın elde edilmesi ve idamesi için yapılması zorunlu giderler olarak kabul edilemez.
Gelir Vergisi Kanununun 40.maddesinin 5.bendine dayanılarak taşıt giderlerinin gayrısafi kazançtan indirilebilmesi için ise taşıtların hem işletmenin aktifinde kayıtlı olması hem de sadece işte kullanılması gerektiğinden, işletmenin aktifinde kayıtlı olmadığı ihtilafsız olan taşıtlara ait akaryakıt giderlerinin anılan hükme göre de gayrısafi kazançtan indirilmesi mümkün değildir.
Bu nedenle, tarhiyatın ticari kazancın elde edilmesi ve idamesi için yapılması zorunlu giderler kapsamında olmayan ve işletmenin aktifinde kayıtlı olmayan taşıtlar için yapılan akaryakıt giderlerine ilişkin kısmını kaldıran Vergi Mahkemesi ısrar kararında yasaya uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.