Vergi Dava Daireleri Kurulu         1989/137 E.  ,  1989/129 K.
Daire : VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Karar Yılı : 1989
Karar No : 129
Esas Yılı : 1989
Esas No : 137
Karar Tarihi : 27/12/989

1-) FATURANIN GERÇEĞİ YANSITMASI İÇİN SALT BİÇİM AÇISINDAN YASAYA UY-
GUN DÜZENLENMESİ YETERLİ DEĞİLDİR. İÇERİK BAKIMINDAN DA GERÇEĞİ YANSITMASI GEREKİR.

2-) İNCELENEN DAVAYA AİT DOSYADA DEĞİL DE AYNI MADDİ OLAYA İLİŞKİN BAŞKA BİR DOSYADA BULUNAN İNCELEME RAPORU DEĞERLENDİRİLMEDEN VERİLEN KARAR, NOKSAN İNCELEMEYE DAYALIDIR.

3-) TARHİYATIN MÜKERRERLİĞİ, ZAMAN İTİBARİYLE DAHA ÖNCE UYGULANAN İHTİLAFLI TARHİYAT İNCELENİRKEN DE GÖZÖNÜNE ALINMALIDIR.

Uyuşmazlık, ihracat istisnasından dolayı Katma Değer Vergisi indirimi yada iadesine hak kazanan ihracatçıya bu iadenin, ihracatın gerçekleşmesi dışında başkaca herhangi bir koşul aranmaksızın yapılıp yapılmayacağı noktasından doğmuştur.
Katma Değer Vergisi Kanununun 11.maddesinin 1-a işaretli fıkrasında, ihracat teslimleri vergiden müstesna tutulmuş, 32.maddesinde de, 11. madde uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak Katma Değer Vergisinden indirilmesi, vergiye tabi işlemin olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde, indirilemeyen Katma Değer Vergisinin, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tesbit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade edilmesi kabul edilmiştir.
Bu konuda uygulamaya yön vermek amacıyla Maliye ve Gümrük Bakanlığının Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe koyduğu 4 seri sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin, “Vergi İndirimi” başlığını taşıyan (B) bölümünde; ihraç edilen mal ve hizmet alımları dolayısıyla yüklenilen Katma Değer Vergisinin, ihracat teslimlerinin yapıldığı ve hizmetin ifa edildiği vergilendirme döneminde yapılan vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanacak vergiden indirilmesi, indirilemeyen kısmın 32.madde gereğince iade edilmesi açıklamasına yer verilmiştir.
Kanunun, ihracatçıyı belli vergi yüklerinden uzak tutmak amacıyla öngördüğü istisna ve buna bağlı olarak getirdiği indirim ve iade olanağının, kullanılması, söz konusu emtianın faturayı düzenleyenden satın alındığı, faturanın içerik ve sonuç olarak gerçeğe uygun olduğunun saptanmasına bağlıdır.
Israr kararında da belirtildiği üzere Kurumun, ihraç konusu malların alt satıcılarından ikisinin gerçekte söz konusu malları üretecek ya da satacak mali güce sahip olmadıklarını saptayan ve … Vergi Mahkemesinde sonuca bağlanmış bir dosyada, bu uyuşmazlığın ait olduğu dönemi de kapsayan 4.6.1986 günlü ve … sayılı vergi inceleme raporunun bulunduğu anlaşılmaktadır. O nedenle bu uyuşmazlığa ait dosyada bulunan raporda, anılan rapordaki saptamalara değinilmemiş olması, ihraç konusu malların, faturayı düzenleyen kuruluş ve kişilerce satıldığına ilişkin kuşkuyu ortadan kaldırıcı nitelik taşımadığı gibi faturaların, biçim açısından yasaya uygun düzenlenmesi, içeriğinin de doğruluğu sonucunu doğurmaz.
Öte yandan, ihtilaflı dönemde ihraç olunan malların satıcısı olan iki firma dışında üçüncü satıcının yaptığı teslim nedeniyle ödediği Katma Değer Vergisi tutarı olan … liranın düşülmesinden sonra kalan … liranın geri alınması amacıyla uygulanan ve Danıştay Yedinci Dairesinin bozma kararına göre Vergi Mahkemesince verilen kararla onaylanan tarhiyatın mükerrer olduğu saptandığı halde Mahkemelerinin, ilk tarhiyata ilişkin uyuşmazlığı incelemesi nedeniyle bu mükerrerliğin dikkate alınamayacağı yolundaki hüküm fıkrası, Vergi Usul Kanununun 125.maddesinin son cümlesi karşısında yasaya uygun bulunmamıştır.
Anılan kuralda, yargı yerlerinden geçmiş muamelelerdeki vergi hatalarının ancak, hatalar hakkında bu yerlerce karar verilmemesi koşulu ile düzeltilebileceği hükmü yer almaktadır. Bu durumda, incelenen tarhiyattan daha sonra da uygulanmış olsa, vergi hatası içeren ve özellikle mükerrerlik yaratan bir vergi muamelesinin varlığı saptandığında, yükümlünün düzeltme hükümlerinden yararlanma olanaksızılığı ile karşı karşıya kalmaması bakımından bu husus incelendikten sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
Olayda, Kurumun Temmuz 1985 dönemine ait emtia alış faturalarına göre saptanan farkın, daha sonra uygulanan ve Danıştay Yedinci Dairesinin bozma kararı üzerine Vergi Mahkemesince verilen onama kararına konu matrah farkını içerdiği anlaşıldığından, ilk kararında ısrar eden Vergi Mahkemesince, onanan tarhiyata ilişkin dosyada mükerrerlik konusunda ileri sürülen bir iddia ve bunu karşılamak üzere Mahkemece verilmiş bir hüküm olup olmadığının incelenmesi, mükerrerlik sabit görüldüğü takdirde vergi hatasını ortadan kaldıracak şekilde karar verilmesi ge-
rekirdi.
Tarhiyatın esası hakkında ise, ihtilaflı tarhiyata açıklık getirdiği anlaşılan ikinci inceleme raporunun bulunduğu … Vergi Mahkemesine ait dosyada da bulunsa, bozma kararına temel oluşturan saptamaların değerlendirilmesinden sonra karar verilmesi gerekirken, ihtilaflı tarhiyata ait inceleme raporunda yer almayan tesbitler taşıyan 4.6.1986 günlü inceleme raporu değerlendirilmeksizin verilen kararda yasaya uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi Israr Kararının, Temmuz 1985 dönemi için yersiz Katma Değer Vergisi iadesi aldığı görüşüyle Kurum adına uygulanan işlemler ve bunların dayanakları ile sonuçları gözönüne alınıp değerlendirildikten sonra yeniden karar verilmek üzere bozulmasına karar verildi.

KARŞI OY:
İhracat istisnası nedeniyle Katma Değer Vergisi iadesi için olay tarihinde mer’i mevzuatta zincirleme sorumluluk hakkında hüküm bulunmaması sebebiyle, ihraç edilen malın ihracat safhasından önceki teslimlere ait vergilerin ödenmemesinden ihracatı gerçekleştiren kurumun sorumlu tutulması söz konusu olamaz.
Diğer taraftan, alt firmalarca ödenen veya ödeneceği varsayılarak satış bedeline ilavesi sonucu ihracatçı kurum tarafından alım bedeline dahil olarak ödenen Katma Değer Vergisinin ihracat istisnası olarak ihracatçı kuruma iadesi mevzuat gereğidir. Bu vergilerin alım bedeli içinde olmadığı ispat edilmedikçe vergilerin alt firmalarca ödenmediğinden bahisle iadenin yapılmaması yoluna gidilemez. Usul ve mevzuata aykırı cezalı tarhiyatın terkini gerekir. Karara bu nedenlerle karşıyız.