DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2022/3765 E.  ,  2023/135 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/3765
Karar No : 2023/135

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1-…
2-… Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesinin 19/10/2022 tarih ve E:2022/5487, K:2022/8801 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Denizli ili, Tavas ilçesinde S:…, S:… ve S:… numaralı IV. grup maden (linyit) işletme ruhsatlı sahalarda, ruhsatlara konu maden üretimine devam edilebilmesi için ihtiyaç duyulan ekli listedeki taşınmazların Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırılmasına ilişkin 14/01/2022 tarih ve 31719 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 13/01/2022 tarih ve 5103 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 19/10/2022 tarih ve E:2022/5487, K:2022/8801 sayılı kararıyla;
Davanın, iptali istenilen Denizli ili, Tavas ilçesinde S:…, S:… ve S:… numaralı IV. grup maden (linyit) işletme ruhsatlı sahalarda, ruhsatlara konu maden üretimine devam edilebilmesi için ihtiyaç duyulan ekli listedeki taşınmazların Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırılmasına ilişkin 14/01/2022 tarih ve 31719 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 13/01/2022 tarih ve 5103 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına ekli liste kapsamında taşınmazı bulunmayan davacı tarafından, maliki olduğu Denizli ili, Tavas ilçesi, … Mahallesi, … Mevkii … parsel ve … Mevkii … parsel sayılı taşınmazlarda yürüttüğü zeytincilik faaliyetinin, hemen bitişiğinde bulunan ve acele kamulaştırma kararı kapsamında yer alan taşınmazlarda madencilik faaliyeti kapsamında başlanılan kazı çalışmalarından zarar göreceği, söz konusu faaliyetlerin insan sağlığına ve çevreye olumsuz etkilerinin olacağı, ayrıca dava konusu işleme konu taşınmazların tarihi eserlerin, kültürel varlıkların yakınında olduğu ileri sürülerek açıldığı, Dairelerinin 04/08/2022 tarihli ara kararına davalı idarelerce verilen cevapta davacının mülkiyetindeki Denizli ili, Tavas ilçesi, … Mahallesi, … Mevkii … parsel ve … Mevkii … parsel sayılı taşınmazların, iptali istenilen acele kamulaştırma kararı kapsamında yer alan taşınmazlardan olmadığının beyan edildiğinin anlaşıldığı,
Uyuşmazlıkta; davacının maliki olduğu ve üzerinde zeytincilik faaliyet yürüttüğünü ileri sürdüğü taşınmazların, dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı’nın eki listede yer almadığı anlaşıldığından, dava konusu işlem nedeniyle menfaati ihlal edilmeyen davacının bakılmakta olan davada subjektif dava açma ehliyetinin bulunmadığı,
Diğer taraftan, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların, iptali istenilen acele kamulaştırma kararı kapsamındaki sahada gerçekleştirilecek projeye ilişkin çevresel etki değerlendirmesi süreci sonunda ilgili idarece verilecek olan karara karşı açılacak davada ileri sürülebileceğinin tabii olduğu gerekçesiyle,

davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu kamulaştırma sürecinden doğrudan etkilendiği, mülkiyet hakkının fiilen ihlal edildiği, zeytin ağaçlarının zarar gördüğü, dolayısıyla bu davanın açılmasında menfaatinin ve mülkiyet hakkı sınırlandığından taraf ehliyetinin bulunduğu; sahibi olduğu parselin hemen yanındaki parsellerin acele kamulaştırma kararındaki taşınmazlar içinde yer aldığı, yasalara göre zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinliklerin vegatatif ve generatif gelişmesine mani olacak kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılamayacağı ve işletilemeyeceği belirtilmesine rağmen dava konusu acele kamulaştırma kararına konu kamulaştırılan taşınmazların bu kurala aykırı bir şekilde belirlendiği ve tarafına ait zeytinlik bahçelerinin hemen yanında kazı çalışmalarına başlanıldığı, kazı çalışmaları sırasında ortaya çıkan toz ve duman ile kimyevi atıkların taşınmazında bulunan zeytin ağaçlarını doğrudan etkilediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idareler tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 20/A maddesi uyarınca gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle ehliyet yönünden reddine ilişkin Danıştay Altıncı Dairesinin temyize konu 19/10/2022 tarih ve E:2022/5487, K:2022/8801 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 02/02/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.