Danıştay Kararı İdari Dava Daireleri Kurulu 2022/3576 E. 2023/177 K. 08.02.2023 T.

DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2022/3576 E.  ,  2023/177 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/3576
Karar No : 2023/177

TEMYİZ EDENLER : I-(DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

II- (DAVALILAR): 1- … Başkanlığı
VEKİLİ: Av. …
2- … Üniversiresi Rektörlüğü
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 23/02/2022 tarih ve E:2019/307, K:2022/1089 sayılı kararının, davacı tarafından redde ve karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmının, davalı …Üniversitesi Rektörlüğü tarafından iptale ilişkin kısmının, davalı … Kurulu tarafından vekalet ücretine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, emeklilik yaş haddini dolduran öğretim üyelerine birer yıllık sürelerle sözleşmeli olarak çalıştırılma imkanı getirilmesi üzerine sözleşmeli olarak çalışmaya devam etme talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile işlemin dayanağı olan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 30. maddesinde yer alan ‘birer yıllık sürelerle’ ibaresinin ve 30. maddede ‘kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumuna başvurulmasını’ öngören başka yükseköğretim kurumuna başvuru imkanı vermeyen kısmının; Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. ve 5. maddeleri ile davalı Üniversite tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönerge’nin 6., 7., 8., 9. ve 10. maddelerinin iptali ile yoksun kalınan parasal haklar ve 1,00-TL manevi zararın tazmini istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 23/02/2022 tarih ve E:2019/307, K:2022/1089 sayılı kararıyla;
Davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmemiş,
“Maddi Olay ve Hukuki Süreç” ile “İlgili Mevzuat”a yer verildikten sonra;
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 30. maddesinde yer alan ‘birer yıllık sürelerle’ ibaresinin ve 30. maddede ‘kadrosunun bulunduğu yüksek öğretim kurumuna başvurulmasını’ öngören başka yükseköğretim kurumuna başvuru imkanı vermeyen kısmı yönünden;
Kanunların iptali istemiyle doğrudan idarî yargı yerine dava açılmasına olanak bulunmadığı, idarî yargı yerinde 2577 sayılı Yasa’nın 2. maddesinde öngörülen davalardan birinin açılması ve bu davada uygulanacak bir kanunun mahkemece Anayasa’ya aykırı görülmesi veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddî olduğu kanısına varılması halinde Kanunun iptali için Anayasa Mahkemesi önüne götürülebilmesinin mümkün olduğu,
Bu sebeple, 2577 sayılı Kanun’un 2. maddesinde öngörülen davalardan biri açılmak suretiyle ve uygulanacak Kanun hükmünün Anayasa’ya aykırılığı ileri sürülerek konunun Anayasa Mahkemesi’ne götürülebilmesi mümkün olduğundan, doğrudan kanun iptali istemiyle açılan davanın incelenmesi olanağı bulunmadığı,
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. maddesi yönünden;
2547 sayılı Kanun’un 30. maddesinin 2. fıkrasına dayanılarak çıkarılan Usul ve Esasların 3. maddesinde, Kanun’da yaş haddini doldurmuş öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak çalıştırılmasına ilişkin çizilen genel çerçeve içerisinde ve Kanuna aykırı olmayacak bir şekilde başvuru şartları, süreleri ve usulü ile teklif makamı, onay merci gibi hususların düzenlendiği, görevlerinde kalmalarında faydalı görülenler ibaresinin ne şekilde anlaşılması gerektiğine ilişkin belirlemeye gidildiği anlaşıldığından, anılan düzenlemede kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmediği,
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 5. maddesi yönünden;
2547 sayılı Kanun’un değişik 36. maddesi 6. fıkrası uyarınca, sözleşmeli olarak çalışan öğretim üyelerinin rektör, dekan, enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim olamayacağı, bunların yardımcılıklarında bulunamayacağı ve benzeri idari görevler alamayacağı, akademik birim yöneticiliği seçimlerinde oy kullanamayacağı hususu ve anılan Kanun’un 30. maddesinde, öğretim üyelerinin tabi olduğu yasak, ödev ve sorumluluklar ile disipline ilişkin hükümlerin bu şekilde çalıştırılanlar hakkında da uygulanacağı kuralının yer aldığı hususunun birlikte değerlendirilmesi neticesinde dava konusu hükümde hukuka ve kamu yararı ile hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı,

Davalı Üniversite tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönerge’nin 6. maddesi yönünden;
Yönergenin dava konusu edilen 6. maddesinde, emeklilik yaş haddini doldurmuş olan öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak çalıştırılmasına ilişkin başvuru koşullarının 5 madde halinde sayıldığı; 2547 sayılı Kanun’un 30. maddesinin 2. fıkrasında yer verilen, Yükseköğretim Kurumlarınca belirlenen bölüm ve programlarda görevlerinde kalmalarında fayda görülenlerin Yükseköğretim Kurumu’nun teklifi ve Yükseköğretim Kurulu’nun onayıyla çalıştırılabileceği, Usul ve Esasların 3. maddesinde ise Üniversite’nin teklif edilen alandaki öğretim üyesi ihtiyacı ya da teklif edilen alanın Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen öncelikli alanlardan olup olmadığının değerlendirilerek, Yükseköğretim Yürütme Kurulu’nca sözleşmeli olarak çalıştırılması uygun görülenlerin çalıştırılabileceği hususuna yer verildiği; 2547 sayılı Kanun’un 30. maddesinde 7033 sayılı Kanunla yapılan değişikliğin gerekçesine bakıldığında ise anılan madde değişikliği ile yükseköğretim kurumlarınca çalışmalarına ihtiyaç görülen deneyimli ancak yaş sınırı nedeniyle emekli olmak zorunda kalacak öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak görevlerine devam edebilmesinin amaçlandığının anlaşıldığı,
Bu bağlamda, Yönergenin 6. maddesinde yer alan başvuru koşullarının üst norm niteliğindeki Kanun, Usul ve Esaslar’da yer alan emeklilik yaş haddini dolduranların sözleşmeli olarak çalıştırılmaları konusunda ulaşılmak istenen fayda ve düzenleme amacına aykırı bir şekilde saptandığı, bu şekliyle anılan düzenlemede hukuka ve üst hukuk normlarına uygunluk bulunmadığı,
Aynı Yönerge’nin 7., 8., 9. ve 10. maddeleri yönünden;
Yönergenin 7, 8, 9 ve 10. maddesinin birlikte incelenmesinden, Usul ve Esasların 3. maddesinde, sözleşmeli olarak çalışmak isteyen öğretim üyelerinin müracaatlarını, yaş haddini doldurmadan en az üç ay önce kadrosunun bulunduğu bölüm başkanlığına, dekanlığa veya enstitü/yüksekokul/konservatuvar müdürlüğüne yapmasının gerekli olduğu, kriterleri sağlayan öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak çalıştırılma tekliflerinin; bölüm başkanının, anabilim dalı başkanı ve bölüm kurulunun görüşünü alarak vereceği gerekçeli uygun görüş üzerine, fakülte/enstitü/yüksekokul/konservatuvar yönetim kurulu ile üniversite yönetim kurulunun kararı ve rektörün teklifi ile Yükseköğretim Kuruluna gönderileceği hususuna yer verildiği dikkate alındığında, dayanak Kanun’da ve Kanun ile ihdas edilmesi öngörülen Usul ve Esaslarda yer almayan ve bu düzenlemeleri aşacak şekilde başvuru değerlendirme komisyonu, itiraz kurulu, itiraz usulü ve başvuruya ilişkin ilgili komisyon ve kurulların yapacakları görevlere ilişkin iş akış sürecini düzenleyen Yönerge’nin anılan maddelerinde hukuka ve üst hukuk normlarına uygunluk görülmediği,
Davacının, emeklilik yaş haddini dolduran öğretim üyelerine birer yıllık sürelerle sözleşmeli olarak çalıştırılma imkanı getirilmesi üzerine sözleşmeli olarak çalışmaya devam etme talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem yönüyle;
Hukuka aykırı olduğu saptanan Yönerge hükümlerinde öngörülen süreç ve oluşturulan komisyonlarca tesis edilen dava konusu işlemde de hukuka uygunluk görülmediği,
Davacının parasal haklar ve manevi tazmin istemi yönünden;
Yönergenin ve bu Yönerge uyarınca tesis edilen dava konusu işlemin iptalinin davacının doğrudan sözleşmeli öğretim üyesi olarak çalıştırılması sonucunu doğurmayacağı, Kanun, Usul ve Esaslar çerçevesinde yapılacak değerlendirme sonucuna göre davacının durumunun yeniden ele alınacağı açık olduğundan, davacının parasal haklar ve manevi tazminat istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığı gerekçesiyle,
Bireysel işlem ile Yönergenin 6., 7., 8., 9. ve 10. maddelerinin iptaline, parasal hak ve manevi tazminat istemi yönünden karar verilmesine yer olmadığına, 2547 sayılı Kanunun 30. maddesinde yer alan ibarelerin iptali istemi yönünden davanın incelenmeksizin reddine, davanın diğer kısımları yönünden reddine,
Dava kısmen iptal, kısmen ret şeklinde sonuçlandığından, yargılama giderlerinin yarısı olan 248,45 TL ‘nin davacı üzerine bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye; diğer yarısı olan 248,45 TL’nin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, dava konusu düzenleyici işlemlerde hukuka aykırılıklar, eksiklikler ve belirsizliklerin söz konusu olduğu, üniversitelerde farklı uygulamalara sebebiyet verdiği için iptal edilmeleri gerektiği, çalışmasında fayda görülen öğretim üyelerinin sadece birer yıl için sözleşme imzaladıkları, bir yıllık çalışma için ağır kriterler öngörülmesinin Kanunun amacına da aykırı olduğu, bu kişilerin yetmiş beş yaşına kadar çalışmaya devam etmelerinin gerektiği, Usul ve Esasların 5.maddesinin de iptalinin gerektiği, sözleşmeli öğretim üyesinin akademi kurul üyeliği görevlerinde yer alamamasında kamu yararının bulunmadığı, dava konusu edilen Usul ve Esaslar yürürlükte iken durumunun yeniden değerlendirilmesinin hukuka uygunluğu sağlamayacağı, Usul ve Esasların iptal edilmesi gerektiği; Üniversitenin bilimsel ilkelere, yasalara ve kanunun amacına aykırı hareket ederek davacının sözleşmeli öğretim üyesi olarak çalışmasına olanak sağlamadığı, maddi ve manevi olarak zarar görmesine sebebiyet verdiği, maddi ve manevi zararının Anayasanın 125. maddesi gereğince karşılanması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı … Başkanlığı tarafından, Kurulun işlemlerine ilişkin olarak davanın reddine karar verilmesine rağmen aleyhine yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedildiği, kararda vekalet ücretinin davalı idareye ödenmesi şeklinde hüküm kurulduğu oysa vekalet ücretinin düzenleyici işlemi iptal edilmeyen idareye ödenmesi gerektiği, temyize konu kararın vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı … Üniversitesi Rektörlüğü tarafından, dava konusu Yönergenin kanunlara uygun olarak düzenlediği, hukuka ve yasalara uygun olduğu, davacının fayda sağlayıp sağlamadığı hususunun objektif olarak oluşturulmuş kriterler incelenerek belirlenebileceği, Yönergenin 6. maddesinin hukuka uygun olduğu halde iptal edilmesinin isabetli olmadığı, yürütmeyi durdurma kararı sonrası yeniden yapılan değerlendirme sonrası davacının faydalı olmayacağına karar verildiği, kararın iptale ilişkin kısımlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI :
Davacı tarafından, Yönerge ile dava konusu idari işlemin iptaline yönelik temyiz istemlerinin reddi gerektiği, dava konusu Yönergenin dayanağı kanuna aykırı olduğu, bilimsel özerkliğe zarar verdiği, iptal hükmünün onanması gerektiği; YÖK tarafından vekalet ücretine ilişkin temyiz başvurusu yapıldığı, hükmün vekalet ücreti yönünden düzeltilmesi gerektiği, davalıların diğer temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı … Başkanlığı tarafından, uyuşmazlık konusu usul ve esasların kanunun belirlediği çerçevede düzenlendiği, iptali istenilen maddelerin kanuna uygun olduğu, usul ve esasların kanundaki düzenlemelerin ayrıntılı hale getirilmesinden ibaret olduğu, davacının maddi ve manevi taleplerinin yersiz olduğu için kararın bu kısmının da hukuken isabetli olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı … Üniversitesi Rektörlüğü tarafından, 2547 sayılı Kanunun 30. maddesinde yer alan hükümler yürürlükte olduğu müddetçe dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmaması gerektiği, davalı idarenin kriterleri tamamen bilimsel eser ve akademik çalışmaya ilişkin kriter olması sebebiyle başta sebep ve diğer unsurlar bakımından hukuka uygun olduğu; bireysel işlem bakımından toplantının üç kişi ile usulüne uygun olarak başladığı ve devam ettiği, çoğunluk ile karar verildiğinden, ilgili komisyonun hukuka aykırı toplandığını kabul etmenin mümkün olmadığı; ayrıca vekalet ücretine ilişkin kısmın yanlış olması nedeniyle kaldırılması gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Davalı Yükseköğretim Kurulunun temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının vekalet ücreti ve yargılama giderleri yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a)Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b)Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan Danıştay Sekizinci Dairesi kararının esası, aynı gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup davacı ve davalı Gazi Üniversitesi Rektörlüğü tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın bu kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davalı Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkin temyiz istemi incelendiğinde;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; temyiz incelemesi sonunda Danıştayın, kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onayacağı hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Kararlarda bulunacak hususlar” başlıklı 24. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde, kararlarda, yargılama giderleri ve hangi tarafa yükletildiğinin belirtileceği hüküm altına alınmış; aynı Kanun’un 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollamada bulunduğu 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun yerine yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 323. maddesinde; vekâlet ücretine yargılama giderleri arasında yer verilmiş ve 326. maddesinde; Kanun’da yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği, davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkemenin, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştıracağı belirtildikten sonra, 331. maddesinde; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder düzenlemesine yer verilmiş; böylece, kural olarak, yargılama giderlerinin davada haksız çıkan tarafa yükletilmesi esası benimsenmiştir.
Dava konusu uyuşmazlıkta, davalı idarelerden Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca hazırlanarak kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esasların 3. ve 5. maddeleri yönünden davanın reddine, diğer davalı olan … Üniversitesi Rektörlüğünce kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönerge’nin 6., 7., 8., 9. ve 10. maddeleri ile 19/11/2018 tarih ve 153483 sayılı bireysel işlemin iptaline karar verilmiş ; davanın kısmen iptal kısmen ret ile sonuçlanması nedeniyle yargılama giderlerinin yarısı olan 248,45 TL ‘nin davacı üzerine bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye; diğer yarısı olan 248,45 TL’nin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine karar verildiği görülmüştür.
Temyize konu kararda davalı idarelerden Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar yönüyle davanın reddine karar verildiği görüldüğünden, bu idare aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilemeyeceği; kararın dava konusu Yönerge ve bireysel işlemin iptal edilmesine ilişkin kısmına bağlı olarak takdir edilecek vekalet ücreti ve yargılama giderinden, dava konusu Yönergeyi kabul eden ve yürürlüğe girmesini temin eden davalı Gazi Üniversitesi Rektörlüğü’nün sorumlu olması gerektiği açıktır. Diğer bir ifadeyle, bakılan uyuşmazlıkta davalı Yükseköğretim Kurulunun, davada haksız çıkan taraf olarak kabulüyle yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasına olanak bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan, Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar yönüyle davanın reddine karar verildiğinden, kararın bu kısmına bağlı olarak takdir edilen vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına verilmesi gerektiği açıktır.
Bu itibarla, “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye; diğer yarısı olan 248,45 TL’nin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine” ilişkin hüküm fıkrasında hukuka uygunluk bulunmamakta ise de; belirtilen durumun yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği anlaşıldığından, temyize konu kararın hüküm fıkrasındaki;
“6. Dava kısmen iptal, kısmen ret şeklinde sonuçlandığından aşağıda dökümü yapılan yargılama giderlerinin yarısı olan 248,45 TL ‘nin davacı üzerine bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye; diğer yarısı olan 248,45 TL’nin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine ” ilişkin kısmının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca,
“Aşağıda dökümü yapılan yargılama giderlerinin yarısı olan 248,45 TL ‘nin davacı üzerine bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’na; diğer yarısı olan 248,45 TL’nin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen 7.425,00 TL vekalet ücretinin davalı Gazi Üniversitesi Rektörlüğü’nden alınarak davacıya verilmesine” olarak düzeltilmesine karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 23/02/2022 tarih ve E:2019/307, K:2022/1089 sayılı kararının esası yönünden ONANMASINA, yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin hüküm fıkrasının yukarıda belirtildiği şekilde düzeltilerek ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 08/02/2023 tarihinde esası yönünden oyçokluğu, vekalet ücreti ve yargılama giderleri yönünden oybirliği ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Davacının, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. maddesinin iptali isteminin incelenmesinden,
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “emeklilik yaş haddi” başlıklı 30. maddesinin 2. fıkrasında;”Öğretim üyelerinin görevleri ile ilişkilerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 67 yaşını doldurdukları tarihtir. Geçici 55 inci maddenin ikinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, yaş haddini dolduracakları tarihten önce başvurmuş olup sözleşme tarihi itibarıyla öğretim üyesi kadrolarında bulunanlardan yükseköğretim kurumlarınca belirlenen bölüm ve programlarda görevlerinde kalmalarında fayda görülenler, yükseköğretim kurumunun teklifi ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile emeklilik yaş hadlerini doldurdukları tarihten itibaren, yetmiş beş yaşını geçmemek üzere emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanıncaya kadar birer yıllık sürelerle sözleşmeli olarak çalıştırılabilirler… ” hükmü yer almaktadır.
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. maddesinde; “Yükseköğretim kurumlarının emeklilik yaş haddini doldurmuş öğretim üyelerini sözleşmeli olarak çalıştırabilmesi için, senato tarafından bu hususa ilişkin nesnel ve objektif kriterlerin belirlenerek öğretim üyelerine duyurulması gerekmektedir. Yükseköğretim kurumlarında görev yapan öğretim üyeleri, sözleşmeli olarak çalıştırılmak için müracaatlarını, yaş haddini doldurmadan en az üç ay önce kadrosunun bulunduğu bölüm başkanlığına, dekanlığa veya enstitü/yüksekokul/konservatuvar müdürlüğüne yapması gereklidir. Kriterleri sağlayan öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak çalıştırılma teklifleri; bölüm başkanının, anabilim dalı başkanı ve bölüm kurulunun görüşünü alarak vereceği gerekçeli uygun görüş üzerine, fakülte/enstitü/yüksekokul/konservatuvar yönetim kurulu ile üniversite yönetim kurulunun kararı ve rektörün teklifi ile Yükseköğretim Kuruluna gönderilir. Üniversitenin teklif edilen alandaki öğretim üyesi ihtiyacı ya da teklif edilen alanın Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen öncelikli alanlardan olup olmadığı değerlendirilerek, Yükseköğretim Yürütme Kurulunca sözleşmeli olarak çalıştırılması uygun görülenler, emeklilik yaş hadlerini doldurdukları tarihten itibaren birer yıllık süreyle sözleşmeli olarak çalıştırılabilirler…” düzenlemesine yer verilmiştir.
2547 sayılı Kanunun 30. maddesinin 2. fıkrasına göre, yükseköğretim kurumlarınca belirlenen bölüm ve programlarda görevlerinde kalmalarında fayda görülen öğretim üyelerinin, yükseköğretim kurumunun teklifi ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile sözleşmeli öğretim üyesi olarak çalıştırılabileceklerdir. Kanun maddesinde açıkça belirtildiği üzere, bu konuda yetkili idarenin Yükseköğretim Kurulu olduğu görülmektedir.
Dava konusu edilen Usul ve Esasların 3. maddesine göre ise, yaş haddinden dolayı emekli olacak olan öğretim üyelerinden, üniversite senatolarınca belirlenecek kriterleri sağlayan öğretim üyelerinin çalıştırılma tekliflerinin; bölüm başkanının, anabilim dalı başkanı ve bölüm kurulunun görüşünü alarak vereceği gerekçeli uygun görüş üzerine, fakülte/enstitü/yüksekokul/konservatuvar yönetim kurulu ile üniversite yönetim kurulunun kararı ve rektörün teklifi ile Yükseköğretim Kuruluna gönderileceği belirtilmiştir.
Bu durumda, 2547 sayılı Kanunun 30. maddesinde, sözleşmeli öğretim üyesi çalıştırılması konusunda yetkili idarenin Yükseköğretim Kurulu olduğu belirtilmesine rağmen, aynı idare tarafından kabul edilerek uygulanan Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. maddesiyle aynı konuda senatonun yetkili kılınmasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Davacının temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. maddesine ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.

KARŞI OY
XX- Gazi Üniversitesi tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönerge’nin 6. maddesinin incelenmesinden,
Gazi Üniversitesi tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönerge’nin 6. maddesinde;
“Yükseköğretim Kurumlarında emeklilik yaş haddini doldurmuş olan Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli olarak çalıştırılmasına ilişkin olarak;
i. Son 5 (beş) yıl içerisinde en az 1 (bir) adet ulusal veya uluslararası projede, proje başvuru aşaması ve süresince “Yürütücü” olarak görev yapmış/yapıyor olmak,
ii. Yabancı Dil Sınavı (YDS)’ndan en az 80 (seksen) veya eşdeğerliği kabul edilen bir sınavdan muadili bir puan almış olmak,
iii. SCI-E, SCI, SSCI veya AHCI tarafından taranan dergilerde son 5 (beş) yıl içerisinde en az 3 (üç) adet yayında başlıca yazar olmak,
iv. Son 5 (beş) yılda en az 1 (bir) adet doktora/uzmanlık/sanatta yeterlik tezini birinci danışman olarak başlatmış ve tamamlatmış olmak,
v. EK-1’de belirtilen “Puanlama Sistemi Tablosu” nda verilen etkinlik başlıklarından asgari puanları sağlamış olmak.” düzenlemesine yer verilmiştir.
2547 sayılı Kanun’un 30. maddesinin 2. fıkrasıyla getirilen düzenlemeyle, yükseköğretim kurumlarınca çalışmalarına ihtiyaç görülen deneyimli ancak yaş sınırı nedeniyle emekli olmak zorunda kalacak öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak görevlerine devam edebilmesi öngörülmüştür.
Dava konusu Yönergenin dayanağı Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. maddesinde, üniversite senatoları tarafından bu hususa ilişkin nesnel ve objektif kriterlerin belirleneceği düzenlemiş olup, bu kapsamda da dava konusu Yönergenin 6. maddesiyle davalı Gazi Üniversitesi tarafından, sözleşmeli olarak çalışmaya devam edecek öğretim üyelerinde aranacak şartların belirlendiği görülmüştür.
Dava konusu Yönergenin 6. maddesiyle, 2547 sayılı Kanun ve Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslarda yaş haddini doldurmuş öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak çalıştırılmasına ilişkin çizilen genel çerçeve içerisinde ve bu düzenlemelere aykırı olmayacak bir şekilde başvuru şartlarının nesnel ve objektif kriterler içerecek şekilde belirlendiği anlaşıldığından, anılan düzenlemede kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Davalı Gazi Üniversitesi Rektörlüğünün temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın Yönergenin 6. maddesine ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, kararın anılan kısmına katılmıyoruz.

KARŞI OY
XXX- Gazi Üniversitesi tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönerge’nin 7., 8., 9. ve 10. maddelerinin incelenmesinden,
Yönergenin dava konusu edilen 7. maddesinde, sözleşmeli olarak çalışmak isteyen öğretim üyelerinin başvurularını değerlendirilmek üzere oluşturulan başvuru değerlendirme komisyonunun görevlerinin düzenlendiği, 8. maddesinde, başvurusu, başvuru komisyonunca reddedilen öğretim üyelerinin yapacakları itirazları değerlendirilmek üzere kurulan itiraz kurulunun oluşumu ve görevlerinin düzenlendiği, 9. maddesinde, itiraz usulüne yer verildiği, 10. maddesinde ise başvuruya ilişkin ilgili komisyon ve kurulların yapacakları görevler ve sözleşmeye ilişkin diğer iş ve işlemlerin Yönergenin Ek-2’de yer alan iş akış sürecinde belirlendiği anlaşılmaktadır.
2547 sayılı Kanun ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar kapsamında çizilen genel çerçeve içerisinde ve bu düzenlemelere aykırı olmayacak bir şekilde, sözleşmeli olarak çalışmak isteyen öğretim üyelerinin başvurularının değerlendirilmesinde izlenecek usul ve başvuruya ilişkin ilgili komisyon ve kurulların görevleri ile sözleşmeye ilişkin diğer iş ve işlemlere ilişkin anılan düzenlemelerde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Davalı… Üniversitesi Rektörlüğünün temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın Yönergenin 7., 8., 9. ve 10. maddelerine ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.

KARŞI OY
XXXX- Dava, davacının emeklilik yaş haddini dolduran öğretim üyelerine birer yıllık sürelerle sözleşmeli olarak çalıştırılma imkanı getirilmesi üzerine sözleşmeli olarak çalışmaya devam etme talebiyle yaptığı başvuru üzerine, başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile işlemin dayanağı olan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 30. maddesinde yer alan ‘birer yıllık sürelerle’ ibaresinin ve 30. maddede ‘kadrosunun bulunduğu yüksek öğretim kurumuna başvurulmasını’ öngören başka yükseköğretim kurumuna başvuru imkanı vermeyen kısmının; Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. ve 5. maddeleri ile davalı Üniversite tarafından kabul edilen Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönerge’nin 6., 7., 8., 9. ve 10. maddelerinin iptali ile yoksun kalınan parasal haklar ve 1,00-TL manevi zararın tazmini istemiyle açılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, 28/03/2018 tarihinde emeklilik yaş haddini dolduracak olan davacının, 15/01/2018 tarihinde 2547 sayılı Kanunun 30. maddesi uyarınca sözleşmeli öğretim üyesi olarak çalıştırılması istemiyle davalı Üniversite’ye başvurduğu; 16/01/2018 tarihli Nöroloji Anabilim Dalı Akademik Kurul kararı ile davacının sözleşmeli olarak çalışma talebinin uygun görülmediği; Yükseköğretim Kurumlarında Emeklilik Yaş Haddini Doldurmuş Öğretim Üyelerinin Sözleşmeli Olarak Çalıştırılmasında Uygulanacak Esaslara Dair Yönergenin yürürlüğe girmesinden sonra ise, bu Yönerge hükümleri uyarıca üç kişilik değerlendirme komisyonu oluşturularak Yönerge’nin 6. maddesi uyarınca değerlendirme yapıldığı ve davacının aranılan kriterleri karşılamadığının belirlendiği; davacı tarafından buna yapılan itirazın da reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu olayda, davacının gerek 2547 sayılı Kanunun 30. maddesinin yürürlüğe girmesinden sonra yaptığı 15/01/2018 tarihli başvurusu sonrası gerekse de Yönergenin yürürlüğe girmesinden sonra yapmış olduğu 08/10/2018 tarihli başvuru sonrası yapılan değerlendirme neticesinde, davacının çalışmasında fayda olmadığı sonucuna varıldığı görüldüğünden, üniversite tarafından yapılan değerlendirmelerin aksine bir durumun varlığının da davacı tarafında ortaya konulamadığı hususunun birlikte değerlendirilmesi sonucunda, temyize konu kararın dava konusu bireysel işlemi iptal eden kısmında hukuki isabet bulunmadığı açıktır.
Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın bu kısmının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.