DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2022/2916 E. , 2023/30 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/2916
Karar No : 2023/30
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, 5510 sayılı Kanun’un 11. maddesinin 6. fıkrasında belirtilen yapı ruhsatı işlemlerine dair bilgi ve belgelerin bildirimine ilişkin yükümlülüğü süresinde yerine getirmediğinden bahisle, aynı Kanun’un 102. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendi uyarınca 318.083,00-TL idari para cezası ile tecziyesine ilişkin Konak Sosyal Güvenlik Merkezinin … tarih ve … sayılı işlemi ile idari para cezasına konu yapı ruhsatlarına ilişkin listenin gönderilmesine dair … tarih ve … sayılı işleminin ve idari para cezası işlemine karşı yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
5510 sayılı Kanun’un 102. maddesi uyarınca, bu Kanun’a göre verilen para cezalarına itiraz edilmesi halinde takibin duracağı, dava konusu olayda, davacı tarafından para cezasına karşı kuruma itiraz edildiği ve takibin durduğu, davanın açıldığı tarih itibarıyla da itiraz hakkında Kurumca bir karar verilmediği ve cezanın kesinleşmediği hususları birlikte değerlendirildiğinde, idari para cezası kararı ile bu karara yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlem yönünden davanın açıldığı tarihte, ortada idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir bir işlemin bulunmadığı, dava konusu idari para cezasına konu ruhsatların listesinin, davacıya gönderilmesine ilişkin yazının ise, içeriği itibarıyla bilgi verici mahiyette olması sebebiyle davacının hukuki durumunda herhangi bir değişiklik meydana getirmediği ve idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı gerekçesiyle, davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 29/11/2023 tarih ve E:2019/10110, K:2021/5921 kararıyla;
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 102. maddesi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. ve 11. maddelerine atıfta bulunularak,
İdarelerin, ilgililerin ilk ya da itiraz başvurularına cevap vermemek suretiyle başvurularını sonuçsuz ve sürüncemede bırakmaması, bir anlamda yürütme görevini yerine getirmekten ve yargı denetiminden kaçınmaması için 2577 sayılı Kanun’da zımni ret müessesesinin öngörüldüğü,
5510 sayılı Kanun’da, idari para cezasına itirazı karara bağlayacak komisyonun söz konusu itirazları inceleyip sonuçlandırması için azami ve nihai bir süre belirlenmediğinden, 2577 sayılı Kanun’da düzenlenen ”zımni ret” müessesesi ve süresinin, idari başvurular bakımından genel hüküm olması sebebiyle, bakılan uyuşmazlıkta da uygulanması gerektiği,
Bu bağlamda, davacı tarafından, 318.083,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işleme karşı 19/10/2018 tarihinde yapılan itiraza, davalı idarece 60 gün içinde herhangi bir cevap verilmeyerek 18/12/2018 tarihinde kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelik taşıyan zımni ret işleminin tesis edildiği ve bu işleme karşı 30 günlük yasal dava açma süresi içerisinde 04/01/2019 tarihinde dava açıldığı, dolayısıyla süresinde açılan davanın esasının incelenmesi gerektiği,
Diğer taraftan, davacı belediyeye 318.083,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işleme yapılan itirazın zımnen reddedilmesi nedeniyle idari para cezası verilmesine yönelik ilk işlemin de hukuken varlığını koruduğu, dolayısıyla icrai niteliğini yitirmediği,
Dava konusu … tarih ve … sayılı yazı ile, 179 adet ruhsata ilişkin listenin gönderildiği, bu yazıda tahakkuk eden idari para cezalarının davacı adına kesinti yapılmak üzere … Bankasına gönderileceğinin bildirildiğinin anlaşıldığı, bu haliyle anılan işlemin de icrailik niteliği taşıdığı sonucuna varıldığı,
Somut olayda, davacı belediye hakkında idari para cezası tahakkuk ettirilerek belediyenin hukuken “idari para cezası yükümlüsü” konumuna sokulduğu, dolayısıyla davacının hukukunda değişiklik meydana getirildiği, bununla birlikte, söz konusu icrai işlemle verilen para cezasının rızaen ödenmemesi halinde cebri icra yoluyla re’sen icrası mümkün iken, davacının bu işleme itiraz etmesiyle para cezasının tahsili olanağı askıya alındığı ve re’sen icra yetkisinin geçici olarak durdurulduğu,
Bu itibarla, para cezasına yapılan itirazın takibi durdurmasının, işlemin re’sen icra edilebilirliğini değil, icrailik niteliğini ortadan kaldırdığı yolundaki Mahkeme kararı gerekçesinde hukuki isabet bulunmadığı, bu durumda, idari para cezasının iptali amacıyla yasal sürede açılan davanın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, kesin ve yürütülebilir bir işlem bulunmadığı gerekçesiyle davanın incelenmeksizin reddi yolundaki Mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu kararda hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle, …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi ısrar kararının özeti:… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Olayda, dava konusu işlemlerin davacıya tebliği üzerine 5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinde öngörülen 15 günlük itiraz süresi içinde davacının yaptığı itirazın, dava konusu edilen idari para cezalarına ilişkin işlemlerin etkili, kesin ve yürütülmesi zorunlu işlem niteliğini ortadan kaldırdığı, davacının başvurusunun yanıt verilmeyerek reddi üzerine, ilk işlemlerin iptali istemiyle açılan davanın konusu işlemlerin “iptal davasına konu edilebilir” nitelikte işlemler olarak kabulüne olanak bulunmadığı,
Uyuşmazlıkta, davacıya 08/10/2018 tarihinde tebliğ edilen davaya konu idari para cezasına karşı davacı tarafından 19/10/2018 tarihli dilekçeyle itiraz edildiği ve takibin durduğu, davacı adına verilen para cezasına karşı yapılan itiraz hakkında, Komisyon kararı verilmeden, başka bir ifadeyle, para cezası kesinleşmeden 04/01/2019 tarihinde bakılan davanın açıldığı, bu tarihte ortada idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir bir işlemin olmadığı, dolayısıyla işin esasının incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle, … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, idari para cezasına yapılan itiraza davalı idarece 27/09/2019 tarihinde cevap verilerek itirazın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verildiği, bu işlemin iptali için açılan davada ise davanın reddine karar verildiği ve bu kararın temyiz incelemesinden geçerek kesinleştiği, idari para cezasına karşı yapılan itirazın işlemin icrai niteliğini ortadan kaldırmadığı, sadece işlemin re’sen icrasını durdurduğu, hatalı bir değerlendirme sonucu davanın incelenmeksizin reddi yolunda verilen temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu ısrar kararının Daire kararında yer alan gerekçe doğrultusunda bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava daireleri ile bölge idare mahkemelerinin temyize tabi kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle incelenmeksizin reddine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. Bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın, … İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 19/01/2023 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının, Danıştay Onuncu Dairesinin 29/11/2023 tarih ve E:2019/10110, K:2021/5921 sayılı kararında yer alan gerekçe doğrultusunda bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.
KARŞI OY
XX- İdari Dava Daireleri Kurulunun 17/11/2014 tarih ve E:2012/2620 K:2014/4054 sayılı kararıyla; 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinde, idari para cezalarının ilgiliye tebliğ edileceği ve tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde kuruma ödeneceği veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebileceği, itirazın takibi durduracağının belirtildiği, bu madde uyarınca idari para cezası verilmesi işlemine yapılan itirazın reddine yönelik işlemin iptali istemiyle açılan davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin ısrar kararı onararak, verilen idari para cezasına karşı yapılan itirazın reddine yönelik işlemin davacıya tebliğine ilişkin yazının iptali istemiyle dava açılabileceği kabul edilmiştir.
Mezkur karar da dikkate alınarak, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının, idari davaya konu bir işlem bulunduğu gerekçesiyle bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.