DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2022/2795 E.  ,  2023/928 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/2795
Karar No : 2023/928

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sendikası (… Sen)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ :Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 31/03/2022 tarih ve E:2020/6155, K:2022/2249 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 07/03/2017 tarih ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 11. maddesiyle, 29/05/2013 tarih ve 28661 Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği’nin (asıl Yönetmelik) 19. maddesinin 6. fıkrasına eklenen son cümlesinin, 17. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 29. maddesinin 5. ve 6. fıkralarında yapılan değişiklerin, 19. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 31. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “diğer personel” ibaresinin kaldırılmasının ve aynı maddenin 2. fıkrasının son cümlesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 31/03/2022 tarih ve E:2020/6155, K:2022/2249 sayılı kararıyla;
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun, 19/02/2020 tarih ve E:2018/1969, K:2020/386 sayılı eksik inceleme nedeniyle bozma kararına uyularak;
Dairelerinin 17/11/2020 tarihli ara kararı ile, dava konusu Yönetmeliğin hazırlık aşamasında İçişleri Bakanlığının uygun görüşünün alınıp alınmadığının sorulmasına, alınmış ise bu hususa ilişkin tüm bilgi ve belgelerin onaylı ve okunaklı birer örneğinin gönderilmesinin istenilmesi üzerine, alınan ara kararı cevabından, İçişleri Bakanlığının … tarih ve … sayılı yazısı ile, dava konusu düzenlemeler hakında görüş bildirildiğinin ve bu görüşün olumsuz olmadığının anlaşılması üzerine, işin esasının incelendiği,
Asıl Yönetmeliğin, 19. maddesinin 6. fıkrasına eklenen son cümle ile 29. maddesinin 5. ve 6. fıkralarında yapılan değişiklikler yönünden;
Dava konusu bu düzenlemeler ile mevzuata uygun ve etkin bir şekilde direksiyon eğitimi verilerek kursiyerlerin sınava daha iyi hazırlanabilmelerini sağlamak amacıyla mevzuata aykırı şekilde araç kullandıran usta öğreticiler ile mevzuata aykırı davranan görevliler için öngörülen kademeli yaptırımlar ile ulaşılmak istenen amaç arasında makul bir dengenin sağlandığı ve hakkaniyetin korunduğunun anlaşıldığı, bu nedenle anılan düzenlemelerin hukuka uygun olduğu,

Asıl Yönetmeliğin, 31. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “diğer personel” ibaresinin kaldırılması ve aynı maddenin 2. fıkrasının son cümlesi yönünden;
Davacı tarafından “diğer personel” ibaresinin madde metninden kaldırılmasının, teknisyen ve 4/C’li personelin komisyonda görev almasına engel teşkil ettiği ileri sürülerek iptali talep edilmişse de, madde metninde yer alan “il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli” ifadesi ile müdürlükte çalışan ve müdürlüğe bağlı diğer okul ve kurumlarda çalışan (ilçe milli eğitim müdürlüğü binasında, ek bina/binalarında, okul veya halk eğitim merkezi ve il/ilçe milli eğitim müdürlüğüne bağlı faaliyette bulunan diğer birimlerde çalışan tüm personel) personellerin halen komisyonda görev alabildiği ve düzenleme ile il/ilçe milli eğitim müdürlüklerinde görev yapmayan ancak il/ilçedeki diğer kamu kurumlarında çalışanların görev talebinin önüne geçilmesinin amaçlandığı görüldüğünden yapılan düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı,
Millî Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği’nin 31. maddesinin 2. fıkrasının son cümlesi açısından ise, söz konusu düzenleme gereğince görevine gelmeyen, geç gelen veya sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmayan veya aykırı hareket edildiği gerekli inceleme ve soruşturma sonucunda üçüncü kez tekrarlanması halinde bir yıl süreyle motorlu taşıt sürücüleri kursu direksiyon eğitimi sınavlarında görev verilmeyen bu kişilerin, bir yıl gibi uzun bir süre boyunca sınavlarda görev almadıklarından yeni uygulamaları takip edemeyecekleri açık olduğundan, bu kişilerin sınav yasaklılığı bittikten sonra tekrar hizmet içi eğitimi tamamlama programlarına alınmalarına yönelik, 31. maddenin 2. fıkrasının son cümlesindeki düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçeleriyle, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu düzenlemelerin ölçülülük ilkesine aykırı olduğu, davalı idarece ilan edilen sınav sayıları göz önüne alındığında düzenlemelerin amacı ile uygulanması öngörülen yaptırımlar arasında makul bir dengenin olmadığının açıkça görüldüğü, bunun da dava konusu düzenlemelerin daha önceki hallerine karşı açılan davalarda verilen yargı kararlarının gerekçelerine aykırılık teşkil ettiği, “diğer personel” ibaresinin düzenleme metninden çıkartılması ile, kadrosu il/ilçe milli eğitim müdürlüğünde bulunmayan teknisyen, 4/C kapsamında çalışan personelin sınavlarda görev almalarının engellendiği, bunun da eşitlik ve hakkaniyet ilkelerine aykırı olduğu, davanın reddi yolunda verilen Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyize konu kararın asıl Yönetmeliğin 19. maddesine eklenen 6. fıkranın son cümlesi yönünden davanın reddine ilişkin kısmının, davacı Sendikanın hukuken üyesi olma imkanı bulunmayan usta öğreticileri ilgilendiren düzenlemeye karşı sübjektif dava açma ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle onanması, kararın diğer kısımlarının ise aynen onaması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
07/03/2017 tarih ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 11. maddesinin ile, 29/05/2013 tarih ve 28661 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği’nin (asıl Yönetmelik) 19. maddesinin 6.fıkrasına, “Bu fıkra hükümlerine aykırı olarak kursiyere araç kullandırdığı tespit edilen usta öğreticilere, yapılan inceleme ve soruşturma sonucuna göre millî eğitim müdürlüğünce yapılacak, kursun katıldığı ilk beş sınavda görev verilmez. Aynı işlemin ikinci kez tekrarlanması halinde bu kişilere, on sınavda; üçüncü kez tekrarlanması halinde ise bir yıl görev verilmez. Ayrıca bu kişiler hakkında gerekli işlem yapılır. Görev verilmeme işlemi, inceleme ve soruşturma sonucuna göre alınacak onay tarihinden itibaren ilk uygulama sınavında uygulanır.” cümlesi eklenmiş, 17. maddesiyle asıl Yönetmeliğin 29. maddesinin 5. ve 6. fıkraları değiştirilmiş, 19. maddesiyle asıl Yönetmeliğin 31. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “ve diğer personel” ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve aynı maddenin 2. fıkrasının son cümlesi değiştirilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Sürücü adaylarının sınavları ile sürücü belgelerinin verilmesi esasları” başlıklı 42. maddesinin 3. fıkrasında, “Sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” ;
Anılan Kanun’un “Sürücü kursları” başlıklı 123. maddesinin 2. fıkrasında ise, “Sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir.” hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Asıl Yönetmeliğin, 19. maddesinin 6. fıkrasına eklenen son cümle ile 31. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “diğer personel” ibaresinin kaldırılması ve aynı maddenin 2. fıkrasının son cümlesi yönünden;
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan Danıştay Sekizinci Dairesi kararının, asıl Yönetmeliğin 19. maddesinin 6. fıkrasına eklenen son cümlesi, 31. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “diğer personel” ibaresinin kaldırılması ve aynı maddenin 2. fıkrasının son cümlesi yönünden davanın reddine ilişkin kısmı, aynı gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın anılan kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Asıl Yönetmeliğin, 29. maddesinin 5. ve 6. fıkralarında yapılan değişiklikler yönünden;
İdarenin düzenleyici işlem yapabilme yetkisi, Anayasa’nın 124. maddesine dayanan anayasal bir yetki olup, mevzuatla verilen görevlerin yerine getirilmesi amacıyla idareler tarafından düzenleyici işlemler yapılabileceği kuşkusuzdur.
Kamu hizmetlerinin hangi koşullar altında ve nasıl yürütüleceğini önceden saptamak her zaman mümkün olmadığı için, gelişen durumlara uyum sağlamak ve ortaya çıkan ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla ve normlar hiyerarşisine aykırı olmayacak şekilde, düzenleyici işlemler üzerinde gerekli değişikliklerin yapılması konusunda da idarelere takdir yetkisi tanınmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 42. maddesinin 3. fıkrası ile, sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi ile içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esasların İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak çıkarılacak yönetmelikle belirlenmesi hususunda davalı idareye yetki verilmiştir.
Dava konusu düzenlemelerin incelenmesinden; davalı idarece, direksiyon eğitimi dersi uygulama ve değerlendirme komisyonu üyeleri ile bu sınavda görev alacak diğer kişilere, mevzuata aykırı davranmaları halinde uygulanacak yaptırımlar ile bu yaptırımların uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirlendiği anlaşılmıştır.
Buna göre; davalı idare tarafından, kanunla kendisine verilen yetkiye dayanılarak ve üst hukuk normlarına uygun biçimde tesis edildiği görülen dava konusu düzenlemelerde, kamu yararı, hizmet gerekleri ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu düzenlemeler yönünden davanın reddi yolundaki Daire kararının bu kısmında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 31/03/2022 tarih ve E:2020/6155, K:2022/2249 sayılı kararının, asıl Yönetmeliğin 29. maddesinin 5. ve 6. fıkraları yönünden yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA oyçokluğuyla,
3. Anılan kararının temyize konu diğer kısımlarının ONANMASINA oybirliğiyle,
4. Kesin olarak, 04/05/2023 tarihinde karar verildi.

GEREKÇEDE KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın, asıl Yönetmeliğin 29. maddesinin 5. ve 6. fıkralarında yapılan değişiklikler yönünden davanın reddine ilişkin kısmında, gerekçe yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile Daire kararının bu kısmının da aynen onanması gerektiği oyuyla, karara gerekçe yönünden katılmıyoruz.