DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2022/1174 E.  ,  2022/3963 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/1174
Karar No : 2022/3963

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Mülkiyeti davacıya ait İzmir İli, Bornova İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planında öngörülen KAKS:2,00 yapılaşma koşulunun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
İzmir İli, Bornova İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın maliki olan davacı tarafından, 07/11/2016 tarihli dilekçe ile Bornova Belediye Başkanlığından taşınmazına yönelik imar durum belgesi talep edildiği, davalı idarece verilen imar durum belgesinde taşınmazına yönelik KAKS:2,00 yapılaşma koşulunun getirildiğini öğrenmesi üzerine, taşınmazının yürürlükteki uygulama imar planında kentsel çalışma alanında kaldığı ve çevresindeki bütün yapı adalarının içinde KAKS:3,00 yapılaşma koşulu getirildiği halde, kendi taşınmazına ilişkin KAKS:2,00 yapılaşma şartının getirildiği, bunun Anayasaya ve hak kavramına aykırı olduğu iddiasıyla 1/1000 ölçekli uygulama imar planında kendi taşınmazına yönelik getirilen KAKS:2,00 yapılaşma koşulunun iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı,
Mahkemelerince mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan raporda yer alan görüş ve tespitler ile … tarih ve … sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile uygun görülerek 08/10/2012 tarihinde Başkanlık Makamınca onaylanan 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planının 6.9 ve 6.10 sayılı plan hükümleri belirtilerek;
1/1000 ölçekli uygulama imar planında dava konusu parsel çevresinde benzer konum ve büyüklükteki parsel ve yapı adaları için farklı yapılaşma koşulları öngörülmesinin planlamanın eşitlik ilkesine aykırı olmakla birlikte, davacının dava konusu parselde emsal artışına yönelik 1/1000 ölçekli uygulama imar planı kararlarında değişikliğe gidilmesine ilişkin talebinin yürürlükte bulunan üst ölçekli plan kararlarıyla çelişmemesi gerektiği,
1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planında dava konusu parselin “Çalışma Alanları” kapsamındaki “Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan” olarak belirlenen alan sınırları içerisinde kaldığı, anılan plana ait 6.9 sayılı plan hükmünde açıkça ifade edildiği üzere, dava konusu parsel de dahil olmak üzere emsal artışına konu olabilecek tüm plan değişikliği ve revizyon imar planı kararlarında alanın çevre düzeni planı kararlarına uyumlu olarak bölgesel yeşil alan olarak planlanma zorunluluğunun bulunduğu,
Bu nedenle, 1/1000 ölçekli plan ile öngörülmüş plan kararlarının üst ölçekli 1/5000 nazım imar planı ve 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı kararları ile de çelişmediğinden ve planların kademeliği ilkesine uygun olduğundan dava konusu 1/1.000 ölçekli planda hukuka aykırılık bulunmadığı,
gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 14/06/2021 tarih ve E:2018/9458, K:2021/8194 sayılı kararıyla;
Dosyada bulunan bilirkişi raporunda, “konut dışı kentsel çalışma alanı” kullanımlı uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu yapı adasının çevresinde yer alan “konut dışı kentsel çalışma alanı” kullanımlı yapı adaları ile benzer konumsal ve yapısal özelliklere sahip olduğu, dolayısıyla bu yapı adası için diğer yapı adalarından farklı yapılaşma koşulları öngörülmesini gerektirecek herhangi bir nesnel gerekçenin bulunmadığı, farklı yapılaşma koşulları öngörülmesinin “planlamada eşitlik” ilkesine aykırı olduğu, ayrıca “konut dışı kentsel çalışma alanı” kullanımlı olması nedeniyle taşınmazın bulunduğu yapı adasına, çevresindeki yapı adaları ile aynı yapılaşma koşulları verilmesi durumunda bölge bütününde nüfus yoğunluğu artışından da bahsedilemeyeceği görüşlerine yer verildiği,
Bu durumda, uyuşmazlık konusu taşınmaz her ne kadar dava konusu uygulama imar planı ve dayanağı nazım imar planından sonra onaylanan 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planında “Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan”da kalmakta ve çevre düzeni planı hükümleri uyarınca dava konusu uygulama imar planı ve dayanağı nazım imar planının bu çevre düzeni planı kararları doğrultusunda revizyona tabi tutulmaları ve uyuşmazlık konusu taşınmaz ve çevresinin üst ölçekli plana uygun olarak “Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan” olarak planlanması gerekmekte ise de; bu revizyonlar yapılıncaya dek uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu yapı adası ile aynı kullanım kararına sahip çevredeki yapı adaları arasında yapılaşma koşulları arasındaki farklılığı sürdürmenin planlamada eşitlik ilkesine ve hakkaniyete uygun olmayacağı sonucuna ulaşıldığı,
Bu itibarla, dava konusu uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu taşınmaz için öngörülen yapılaşma koşulunun iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmadığı,
Öte yandan, üst ölçekli çevre düzeni planına uygun olarak 1/5000 ölçekli nazım ve dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının her zaman revizyona tabi tutulmasının mümkün olduğu,
gerekçesiyle … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi ısrar kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
İstinaf başvurusunun reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede imar planı ile aynı kullanım kararı verilen yapı adalarına verilen emsal değeri ile dava konusu taşınmaza verilen emsal değerinin farklılaşmasını gerektirecek nesnel gerekçelerin bulunmadığı, planlama esaslarına göre aynı konumsal özelliklere sahip kullanım alanlarında farklı yapılaşma koşulları belirlenmesinin benzer büyüklükteki parseller ve yapı adaları arasında uyumsuzluk ve eşitsizlik yarattığı, komşu parsellerle aynı yapılaşma hakkının verilmesi durumunda konut dışı kentsel çalışma alanlarında kalıcı nüfus öngörülmemesi nedeniyle sosyal ve teknik altyapı dengesinin bozulmayacağı, imar planlarının birbirine uygun olmamasının Anayasa’dan kaynaklı eşit işlem görme hakkını ortadan kaldırmayacağı, ısrar kararının Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararda yer alan gerekçeler doğrultusunda bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı idareler tarafından, ısrar kararının hukuka ve usule uygun bulunduğu, davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebeplerin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İzmir Bölge İdari Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava daireleri ile bölge idare mahkemelerinin temyize tabi kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen ısrar kararı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar anılan kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin REDDİNE;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin … İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. Bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 22/12/2022 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Davacının temyiz isteminin kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının, Danıştay Altıncı Dairesinin 14/06/2021 tarih ve E:2018/9458, K:2021/8194 sayılı kararında yer alan gerekçeler doğrultusunda bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.