DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2020/913 E.  ,  2020/3472 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/913
Karar No : 2020/3472

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLLERİ : Hukuk Müşaviri Av. …,
Hukuk Müşaviri Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ağız, diş ve çene radyolojisi uzmanı olan davacının müstakil ağız, diş ve çene radyoloji müessesesi açma talebinin reddine ilişkin Sağlık Bakanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
3153 sayılı Radyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun’un 1. ve 7. maddesi ile 03/02/2015 tarih ve 29256 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in 22. maddesi, 15/02/2008 tarih ve 26788 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in 2., 4. ve 9. maddeleri belirtilerek;
Dava dosyasının incelenmesinden; ağız, diş ve çene radyolojisi uzmanı olan davacı tarafından, sadece ağız ve diş sağlığı kapsamında başvuran hastalara hizmet sunmak amacıyla müstakil ağız, diş ve çene radyoloji müessesesi açmasına izin verilmesi istemiyle … tarihinde davalı idareye yapılan başvurunun, Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik kapsamında değerlendirmek suretiyle planlama kapsamında olan bu konuda henüz bir planlama yapılmadığından bahisle reddedildiği;
Uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için; Mahkemelerince … tarihli ara kararla 2009 yılı ve sonrasında yapılan tüm Planlama ve İstihdam Komisyonu kararlarının davalı idareden istendiği ve gelen yazı cevaplarına göre sadece tabip ve uzman tabiplerin planlama kapsamına alındığı, diş hekimi ve diğer sağlık çalışanlarının planlama kapsamı dışında tutulduğu;
Mevzuat hükümlerinden, Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’te sağlık kuruluşlarından muayenehaneler hariç diğer sağlık kuruluşlarının planlama kapsamına alındığı ve ancak bu planlamada yer verilen sağlık kurum ve kuruluşlarına izin verileceğinin anlaşıldığı, ancak ağız ve diş sağlığı hizmeti sunulan özel sağlık kuruluşları hakkında ayrı bir yönetmelik olarak Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in düzenlendiği ve burada röntgen hizmeti için 3153 sayılı Kanun’a atıfta bulunulduğu ve planlamaya yer verilmediği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 07/05/2019 tarih ve E:2019/5418, K:2019/3640 sayılı kararıyla;
3153 sayılı Kanun uyarınca münhasıran röntgen hizmeti sunulması için faaliyet gösterecek müesseselerin açılması için Sağlık Bakanlığının izninin gerektiği, bu müesseselerin Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik kapsamında olduğu, bu nedenle de uyuşmazlık konusu müstakil ağız, diş ve çene radyoloji müessesesinin de planlamaya tabi bulunduğu, Sağlık Bakanlığı tarafından uyuşmazlık konusu müesseseler için 2014 ve sonrası yıllar için yatırım planlaması yapılmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi ısrar kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Uyuşmazlık konusu müstakil ağız ve çene radyoloji müesseselerinin teorik olarak planlama kapsamında bulunduğu açık ise de, dosyanın incelenmesinden; davalı idarenin münhasıran ağız ve çene radyolojisi alanında faaliyet gösterecek müesseselerle ilgili bir planlama kararının bulunmadığının anlaşıldığı;
Davalı idarece, çalışma ve teşebbüs kurma haklarının sınırlandırılması konusunda kendisine tanınmış olan yetkinin söz konusu alanla ilgili Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in 9. maddesinde belirtilen amaçları karşılayacak şekilde fiilen bir planlama yapmak suretiyle kullanılması gerekirken bunun yapılmadığı, planlama yetkisinin bulunduğu bir konuda idarenin sessiz kalmasının ise Anayasa ile tanınmış bulunan çalışma ve teşebbüs kurma hürriyetini ortadan kaldırmayacağı;
Bu duruma göre; davacı tarafından yapılan başvurunun mevzuatta öngörülen diğer şartlar bakımından değerlendirilmesi ve sonucuna göre bir işlem tesis edilmesi gerekirken belirtilen gerekçeyle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesi eklenmek suretiyle davalı idarenin istinaf başvurusunun reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, müstakil ağız ve diş sağlığı müesseselerinin planlama kapsamında olduğu ve 2014 ve sonraki yıllar için bu alanda yatırım planlaması yapılmadığı, bu nedenle davacının talebinin reddedildiği, yeni müessese açılması yerine mevcut müesseselerin hem kadro hem fiziksel özellikler yönünden iyileştirilmesinin amaçlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, ısrar kararının usul ve hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi ısrar kararının Danıştay Onuncu Dairesi kararı doğrultusunda bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Ağız, diş ve çene radyolojisi uzmanı olan davacı tarafından, … tarihinde Sağlık Bakanlığına başvurularak yalnızca ağız, diş ve çene sağlığı kapsamında başvuran hastalara hizmet sunmak amacıyla müstakil ağız, diş ve çene radyoloji müessesesi açmasına izin verilmesi talep edilmiştir.
Sağlık Bakanlığının … tarih ve …sayılı işlemiyle müstakil olarak açılacak müesseselerin planlama kapsamında olduğu, Planlama ve İstihdam Komisyonunun her yıl yayınlanan kararları doğrultusunda başvuruların değerlendirildiği, davacının A tipi ağız ve diş sağlığı merkezleri bünyesinde kurulacak bir radyoloji ünitesinde çalışabileceği gerekçesiyle davacının talebi reddedilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3153 sayılı Radyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun’un 1. maddesinde;
“Münhasıran röntgen şuaı vasıtasile teşhis veya hem teşhis ve hem tedavi yahut radiyom veya radiyom emanasiyonu yahut radiyom mürekkebatile veya her türlü elektrik aletlerile tedavi yapmak için müessese açmak Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletinin iznine bağlıdır.” hükmüne yer verilmiştir.
15/02/2008 tarih ve 26788 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in “Kapsam” başlıklı 2. maddesinde; bu Yönetmeliğin, ayakta teşhis ve tedavi hizmeti sunulan ve özel sağlık kuruluşu olarak tanımlanan A Tipi, B Tipi ve C Tipi tıp merkezlerini, A ve B tipi poliklinikleri, laboratuvar, müessese ve muayenehaneler ile bu kuruluşların işletenlerini kapsadığı belirtilmiş, 5. maddesinde, radyoloji müesseseleri tanı merkezleri grubunda yer alan ayakta teşhis ve tedavi yapılan özel sağlık kuruluşları arasında sayılmış ve 7/A maddesinin 2. fıkrasında; müessesenin, 3153 sayılı Kanun kapsamında görüntüleme ve/veya radyoterapi, nükleer tıp, fizik tedavi gibi muayene, tanı ve/veya tedavi hizmeti sunacağı kurala bağlanmıştır.
Anılan Yönetmeliğin “Sağlık kurum ve kuruluşlarının planlanması” başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasında; Bakanlıkça maddede belirtilen amaçlar doğrultusunda muayenehaneler hariç, faaliyetine ihtiyaç duyulan sağlık kurum ve kuruluşları ile bunlara ait sağlık insan gücü, tıbbi hizmet birimleri ve nitelikleri ile teknoloji yoğunluklu tıbbi cihaz dağılımı alanlarında kamu ve özel sektörü kapsayacak şekilde planlama yapılacağı, 2. fıkrasında; özel sağlık kuruluşu açmak isteyenlerin, Bakanlıkça yapılan planlamada ihtiyaç gösterilen yerleşim bölgelerinde faaliyette bulunmak üzere başvurabilecekleri düzenlemiştir.
03/02/2015 tarih ve 29256 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in 2. maddesinde ise; bu Yönetmeliğin, diş hekimlerinin mesleklerini serbest olarak icra etmek üzere münferiden ve müştereken açtıkları ağız ve diş sağlığı hizmeti verilen muayenehane ve özel ağız ve diş sağlığı poliklinikleri ile merkezleri, bu kuruluşları açıp işletme yetkisine sahip kişileri ve bu kuruluşlarda çalışanları kapsadığı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mevzuata bakıldığında, 3153 sayılı Kanun kapsamındaki radyoloji müesseselerinin Sağlık Bakanlığının izni ile açılabileceği, Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in yukarıda metnine yer verilen maddelerinde bu müesseselerin anılan Yönetmelik kapsamında özel sağlık kuruluşu olduğunun açıkça belirtildiği görüldüğünden, bu yerlerin Yönetmeliğin 9. maddesinde yer verilen planlama ilkelerine tabi olduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olaya bakıldığında, davalı idare tarafından dosyaya sunulan 2009 ve 2012 yıllarına ait Planlama ve İstihdam Komisyonu kararları ile müstakil açılacak ağız, diş ve çene radyoloji müessesesi açılması veya müesseselerin birleşme/taşınmalarına ilişkin planlamaların yapıldığı, sonraki yıllarda bu konuda yeni bir yatırım planlaması bulunmadığı, davalı idarece bu konuda bir çalışma yapılmayarak bir anlamda söz konusu müesseselerin açılmaması yönünde planlama yapıldığı sonucuna varıldığından, davacının müstakil ağız, diş ve çene radyoloji müessesi açma talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet
görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 24/12/2020 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X-Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının, usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.