DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2020/659 E. , 2020/2383 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/659
Karar No : 2020/2383
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
(… Havalimanı Kargo Gümrük Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Bilgi Teknolojileri San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Serbest dolaşıma giriş beyannamesi kapsamında ithal edilen cep telefonu cinsi eşyanın radyo özelliği bulunduğundan bahisle, davacı şirkete TRT bandrol ücreti tahakkuk ettirilmesi ile idari para cezası kesilmesi yönündeki işlemlere karşı yapılan itirazın reddine ilişkin İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
29/11/2016 tarihli ara kararıyla anılan cep telefonlarının radyo özelliği bulunduğu yönündeki tespite dair herhangi bir teknik inceleme veya bilirkişi incelemesi yaptırılıp yaptırılmadığı hususunun sorulduğu, davalı idarece dosyaya sunulan ara kararına cevap dilekçesinde uyuşmazlığa konu beyannamelerdeki cep telefonlarına ilişkin radyo özelliğinin olup olmadığına dair herhangi bir teknik inceleme veya bilirkişi incelemesinin yaptırılmadığının beyan edildiği,
Bu durumda, ithal edilen ürünlerin ilgili mevzuat kapsamında bandrole tabi olup olmadığı konusunda teknik bir inceleme yaptırılarak ürünlerin bandrole tabi olup olmadığının tespiti gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu sadece distribütör firmalar ile kataloglardaki bilgiler yeterli görülerek tesis edilen ek tahakkuk ve para cezası işlemlerinde, dolayısıyla söz konusu para cezası ile ek tahakkuk işlemlerine karşı yapılan itirazın reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 17/04/2019 tarih ve E:2017/3281, K:2019/3077 sayılı kararıyla;
Davalı idare tarafından bazı marka ve model cep telefonları ile ilgili olarak, ticari markaların Türkiye temsilcilikleri, distribütörleri vb. ile yapılan yazışmalar, gümrük temsilcileri ile yapılan görüşmeler ve elde edilen katalogların incelenmesi sonucunda FM radyo alıcısının mevcut olduğu cep telefonlarının model bazında liste halinde belirlendiği, sonrasında yapılan araştırma sonucunda davacı şirketin ithal ettiği cep telefonlarının ve modellerinin radyo özelliği bulunduğu halde, TRT bandrol ücreti ödenmeksizin ithal edildiği hususunun tespit edildiği, bunun üzerine davacı şirket adına bandrol ücreti tahakkuk ettirildiği ve para cezası verildiği, konu ile ilgili mevzuat karşısında davalı idare tarafından davacının ithal ettiği ve radyo özelliği bulunduğunu tespit ettiği cep telefonları için TRT bandrol ücreti tahakkuk ettirilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı,
Buna karşın tahakkuk ettirilen TRT bandrol ücretinin ithalat vergisi niteliğinde olmadığı ve Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu’nun 6. maddesinde kanun kapsamındaki cihazları bandrolsüz ithal edenlere cihazın satış bedeli tutarında para cezası kesileceğinin öngörüldüğü, buna rağmen davalı idare tarafından 2015/7757 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca ithalat vergileri için geçerli olan 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesine göre bandrol ücretinin üç katı tutarında para cezası verilmesinin kanuni dayanaktan yoksun olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının idari para cezası yönünden onanmasına, TRT bandrol ücreti yönünden bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi ısrar kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu işlemin TRT bandrol ücreti tahakkuk ettirilmesine ilişkin kısmının iptali yolundaki ilk derece mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair ilk kararda ısrar edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, radyo özelliği bulunan cep telefonlarının yapılan araştırma neticesinde belirlendiği, bilahare … tarih ve … sayılı rapora istinaden TRT bandrol ücreti tahakkuk ettirilmesine ilişkin tesis edilen işlemlere karşı açılan davaların ret ile sonuçlandığı, tüm bu anlatımlar gözetildiğinde taraflarınca tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek, ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, dava konusu işleme gerekçe olarak gösterilen … tarihli raporun dava dışı bir firma için hazırlandığı, bu raporda yer alan tespitlerin genelleme yoluyla ithalatçı firmalara uygulanmasının hukuka aykırı olduğu, kendi ithal ettikleri cep telefonları ile ilgili ayrı bir teknik incelemenin yapılmadığı, müfettişlerce yapılan araştırmada izlenen usulün hukuki olmadığı, araştırmanın bilirkişi marifetiyle gerçekleştirilmesi gerekirken bu yola başvurulmadığı, kendilerine rakip olan distribütörlere sorulmak suretiyle oluşturulan liste üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği, ithal edilen cep telefonlarının tüketici istekleri doğrultusunda opsiyonel olarak üretildiği, bu çerçevede bazı telefonların kimi özelliklerden yoksun şekilde imal edilip piyasaya sunulduğu, dava konusu cep telefonlarının ithal işlemleri sırasında küşat hakkının kullanılarak anılan telefonların bandrole tabi olmadığı yönünde belirlemede bulunulduğu, bu belirlemenin serbest dolaşıma giriş beyannamelerine şerh edildiği, ithalat işlemlerinin davalı idarenin sorumluluğunda gerçekleştiği, bu nedenle ithalat işlemi tamamlandıktan sonra tesis edilen işlemlerin hukuka uygun olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Atatürk Havalimanı Gümrük Müdürlüğü Dış Ticaret, Tarife, Kıymet ve Vergiler Servisi işlemlerine ilişkin 2015 yılında gerçekleştirilen teftiş kapsamında, radyo alıcısına sahip olduğu halde bazı cep telefonlarının TRT bandrolü ödenmeksizin ithal edildiği tespit edilmiş, bu nedenle Gümrük ve Ticaret Bakanlığı müfettişleri tarafından cep telefonu markalarının Türkiye temsilcilikleri ve distribütörleri ile yazışmalar yapılmış, gümrük temsilcileri ile görüşmelerde bulunulmuş ve elde edilen bazı cep telefonu katalogları incelenmiştir. Tüm bu araştırmaların sonucunda, radyo alıcısı bulunan cep telefonları model bazında listelenerek … tarih ve … sayılı Cevaplı Rapor ile gereği için davalı idareye bildirilmiştir.
Bunun üzerine, … Bilgi Sisteminden tarama yapan davalı idare, anılan raporla bildirilen cep telefonu modellerini ithal eden şirketleri serbest dolaşıma giriş beyannameleri üzerinden araştırmıştır. Mezkur yöntemle gerçekleştirilen araştırma kapsamında, Atatürk Havalimanı Kargo Gümrük Müdürlüğünde işlem gören serbest dolaşıma giriş beyannamelerinde yer alan bazı cep telefonu modelleri için radyo özelliği bulunmasına rağmen TRT bandrol ücreti ödenmediğinden bahisle, davacı şirkete bandrol ücreti ile idari para cezası tahakkuk ettirilmiştir.
Davacı tarafından anılan tahakkuk işlemlerine karşı itiraz edilmiş ve yapılan itirazın incelenmesi sonucunda İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemiyle itirazın reddine karar verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT : (Davaya konu eşyanın ithal tarihinde yürürlükte bulunan hali)
3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu’nun 1. maddesinde, “Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna devamlı ve yeterli gelir kaynağı sağlamak amacıyla hazırlanan bu Kanun; radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlar ile görsel ve/veya işitsel yayınları alabilen her türlü cihazlardan alınacak ücretler, elektrik enerjisi hasılatından ayrılacak paylar ile çeşitli gelirlerin tahakkuk, tahsilat işlemlerini kapsar.”; 4. maddesinin (a) bendinde, ” Aşağıdaki cihazları imal edenler cihazın satış faturasındaki (özel tüketim vergisi hariç) Katma Değer Vergisi matrahı, ithal edenler ise Gümrük Giriş Beyannamesindeki (özel tüketim vergisi hariç) Katma Değer Vergisi matrahı üzerinden bir defaya mahsus olmak üzere …….. tutarında ücret tahsil ederler ve 5’inci maddeye göre Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna öderler.”; aynı maddenin (d) bendinde, “Bu maddede belirtilen oranları topluca veya ayrı ayrı iki katına kadar artırmaya veya kanuni oranı sıfıra kadar indirmeye, (a) fıkrasının 10 numaralı bendi kapsamında bandrole tabi olan cihazları türleri ve özellikleri itibarıyla gruplandırmaya ve her bir grup için farklı bandrol oranları belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.”; 5. maddesinin (a) bendinde, “Bu Kanunun 1’inci maddesinde belirtilen cihazları imal ve ithal edenler bir ay içinde sattıkları cihazlardan 4’üncü maddenin (a) bendine göre tahsil ettikleri ücretleri en geç müteakip üçüncü ayın onuna kadar Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna bir beyanname ile bildirerek ve aynı süre içerisinde ödemekle yükümlüdürler….”; aynı maddenin (b) bendinde, “Bu maddenin (g) bendi kapsamı dışında kalan bandrol ücretleri, Gümrük idarelerince ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil olunur ve yapılan aylık tahsilat toplamı en geç takip eden ayın on beşinci gününe kadar Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna intikal ettirilir. Bu ücretlerin tahsiline, iadesine, teminata bağlanmasına ve tahsil edilen ücretlerin Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu arasında müştereken belirlenir.” ve 6. maddesinde “Bu Kanunun 1’inci maddesinde belirtilen cihazların bandrolsüz veya etiketsiz satışını yapan imalatçı veya ithalatçıya Kurum tarafından bandrolsüz veya etiketsiz satılan veya satışa arzedilen her cihaz için cihaz bedeli kadar idarî para cezası verilir….” hükümleri yer almaktadır.
Kanunun 4. maddesinin (d) bendinde verilen yetki uyarınca çıkarılan ve 09/07/2015 tarih ve 29411 sayılı Resim Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2015/7757 Bakanlar Kurulu Kararı’nın ekinde yer alan “Bandrole Tabi Cihazlar ve Bandrol Oranları” başlıklı listenin 5. sırasında “Cep telefonları”nın (Dahili tuner ile radyo ve/veya televizyon yayınlarını alabilenler) %6 oranında bandrol ücretine tabi olduğu belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasından, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı müfettişlerince bazı marka ve model cep telefonları ile ilgili olarak ticari markaların Türkiye temsilcilikleri ve distribütörleri ile yapılan yazışmalar, gümrük temsilcileri ile yapılan görüşmeler ve elde edilen katalogların incelenmesi sonucunda radyo alıcı özelliği bulunan cep telefonlarının model bazında listelendiği; geriye dönük yapılan araştırmada davacı şirketin muhtelif tarihlerde serbest dolaşıma giriş beyannameleri ile ithal ettiği bazı cep telefonlarının radyo alıcısı özelliği bulunmasına rağmen TRT bandrolünün ödenmediği hususunun tespit edildiği; bunun üzerine davacı şirkete TRT bandrol ücreti tahakkuk ettirildiği görülmektedir.
Bu itibarla, davalı idarece gerçekleştirilen araştırma neticesinde radyo alıcısına sahip olduğu anlaşılan cep telefonlarının TRT bandrolü ödenmeksizin ithal edildiği gözetildiğinde, dava konusu eşyanın ithali tarihinde yürürlükte bulunan ve yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri karşısında, davacı şirkete TRT bandrolü ücreti tahakkuk ettirilmesi yönünden dava konusu işlemde hukuka aykırılık, temyize konu ısrar kararında ise hukuka uyarlık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2.Dava konusu işlemin TRT bandrolü ücreti tahakkuk ettirilmesine ilişkin kısmı yönünden yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline dair İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 11/11/2020 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu ısrar kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile temyize konu ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.