DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2020/45 E. , 2020/3516 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/45
Karar No : 2020/3516
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onikinci Dairesinin 08/05/2019 tarih ve E:2018/4514, K:2019/3472 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yaygın eğitim kurumlarında görev yapan teknik müdür yardımcısına ve diğer müdür yardımcılarına çalışma saatleri dışında idari nöbet tutması karşılığında merkez müdürünün uygun göreceği günlerde izin hakkı veren 14/02/2006 tarih ve 26080 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliğini yürürlükten kaldıran 21/05/2010 tarih ve 27587 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 08/05/2019 tarih ve E:2018/4514, K:2019/3472 sayılı kararıyla;
Davacı Sendika tarafından, her ne kadar, Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin tümünün iptali istenilmiş ise de, dava dilekçesindeki iddiaların, söz konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin (5) numaralı alt bendinde yer alan “Merkezlerde çalışma saatleri dışındaki nöbet görevinin yerine getirilmesi” ibaresi ile 11. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde yer alan; “Çalışma saatleri dışında idari nöbet tutar” ibaresine yönelik olması nedeniyle, uyuşmazlığın bu ibarelere hasren incelenip, karara bağlanması gerektiği sonucuna varıldığı,
Anayasa’nın 18.; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. ve 178.; dava tarihinde yürürlükte bulunan 29/01/1966 tarih ve 12213 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 18/01/1966 tarih ve 711 sayılı Nöbetçi Memurluğu Kurulması ve Olağanüstü Hal Tatbikatlarında Mesainin 24 saat Devamını Sağlayan Kanun’un 2. maddesi hükümlerine yer verildikten sonra,
21/05/2010 tarih ve 27587 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin “Müdür yardımcılarının görev ve sorumlulukları” başlıklı 10. maddesinde; “(1) Merkezlerde görevli müdür yardımcıları müdüre karşı sorumludur. (2) Müdür yardımcılarının alanlara göre görevleri şunlardır: a) Eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ile ilgili görevler; … b) Program geliştirme ile ilgili görevler; … c) Yönetim ve mali işler ile ilgili görevler; 1) Kursiyer kayıt ve kabul, eğitim, öğretim, devam, izin, disiplin işleri ile diğer yönetim konularının ve bunlarla ilgili defter, dosya ve belgelerin düzenlenmesi, takip edilmesi ve sonuçlarının izlenip değerlendirilmesi, 2) Merkezin bina, tesis, araç, gerecinin düzen, temizlik, bakım ve korunması ile her an kullanıma hazır durumda bulundurulmasının sağlanması, 3) Satın alma işlemlerinin yürütülmesi, 4) Bakanlıkça veya merkezce açılacak hizmet içi eğitim, kurs, seminer ve benzeri çalışmalar ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi, 5) Merkezlerde çalışma saatleri dışındaki nöbet görevinin yerine getirilmesi, 6) Okul aile birliği ve kulüp faaliyetlerinin düzenli olarak yürütülmesinin sağlanması, 7) Taşınır kayıt, kontrol ve düşüm işlemleri ile eğitim, öğretim süresince kullanılacak değerlendirme form ve belgelerin hazırlanması, kayıtların tutulması, ç) Merkezin işleyişi ile ilgili görevler; … d) Açık öğretimle ilgili görevler;…” şeklinde müdür yardımcılarının görevlerinin sayıldığı,
Aynı Yönetmeliğin “Teknik müdür yardımcısının görev ve sorumlulukları” başlıklı 11. maddesinde ise; “(1) Teknik müdür yardımcısı, döner sermaye işletmesi ile ilgili etkinliklerin yürütülmesinden müdüre karşı sorumludur. (2) Teknik müdür yardımcısı; a) Döner sermaye mevzuatında belirtilen görevleri yerine getirir. b) Çalışma saatleri dışında idari nöbet tutar. c) Müdürün vereceği diğer görevleri yapar.” şeklinde teknik müdür yardımcılarının görevlerinin sayıldığı,
Dava konusu Yönetmelikle yürürlükten kaldırılan 14/02/2006 tarih ve 26080 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin “Müdür başyardımcısı” başlıklı 23., 24., 25., 26. ve 27.; 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 01/12/2006 tarih ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar”ın 8. ve 25. madde düzenlemelerine yer verildikten sonra,
Mevzuatın değerlendirilmesinden; kurumların ve hizmetlerin özellikleri itibarıyla, kamu görevi yürütenlere normal çalışma saatinin dışında nöbet görevinin verilebileceği esas olmakla birlikte, bu şekildeki bir nöbet görevinin bir karşılığının bulunması gerektiğinde tereddüt bulunmadığı,
Dava konusu Yönetmelikle yürürlükten kaldırılan 14/02/2006 tarih ve 26080 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nde müdür başyardımcısı, müdür yardımcısı ve teknik müdür yardımcısının tuttukları idari nöbet karşılığında izin kullanacaklarına ilişkin düzenlemelere yer verilmişken, dava konusu Yönetmelikte müdür yardımcılarının tuttukları idari nöbet karşılığında izin kullanacaklarına ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği,
Davalı idarece, her ne kadar haftada 40 saatlik çalışma süresini doldurduktan sonra nöbet görevini yerine getiren müdür yardımcılarına, izin yerine Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar’ın 8. maddesi uyarınca ders ücreti verilmesinin daha uygun görüldüğü ve bu nedenle dava konusu Yönetmelikte izne ilişkin hükümlere yer verilmediği ileri sürülmekteyse de, anılan Karar’ın 8. maddesinde yer verilen düzenlemeler göz önüne alındığında, mesai saatleri dışında tutulan idari nöbet görevi karşılığında ödenecek ücrete ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediğinden, bu madde kapsamında ödeme yapılmasına olanak bulunmadığı,
Aynı Karar’ın 25. maddesinde, bu Karar kapsamında belirtilen eğitim faaliyetlerinde ek ders ücretinin ödenebilmesi için ek ders görevinin fiilen yapılmış olması, ek ders görevinden sayılan veya ek ders görevinin yapılmış sayılacağı haller bakımından ise, bu Kararda belirlenen koşulların oluşmasının şart olduğu, “ek ders görevinin fiilen yapılmış olması” şartının istisnalarının anılan Karar’ın üçüncü bölümünde “Ek Ders Görevinden Sayılan Haller” başlığı altında sayıldığı, bunlar arasında idari nöbet görevinin, fiilen derse girilmemesine karşın açıkça ek ders ücreti ödenmesi öngörülen görevler arasında bulunmadığından, bu madde uyarınca da ek ders ücreti ödenmesine olanak bulunmadığı,
Buna göre, Anayasa’nın angarya yasağını düzenleyen maddesi ve yukarıda açık metinlerine yer verilen mevzuat hükümleri kapsamında, dava konusu Yönetmelik’te, niteliği gereği mesai saatleri dışında da hizmet veren yaygın eğitim kurumlarında görevli müdür yardımcılarının haftada 40 saatlik çalışma süresine ek olarak mesai saatleri dışında yerine getirdikleri idari nöbet görevinin karşılığında izin kullandırılacağına ilişkin hükümlere yer verilmemesinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin; “Müdür yardımcılarının görev ve sorumlulukları” başlıklı 10. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin (5) numaralı alt bendinde yer alan; “Merkezlerde çalışma saatleri dışındaki nöbet görevinin yerine getirilmesi” ibaresinin ve “Teknik müdür yardımcısının görev ve sorumlulukları” başlıklı 11. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde yer alan; “Çalışma saatleri dışında idari nöbet tutar” ibaresinin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu Yönetmeliğin bütünüyle 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği ile yürürlükten kaldırıldığı ayrıca bu Yönetmeliğin 19. maddesinin 1. fıkrasının (çç) bendinde davaya konu olan idari nöbet verilen müdür yardımcılarına izin kullandırılmasına yönelik olarak düzenlemeye yer verildiği; kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun bir şekilde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılıktan söz edilemeyeceği; anılan değişikliklerden sonra “karar verilmesine yer olmadığı” şeklinde karar verilmesi gerektiği, bu şekliyle kararın yerindelik denetimi içerdiği, iptal kararının uygulanma kabiliyetinin bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu, 21/05/2010 tarih ve 27587 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin; “Müdür yardımcılarının görev ve sorumlulukları” başlıklı 10. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin (5) numaralı alt bendinde yer alan “Merkezlerde çalışma saatleri dışındaki nöbet görevinin yerine getirilmesi” ibaresinin ve “Teknik müdür yardımcısının görev ve sorumlulukları” başlıklı 11. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde yer alan “Çalışma saatleri dışında idari nöbet tutar” ibaresinin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin 08/05/2019 tarih ve E:2018/4514, K:2019/3472 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 28/12/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 178. maddesinin (B) bendinde, “Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir. Ancak, bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir.” kuralına yer verilmiştir.
Dava konusu düzenlemeler ile müdür yardımcılarına ve teknik müdür yardımcılarına çalışma saatleri dışında nöbet görevi verileceği belirtilmekte, ancak bu nöbet karşılığında izin kullanacaklarına ilişkin bir açıklamaya yer verilmemekte ise de, bu husus, yukarıda işaret edilen üst norm gereği, personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilmesinin zorunlu olması karşısında bu düzenlemeleri sakatlar nitelikte bulunmadığından, aksi yöndeki değerlendirmelerle kurulan hükümde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu durumda, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesince verilen temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.
KARŞI OY
XX- Dava konusu düzenlemelerin de içinde yer aldığı, 21/05/2010 tarih ve 27587 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği,11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği’nin 94. maddesi ile ile yürürlükten kaldırıldığından ve herhangi bir uygulama işleminin de dava konusu edilmediği anlaşıldığından, dava konusu düzenlemenin uygulanma imkânı kalmamıştır.
Açıklanan nedenle, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolunda karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenerek verilen Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.