Danıştay Kararı İdari Dava Daireleri Kurulu 2020/154 E. 2020/123 K. 19.10.2020 T.

DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2020/154 E.  ,  2020/2773 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/1577
Karar No : 2020/2743

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- …Bakanlığı- …
VEKİLİ:Hukuk Müşaviri …

2- …Valiliği- …
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 08/01/2019 tarih ve E:2016/713, K:2019/105 sayılı kararının, yargılama gideri ile vekalet ücreti yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Eskişehir ili, Tepebaşı ilçesi, …Anadolu Lisesinde Müdür olarak görev yapan davacının, zorunlu yer değişikliği kapsamında aynı ilçe, … Anadolu Lisesine Müdür olarak naklen atanmasına ilişkin işlemin geri alınması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 14/10/2011 tarih ve 17206 sayılı işleminin ve 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin -09/08/2011 günlü Yönetmelik ile değişik- 22. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “aynı tipteki eğitim kurumları” ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 08/01/2019 tarih ve E:2016/713, K:2019/105 sayılı kararıyla;
13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin -09/08/2011 günlü Yönetmelik ile değişik- 22. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “aynı tipteki eğitim kurumları” ibaresinin iptali istemi yönünden;
28/02/2013 tarih ve 28573 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 19. maddesi ile, 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan -ve dava konusu olan- Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin tüm değişiklikleriyle birlikte yürürlükten kaldırıldığı, karar tarihi itibarıyla mevcut olmayan Yönetmelik hükmünün iptali istemiyle açılan davanın bu yönden konusuz kaldığı;
Ancak, dava konusu bireysel işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği, bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı;
Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğünün …tarih ve …sayılı işleminin iptali istemi yönünden;
Dava konusu bireysel işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla; 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin -09/08/2011 günlü Yönetmelik ile değişik- “Zorunlu yer değiştirme suretiyle atamalar” başlıklı 22. maddesinin 2. fıkrasında, “(2) Eğitim kurumu müdürlerinden bulundukları eğitim kurumunda aralıksız asaleten 5 yıllık çalışma süresini tamamlayanların görev yerleri, 7 nci ve 8 inci maddelerde atanmak istedikleri eğitim kurumları için öngörülen şartları taşımak kaydıyla yapacakları tercihleri dikkate alınmak suretiyle il içinde; aynı tipteki eğitim kurumları olacak şekilde bu Yönetmelik ekinde yer alan EK-2 Yönetici Değerlendirme Formu üzerinden yapılacak değerlendirme sonucu puan üstünlüğü esasına göre değiştirilir.” düzenlemesine yer verildiği;
Bu durumda; yukarıda anılan Yönetmeliğin 22. maddesinde eğitim kurumu müdürleri bakımından zorunlu yer değiştirmelerde aynı tipteki eğitim kurumları olacak şekilde atamaların gerçekleştirileceğinin öngörülmüş olması karşısında, (B) tipi eğitim kurumunda görev yapan davacının, zorunlu yer değiştirme kapsamında aynı tipteki eğitim kurumları olacak şekilde tercihte bulunması gerekmekte olup, 4. tercihinde yer alan ve (B) tipi eğitim kurumu olan … Anadolu Lisesine atanmasında ve dolayısıyla davacının bu atamanın geri alınarak ilk üç tercihi olan (A) tipi eğitim kurumlarına atanması gerektiğine yönelik olarak yapmış olduğu itirazın reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle,
13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin -09/08/2011 günlü Yönetmelik ile değişik- 22. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “aynı tipteki eğitim kurumları” ibaresinin iptal istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğünün …tarih ve …sayılı işleminin iptali istemi hakkında davanın reddine karar verilmiş, yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılarak, idare lehine vekalet ücretine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, davanın Yönetmeliğe ilişkin kısmı yönünden yapılan yargılama sonucunda, ne davalı idarenin ne de kendisinin haklı olup olmadığı hususunda açık bir sonuç çıkarılamayacağı, belirsiz bir hukuksal sonuçtan dolayı, kendisinden daha çok ve öncelikle dava açılmasına neden olan davalı idarenin sorumlu tutulmasının adalete ve hukuk devleti ilkesine uygun düşeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı idarelerden Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, Danıştay İkinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş, diğer davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulüyle, Daire kararının yargılama giderine ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Kararlarda bulunacak hususlar” başlıklı 24. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde, kararlarda, yargılama giderlerinin hangi tarafa yükletildiğinin belirtileceği hüküm altına alınmış; aynı Kanun’un 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollamada bulunduğu 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun yerine yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 323. maddesinde; vekâlet ücretine yargılama giderleri arasında yer verilmiş ve 326. maddesinde; Kanun’da yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği, davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkemenin, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştıracağı belirtildikten sonra, 331. maddesinde; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder düzenlemesine yer verilmiş; böylece, kural olarak, yargılama giderlerinin davada haksız çıkan tarafa yükletilmesi esası benimsenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan Danıştay İkinci Dairesi kararının, davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmı Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın anılan kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacının yargılama giderine ilişkin temyiz istemine gelince;
6100 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen 331. maddesinde, davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmedeceği düzenlemesine yer verilmiş; böylece, kural olarak, yargılama giderlerinin davada haksız çıkan tarafa yükletilmesi esası benimsenmiştir.
Bu duruma göre, idarenin iptal davasının konusunu oluşturan genel düzenleyici nitelikteki işlemlerinin, değiştirildiği, geri alındığı, ortadan kaldırıldığı durumlarda, konusu kalmadığından esası incelenemeyen davada, davacının haksız çıktığından, bu nedenle yargılama giderlerinden sorumlu olacağından söz edilemez.
Belirtilen hukuksal durum karşısında, bakılan uyuşmazlıkta davacının, davada haksız çıkan taraf olarak kabulüyle yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutulmasına olanak bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, dava hakkında kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen davanın reddine karar verildiğinden, yargılama giderlerinin haklılık oranı dikkate alınarak, yarısının davalı idareden alınarak davacıya verilmesi gerekirken, tamamının davacı üzerinde bırakılmasına ilişkin hüküm fıkrasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu 08/01/2019 tarih ve E:2016/713, K:2019/105 sayılı kararının vekalet ücretine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Anılan kararın yargılama giderine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 26/11/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.