DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2020/1021 E.  ,  2020/2357 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1021
Karar No : 2020/2357

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı- …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Hacettepe Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu Ev Ekonomisi Bölümü mezunu olup … tarih ve … sayılı kararname ile … ili, … ilçesi, … Ortaokuluna teknoloji ve tasarım öğretmeni olarak atanan davacının, öğrenim durumunun 07/07/2009 tarih ve 80 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararına göre atandığı alana uygun olmadığından bahisle görevine son verilmesine ilişkin … tarih ve …. sayılı işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 12/07/2004 tarih ve 119 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararının 8/(c) ve (d) maddelerinin, 119 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararı ile 07/07/2009 tarih ve 80 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı dönemi arasında köprü oluşturduğu ve davacının 2004 yılında elde etmiş olduğu atanma hakkının dava konusu idari işlem tarihi itibarıyla da korunmuş olduğu, bu durumda mezun olduğu alan ve almış olduğu öğretmenlik sertifikası sebebiyle teknoloji ve tasarım öğretmeni olarak atanma hakkına sahip olan davacının öğreniminin, 80 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararına göre atandığı alana uygun olmadığından bahisle görevine son verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline ve yoksun kalınan parasal hakların davanın açılış tarihi olan 07/02/2014 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 12/10/2017 tarih ve E:2015/1844, K:2017/4789 sayılı kararıyla;
Talim ve Terbiye Kurulunun 119 sayılı kararına, 12/05/2006 tarih ve 133 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile eklenen Geçici 10. madde ile daha sonra yürürlüğe giren 80 sayılı kararın Geçici 4. maddesinin, 14/07/2005 tarih ve 192 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile 2006-2007 öğretim yılından itibaren kaldırılan “İş Eğitimi” (İş ve Teknik Eğitimi, Ev Ekonomisi, Ticaret) alan öğretmenliğine, 119 sayılı karar eki çizelgenin ilk haline göre atanma imkanı bulunan ancak çizelgede yapılan değişiklikle bu ders yerine getirilen Teknoloji ve Tasarım dersi öğretmenliğine atanma hakkını kaybedenlerin kazanılmış haklarının korunmasına yönelik olduğu, öğretmen ihtiyacının çizelgede kaynak olarak gösterilen bu programlardan mezun olanlarla karşılanamaması halinde İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi, Ev Ekonomisi, Ticaret) alan öğretmenliğine kararın 8. maddesinin (c) ve (d) bentleri uyarınca ikincil olarak atanma imkanı tanınan yüksek öğretim programları mezunları yönünden getirilmiş düzenlemeler olmadığının açık olduğu,
Öte yandan, karar eki çizelgeye göre atamalarda esas alınan bölüm mezunlarının çizelgede yapılan değişiklikler sonucunda kazanılmış haklarını korumaya yönelik hükümlerin, açık bir hüküm bulunmadıkça, öğretmen ihtiyacının çizelgede belirtilen alan mezunları ile karşılanmasına imkan bulunmadığı dönemlerde, ihtiyacın giderilmesi amacına yönelik olarak kendisine atanma hakkı tanınan diğer program mezunlarını da kapsayacağının kabulüne hukuken imkan da bulunmadığı,
12/05/2006 tarih ve 133 sayılı karar ile 119 sayılı karara eklenen Geçici 10. maddede, aynı karar ile yürürlükten kaldırılan 8. maddesinin (c) ve (d) bentlerine yönelik bir ifadeye yer verilmemiş olmasının, davalı idarenin bilinçli bir tercihi olduğunda ise kuşku bulunmadığı, bu durumda, mezun olduğu bölüm, 119 sayılı karar eki çizelgeye göre “İş Eğitimi” alan öğretmenliğine kaynak gösterilen yükseköğretim programları arasında yer almayan davacının, 119 ve 80 sayılı kararların geçici maddelerinden yaralanma imkanının bulunmadığının da açık olması karşısında; 2006-2007 öğretim yılından itibaren kaldırılan İş Eğitimi dersi yerine getirilen Teknoloji ve Tasarım öğretmenliği görevine son verilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılarak … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Davacının mezun olduğu Ev Ekonomisi Bölümü mezunlarına 119 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararının 8/c maddesi ile 12/07/2004 tarihi itibarıyla o tarihteki ismiyle İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi) öğretmenliğine atanma hakkı tanındığı ancak 12/05/2006 tarih ve 133 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile getirilen değişiklikle (1. madde) bu hakkın ortadan kaldırıldığı, çizelgedeki bölümlerde değişikliğe gidildiği, buna karşılık aynı kararla getirilen Geçici 10. maddenin lafzına göre çizelgede değişiklik öncesi atanma hakkı bulunanların kazanılmış hakkının korunduğu ancak madde metni içinde (8/c maddesi) atanma hakkı bulunanlara yönelik bir ifadeye yer verilmediği, bu durumun bilinçli bir yaklaşım mı yoksa özensiz/eksik bir ifade mi olduğu konusunda tereddüt bulunduğu,
Öte yandan 119 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararına 17/09/2007 tarih ve 155 saylıı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile eklenen Geçici 16. madde ile 80 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararının kazanılmış hakların ve haklı beklentilerin korunmasına yönelik Geçici 3. ve Geçici 4. maddelerin davacının 2004-2006 yılları arasında sahip olduğu atanma hakkını koruyup korumadığı hususunun da irdelenmesi gerektiği, Talim ve Terbiye Kurulu kararlarında hangi öğretmenliğe hangi branş mezunlarının atanacağı konusunun karar eki çizelgede düzenlenmesi nedeniyle Talim ve Terbiye Kurulu kararında değişiklik yapan kararlarda çizelgeye atıf yapılmasının olağan olduğu, bu meyanda çizelgedeki değişiklikle atanma hakkını kaybedenlerin kazanılmış haklarının korunmasına yönelik hükümlerin (aksine bir hüküm bulunmadıkça) karar metninde aynı branşa atanma hakkı tanınanları da kapsayacağının evleviyetle kabulünün gerektiği, 119 sayılı Talim ve Terbiye Kurul kararının Geçici 10. maddesindeki koruyucu hükümlerin davacının bölümünü de kapsadığı gerekçesi eklenmek suretiyle işlemin iptali ve kabule yönelik ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Talim ve Terbiye Kurulunun 14/07/2005 tarih ve 192 sayılı kararı ile 2006-2007 yılından itibaren İş Eğitimi (İş ve Teknik) dersinin uygulamadan kaldırıldığı, Talim ve Terbiye Kurulunun 12/05/2006 tarih ve 133 sayılı Kararının 1. maddesi ile 119 sayılı Kararın 8. maddesinin (d) bendinin yürürlükten kaldırılarak Ev Ekonomisi Yükseokulu ve Ev Ekonomisi Bölümü mezunlarının ikinci öncelikli olarak Teknoloji ve Tasarım Öğretmenliğine atanma hakkını ortadan kaldırdığı, dolayısıyla davacının bu alana atanma hakkının bulunmadığı, ısrar kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, İdare Mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacı Hacettepe Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu Ev Ekonomisi Bölümünden 12/06/2000 tarihinde mezun olmuştur.
2013 yılı Eylül öğretmen atama döneminde … ili, …ilçesi, … Ortaokuluna Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni olarak ataması yapılan davacının, daha sonra yapılan inceleme sonucunda mezun olduğu bölümün atandığı alana kaynaklık eden bölümler arasında bulunmadığından bahisle … tarih ve …sayılı dava konusu işlemle görevine son verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 43. maddesinde, öğretmenlik mesleğine hazırlığın genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyonla sağlanacağı; 45. maddesinin birinci fıkrasında, öğretmen adaylarında genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon bakımından aranacak niteliklerin Milli Eğitim Bakanlığınca tespit olunacağı; aynı maddenin dördüncü fıkrasında da, hangi derece ve türdeki eğitim, öğretim, teftiş ve yönetim görevlerine hangi seviye ve alanda öğretim görmüş olanların ne gibi şartlarla seçilebileceğinin Yönetmelikle düzenleneceği öngörülmüş, 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinde de, bu yetkinin Bakanlık adına Talim ve Terbiye Kurulunca kullanılacağı hükme bağlanmıştır.
Talim ve Terbiye Kurulunun 12/07/2004 tarih ve 119 sayılı kararıyla belirlenen, “Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Eğitim Kurumlarında Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar İle Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar’ın”, “Atamalarda Dikkate Alınacak Hususlar” başlıklı 7. maddesinde, öğretmen olarak atanacakların gerekli ve yeter düzeyde genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon almalarının esas olduğu, bu eğitim süreçlerinden biri için yeterli kredi almamış olanların öğretmen olarak atamasının yapılmayacağı, öğretmenliğe; eğitim, fen, edebiyat, fen-edebiyat fakültelerinin ek çizelgede belirtilen programlarından mezun olanlar ile diğer yüksek öğretim kurumlarının ek çizelgede yer verilen programlarından mezun olanlarının atanmasının esas olduğu; Karar ekindeki, atamaya esas alanların ve mezun olunan yüksek öğretim programlarının belirlendiği Çizelge’de ise, İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi) Öğretmenliğine yüksek öğretim kurumlarının 1.Endüstriyel Teknoloji Öğretmenliği, 2.İş ve Teknik Eğitimi Öğretmenliği 3.Resim İş Öğretmenliği (İş Eğitimi Ana Sanat Dalı); İş Eğitimi (Ev Ekonomisi) Öğretmenliğine, yüksek öğretim kurumlarının 1.Aile Bilimleri ve Tüketici Öğretmenliği, 2.Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği 3.Ev-İş ve Ev Ekonomisi Öğretmenliği, 4.Ev Yönetimi Öğretmenliği; İş Eğitimi (Ticaret) Öğretmenliğine ise yüksek öğretim kurumlarının İşletme Öğretmenliği bölümü mezunlarının başvuru hakkının bulunduğu belirtilmiş; kararın “ihtiyacın karşılanamaması” başlığını taşıyan 8. maddesinin (c) bendinde; öğretmen açığının İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi) öğretmenliğine kaynak olarak belirlenen yükseköğretim programlarından mezun olanlar ile karşılanamadığı atanma dönemlerinde, İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi) öğretmenliğine; Seramik Öğretmenliği, Nakış Öğretmenliği, Geleneksel Türk El Sanatları Öğretmenliği, Çiçek-Örgü-Dokuma Öğretmenliği, Dekoratif Ürünler Öğretmenliği programlarından mezun olanların; (d) bendinde ise, İş Eğitimi (Ev Ekonomisi) öğretmenliğine; ek çizelgede İş Eğitimi (Ev Ekonomisi) alanına kaynak olarak gösterilen programlardan mezun olanların atanmalarından sonra Orta Öğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans/Pedagojik Formasyon Programını tamamlamış olmaları koşuluyla, Ev Ekonomisi Yüksek Okulu ve Ev Ekonomisi Bölümü mezunlarının puan üstünlüğüne göre atanacağı kuralı getirilmiş,
Ancak, 14/07/2005 tarih ve 192 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile 2006-2007 öğretim yılından itibaren İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi, Ev Ekonomisi, Ticaret) dersi uygulamadan kaldırıldıktan sonra alınan 12/05/2006 tarih ve 133 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile 119 sayılı kararın belirtilen 8. maddesinin (c) ve (d) bentleri de yürürlükten kaldırılmış, aynı karara eklenen Geçici 10. madde ile ise, “14/07/2005 günlü, 192 sayılı Talim Terbiye Kurulu kararı ile 2006-2007 Öğretim yılından itibaren uygulamadan kaldırılan İş Eğitimi dersinde alan öğretmeni olarak halen görev yapmakta olanların hizmet içi eğitim kursundan geçirilerek aynı kararla kabul edilen Teknoloji ve Tasarım dersi öğretmenliğinde istihdam edileceği, İş Eğitimi alan öğretmenliğine, karar eki çizelgede kaynak gösterilen yükseköğretim programlarından mezun olanlar ile bu Esasların yürürlüğe girdiği tarihte ilgili fakültelerde bu dersin öğretmenliği için öğrenim görmekte olanların, Teknoloji ve Tasarım dersi öğretmenliği alanına atanmalarına devam edileceği”; 17/09/2007 tarih ve 155 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile eklenen Geçici 16. maddesinde, “Bu Kararın yürürlüğe girmesi ile öğretmenliğe kaynak teşkil eden yükseköğretim programları arasından çıkarılan programlara devam eden veya bu programlardan mezun olanların atanmalarına devam edilir.” kuralı getirilmiş, karar eki Çizelge’nin 23. sırasında ise, “Teknoloji ve Tasarım” Öğretmenliğine; Endüstriyel Teknoloji Öğretmenliği, İş ve Teknik Eğitimi öğretmenliği mezunları ile Bakanlık ve YÖK işbirliği ile açılan ortaöğretim alan öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans ya da Pedagojik Formasyon Programını başarı ile tamamlayan Endüstri Ürünleri Tasarım Bölümü ve Endüstriyel Tasarım Bölümü mezunlarının başvurularının kabul edileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
119 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı yerine yürürlüğe konulan ve “Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Eğitim Kurumlarında Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar İle Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar”ın belirlendiği 07/07/2009 tarih ve 80 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ekinde yer alan Çizelge’nin 77. sütununda da, Teknoloji ve Tasarım Öğretmenliğine atanabilecek yükseköğretim programları, 119 sayılı karar eki Çizelge’de belirlendiği şekilde; Endüstriyel Teknoloji Öğretmenliği, İş ve Teknik Eğitimi Öğretmenliği ile (Bakanlık ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) iş birliği ile açılan/açılacak olan Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans ya da Pedagojik Formasyon Programını başarı ile tamamlamak kaydıyla) Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü ve Endüstriyel Tasarım Bölümü olarak belirtilmiş, anılan kararın Geçici 3. maddesinde, “Bu Kararla öğretmenliğe kaynak teşkil eden yükseköğretim programları arasından çıkarılan programlardan mezun olanlar ile bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihte ilgili fakültelerde öğrenim görmekte olanların mezuniyetleri halinde daha önce atanabilecekleri alanlara atamalarına devam edilir.” düzenlemesinden sonra Geçici 4. maddesinde de 14/07/2005 tarih ve 192 sayılı Kurul kararı ile 2006-2007 öğretim yılından itibaren uygulamadan kaldırılan “İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi, Ev Ekonomisi, Ticaret)” alan öğretmenliğine, Karar eki çizelgede kaynak gösterilen yükseköğretim programlarından mezun olanlar ile 2006-2007 Öğretim yılında ilgili fakültelerde bu dersin öğretmenliği için öğrenim görmekte olanların, “Teknoloji ve Tasarım” alanı öğretmenliğine atanmalarına herhangi bir öncelik tanınmadan devam edileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Daire kararında da belirtildiği üzere, Talim ve Terbiye Kurulunun 119 sayılı kararına, 12/05/2006 tarih ve 133 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile eklenen Geçici 10. madde ile daha sonra yürürlüğe giren 80 sayılı kararın Geçici 4. maddesinin, 14/07/2005 tarih ve 192 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile 2006-2007 öğretim yılından itibaren kaldırılan “İş Eğitimi” (İş ve Teknik Eğitimi, Ev Ekonomisi, Ticaret) alan öğretmenliğine, 119 sayılı karar eki çizelgenin ilk haline göre atanma imkanı bulunan ancak çizelgede yapılan değişiklikle bu ders yerine getirilen Teknoloji ve Tasarım dersi öğretmenliğine atanma hakkını kaybedenlerin kazanılmış haklarının korunmasına yönelik olduğu, öğretmen ihtiyacının çizelgede kaynak olarak gösterilen bu programlardan mezun olanlarla karşılanamaması halinde İş Eğitimi (İş ve Teknik Eğitimi, Ev Ekonomisi, Ticaret) alan öğretmenliğine kararın 8. maddesinin (c) ve (d) bentleri uyarınca ikincil olarak atanma imkanı tanınan yüksek öğretim programları mezunları yönünden getirilmiş düzenlemeler olmadığı açıktır.
Öte yandan, karar eki çizelgeye göre atamalarda esas alınan bölüm mezunlarının çizelgede yapılan değişiklikler sonucunda kazanılmış haklarını korumaya yönelik hükümlerin, açık bir hüküm bulunmadıkça, öğretmen ihtiyacının çizelgede belirtilen alan mezunları ile karşılanmasına imkan bulunmadığı dönemlerde, ihtiyacın giderilmesi amacına yönelik olarak kendisine atanma hakkı tanınan diğer program mezunlarını da kapsayacağının kabulüne hukuken imkan bulunmamaktadır. 12/05/2006 tarih ve 133 sayılı karar ile 119 sayılı karara eklenen Geçici 10. maddede, aynı karar ile yürürlükten kaldırılan 8. maddesinin (c) ve (d) bentlerine yönelik bir ifadeye yer verilmemiş olmasının, davalı idarenin bilinçli bir tercihi olduğunda ise kuşku bulunmamaktadır.
Bu durumda, mezun olduğu bölüm, 119 sayılı karar eki çizelgeye göre “İş Eğitimi” alan öğretmenliğine kaynak gösterilen yükseköğretim programları arasında yer almayan davacının, 119 ve 80 sayılı kararların geçici maddelerinden yaralanma imkanı olmadığından, davacının görevine son verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali ve kabule yönelik İdare Mahkemesi ısrar kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali ile yoksun kalınan parasal hakların dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin …İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Siirt İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/11/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile dava konusu işlemin iptali ve kabul yönündeki ısrar kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.