DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2019/717 E.  ,  2020/1085 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/717
Karar No : 2020/1085

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onbeşinci Dairesiinin 16/10/2018 tarih ve E:2016/10520, K:2018/6956 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yetki belgesi verilmesi talebiyle yaptığı başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin ve bu işleme dayanak oluşturduğundan bahisle 07/10/2016 tarih ve 29850 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”in; 2009 tarihli Gümrük Yönetmeliği’nin “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirinin Sahip Olması Gereken Nitelikler” başlıklı mülga 576. maddesini yeniden düzenleyen 32. maddesinin birinci fıkrasının “Altmış beş yaşını doldurmamış olmak.” şeklindeki (ğ) bendi ile ikinci fıkrasında yer alan “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Yetki Belgesinin geçerlilik süresi 3 yıldır, bu süre birinci fıkranın (ğ) bendinde yer alan nitelik dikkate alınarak daha kısa belirlenir” ibaresinin iptali ve 1 TL. tazminat ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onbeşinci Dairesiinin 16/10/2018 tarih ve E:2016/10520, K:2018/6956 sayılı kararıyla;
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 10/1-c maddesinde; “Müsteşarlık, gümrük mevzuatının doğru olarak uygulanması için gerekli gördüğü bütün önlemleri alır. Bu çerçevede, eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin gerekli gördüğü bir kısım tespit işlemlerinin, belirleyeceği niteliklere sahip gümrük müşavirleri eliyle yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemeye yetkilidir.” düzenlemesinin yer aldığı, 03/06/2011 tarih ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 2/n maddesinde de; gümrük müşaviri ve yardımcılarıyla yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerine ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmak ve denetlemenin Gümrük ve Ticaret Bakanlığının görevleri arasında sayıldığı,
Bu Kanun uyarınca çıkarılmış bulunan Gümrük Yönetmeliği’nin 574, 575, 576, 577 ve 578. maddelerinde yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin sahip olmaları gereken nitelikler, sorumlulukları, uygulanacak cezalar ve yetki belgelerinin geri alınması gibi hususların düzenlendiği ayrıca, yukarıda bahsi geçen Kanun ve Yönetmelik hükümleri uyarınca çıkarılmış bulunan Gümrük Genel Tebliği (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği) (Seri No:6) ile de yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği müessesesine ilişkin usul ve esasları ayrıntılı olarak düzenlendiği,
Dava dosyasının incelenmesinden; 07/10/2016 tarih ve 29850 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ve dava konusu yapılan Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 2009 tarihli Gümrük Yönetmeliği’nin “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirinin Sahip Olması Gereken Nitelikler” başlıklı mülga 576. maddesinin yeniden düzenlendiği, Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği ile ilgili olarak alınan disiplin cezaları ve mahkumiyetler, 65 yaşını geçmemiş olmak, 4 yıllık eğitim veren okullardan mezun olmak, yetki belgelerinin geçerlilik süresi, gümrük müşavirliği izin belgesinin süresi, gümrük idarelerinde iş takibi, tüzel kişilikler ve antrepo sahipleri ile ilişkiler gibi konularda birtakım düzenlemelerin getirildiğinin görüldüğü,
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 10. maddesinde; gümrük idaresinin gümrük mevzuatının doğru olarak uygulanması için gerekli gördüğü bütün önlemleri alabileceği, bu çerçevede eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin gerekli gördüğü bir kısım tespit işlemlerinin, belirleyeceği niteliklere sahip gümrük müşavirleri eliyle yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemeye yetkili olduğunun hükme bağlandığı, 2009 tarihli Gümrük Yönetmeliği ile de yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği kurumu oluşturularak, devamında Yönetmelik paralelinde çıkarılan 2 ve 6 Seri Nolu Tebliğler ile de bunların görev, yetki ve sorumluluklarının ayrıntılı olarak düzenlendiği,
Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin esas olarak, idarenin yerine getirmesi gerekli olmakla birlikte, personel yetersizliği vs. nedenlerle idarenin yeterli olamadığı birtakım kamusal nitelikte işlemleri ve hizmetleri yerine getirmekte olup, kamusal fonksiyon ifa eden yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin nitelik, görev, yetki ve yükümlülükleri ile ilgili olarak idarenin kanundan kaynaklanan düzenleme yetkisine sahip bulunduğu, görevin nitelikleri, devletin ve toplumun güncel ihtiyaçları göz önüne alınarak yetkinin asıl sahibi idarenin bu hususta her zaman düzenleme yapabileceği,
Dava konusu Yönetmelik değişikliği ile; idarenin, yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri ile ilgili olarak kanundan kaynaklanan yetkisini yine hukuki sınırlar içerisinde kullanmış olup, ayrıca halihazırda faaliyete devam eden yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin yeni hukuksal durumda mağdur olmamaları için geçiş süreci de öngörüldüğünden, uyuşmazlık konusu Yönetmelik hükümlerinde ve davacının talebinin reddine ilişkin işlemde hukuka, hizmet gerekleri ve kamu yararına, kazanılmış haklar ilkesine ve hukukun genel prensiplerine aykırılık bulunmadığı, ayrıca uyuşmazlık konusu olayda tazminat ödenmesini gerektirir koşulların da oluşmadığı, gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu düzenlemelerin ve işlemin kanun önünde eşitlik, kazanılmış hakların korunması, geriye yürümezlik, hukuk devleti ilkeleri ile çalışma hakkına aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onbeşinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onbeşinci Dairesinin temyize konu 16/10/2018 tarih ve E:2016/10520, K:2018/6956 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak , 22/06/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.