DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2019/2278 E.  ,  2020/2460 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2278
Karar No : 2020/2460

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Elektik Dağıtım A.Ş
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onüçüncü Dairesinin 30/04/2019 tarih ve E:2015/2767, K:2019/1431 sayılı kararının iptale yönelik kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 28/03/2015 tarih ve 29309 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 22. maddesiyle Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’ne eklenen “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 30/04/2019 tarih ve E:2015/2767, K:2019/1431 sayılı kararıyla;
Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’nin “Serbest tüketici veri tabanı” başlıklı 30/B maddesinde;
“(1) Serbest tüketicilere ilişkin uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ait tedarikçi değiştirme süreçlerinde kullanılmak üzere TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler hizmet sundukları ve sayaçlarını okumakla yükümlü oldukları serbest tüketicilerin aşağıda yer alan bilgilerini PYS üzerinde tanımlanacak veri tabanına eklemek ve güncel tutmakla yükümlüdür:
a) Serbest tüketicinin adı veya unvanı,
b) Tüketim noktasının PYS’ye kayıt için gerekli kayıt kodu,
c) Tüketim noktasının içerisinde bulunduğu il ve ilçe bilgisi,
ç) Tüketim noktasının açık adresi.
(2) Piyasa İşletmecisi ilgili veri tabanına tedarikçilerin erişimini sağlamakla yükümlüdür. Bu madde kapsamında edinilen bilgiler lisansta belirtilen faaliyetler dışında kullanılamaz ve ticarete konu edilemez.
(3) TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler birinci fıkranın (b) bendinde yer alan kayıt kodunun nasıl oluşturulduğuna ilişkin açıklamayı PYS üzerinde serbest tüketici kayıt ekranında yayımlar.
(4) PYS, 30/A maddesi kapsamındaki kayıt girişleri sırasında yeni tedarikçi olmak isteyen piyasa katılımcısının sayaç kaydı için giriş yaptığı kodun birinci fıkranın (b) bendi çerçevesinde oluşturulan veri tabanında olup olmadığını kontrol eder. Veri tabanında yer alan kodlarla eşleşmeyen girişlere izin verilmez.
(5) TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin veri tabanına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeni ile serbest tüketicinin yeni tedarikçisinin portföyüne geçişinin engellendiğinin tespiti halinde PYS üzerinden gerekli düzeltme yapılır ve Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca yaptırım uygulanır.” düzenlemesine yer verildiği;
Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’ne eklenen “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin 1. fıkrası yönünden;
Dava konusu edilen Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’nin “Serbest tüketici veri tabanı” başlıklı 30/B maddesi uyarınca, TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin hizmet sundukları ve sayaçlarını okumakla yükümlü oldukları serbest tüketicilerin adı veya unvanını, tüketim noktasının PYS’ye kayıt için gerekli kayıt kodunu, tüketim noktasının içerisinde bulunduğu il ve ilçe bilgisini ve tüketim noktasının açık adresini PYS üzerinde tanımlanacak veri tabanına eklemeleri ve güncel tutmaları, piyasa işletmecisinin de ilgili veri tabanına tedarikçilerin erişimini sağlaması gerektiği; bu düzenlemenin serbest tüketicilere ilişkin uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ait tedarikçi değiştirme süreçlerinde uygulanacağı;
Dava konusu düzenlemenin serbest tüketicilerin tedarikçi seçme ve değiştirme süreçlerine yönelik olduğu, bu süreçlerde serbest tüketiciler ve yeni tedarikçiler açısından meydana gelen olumsuzlukların giderilmesinin amaçlandığı; ayrıca, tedarikçiler açısından “abone no”, “sayaç no” gibi takip numaralarına standart getirilmesinin öngörüldüğü;
Belirli veya kimliği belirlenebilir olmak şartıyla, bir kişiye ilişkin bütün bilgilerin kişisel veri olarak tanımlandığı; kişisel veriyi, adı, soyadı, doğum tarihi ve doğum yeri gibi bireyin sadece kimliğini ortaya koyan bilgiler değil; telefon numarası, motorlu taşıt plakası, sosyal güvenlik numarası, pasaport numarası, özgeçmiş, resim, görüntü ve ses kayıtları, parmak izleri, genetik bilgiler, IP adresi, e-posta adresi, hobiler, tercihler, etkileşimde bulunulan kişiler, grup üyelikleri, aile bilgileri gibi kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak belirlenebilir kılan tüm veriler olarak değerlendirmek gerektiği; kişinin belirli olması, kişisel veri ile başka hiçbir işleme ya da yoruma gerek kalmaksızın kişinin kimliğinin ortaya çıkarılabiliyor olması iken, kişinin belirlenebilir olmasının veri ile kişinin ilişkilendirilmesi suretiyle kişinin tanımlanabilmesi olduğu;
Kişisel verilerin korunması hakkı, kişinin insan onurunun korunmasının ve kişiliğini serbestçe geliştirebilmesi hakkının özel bir biçimi olarak, bireyin hak ve özgürlüklerini kişisel verilerin işlenmesi sırasında korumayı amaçlamadığı; bilişim teknolojilerindeki gelişmeler sonucunda, geleneksel yöntemlerle ulaşılması mümkün olmayan çok sayıda verinin toplanabilmesi; daha önce birbirinden ilişkisiz şekilde tutulan pek çok verinin merkezi olarak bir araya getirilebilmesi; verilerin, veri eşleştirme ve veri madenciliği gibi ileri teknolojik imkânlarla analize tabi tutulmak suretiyle, veriden yeni veriler üretme kapasitesinin artması; verilere erişim ve veri transferinin kolaylaşması; kişisel verilerin ticari işletmeler için kıymetli bir varlık niteliği kazanması neticesinde meydana gelen risklerin daha yaygın ve önemli boyutlara ulaşması ve terör ve suç örgütlerinin kişisel verileri ele geçirme yönündeki faaliyetlerinin artması gibi etkenlerin, günümüzde kişisel verilerin en üst seviyede korunmasını zorunlu kıldığı;
Bu bağlamda, Anayasa’nın 20. maddesinin üçüncü fıkrasının son cümlesinde, “Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenir.” hükmüne yer verilerek kişisel verilerin korunması hakkının anayasal güvenceye bağlandığı, bu verilerin kamu makamlarının keyfi müdahalelerine karşı koruma altına alındığı ve işlenmesi ancak kişinin açık rızası veya kanunda öngörülen hâllerde mümkün kılındığı;
Dava konusu Yönetmeliğin 30/B maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ile kişisel veri olan serbest tüketicilerin adı veya unvanının, PYS üzerinde tanımlanacak veri tabanına ekleneceği, piyasa işletmecisinin veri tabanına tedarikçilerin erişimini sağlayacağının düzenlendiği;
Anayasa’nın 20. maddesinin 3. fıkrasına aykırı olarak, dava konusu düzenlemeyle kişiyi belirlenebilir kılan kişisel veri niteliğinde olan serbest tüketicilerin adları veya unvanlarının tedarikçilerin erişimine açık olan veri tabanına eklenmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı;
Yönetmeliğin dava konusu maddesinin birinci fıkrasında yer alan diğer kısımlarında talep edilen bilgilerin tüketim noktasına ilişkin veriler olduğu; bu verilerin, kişinin ad ve unvanı olmaksızın kişinin belirlenebilmesine yeterli olabilecek veriler olmadığı; dolayısıyla, kişisel veri olarak kabul edilemeyecek veriler olduğu, tüketiciler değişebilecekken tüketim noktalarına ilişkin verilerin sabit olduğu da dikkate alındığında, Yönetmeliğin 30/B maddesinin 1. fıkrasının diğer kısımlarında hukuka aykırılık bulunmadığı;
Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’ne eklenen “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin 2. fıkrası yönünden;
28/05/2016 tarih ve 29725 Sayılı Resmî Gazete’de Yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile dava konusu “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin 2. fıkrasında yer alan “Piyasa İşletmecisi ilgili veri tabanına tedarikçilerin erişimini sağlamakla yükümlüdür. Bu madde kapsamında edinilen bilgiler lisansta belirtilen faaliyetler dışında kullanılamaz ve ticarete konu edilemez.” düzenlemesinin; “Tedarikçiler, tedarikçi değiştirme ve mali uzlaştırma süreçlerinde kullanılmak üzere tüketicilerine ilişkin, a) Serbest tüketicinin adı veya unvanı, b) Gerçek kişiler için T.C. kimlik numarası, tüzel kişiler için vergi kimlik numarası, bilgilerini PYS üzerinde tanımlanacak veri tabanına eklemek ve güncel tutmakla yükümlüdür. Piyasa İşletmecisi bu bilgileri veri tutarlılığının kontrolü amacı ile kullanır ve kişisel verilerin korunmasını sağlayacak önlemleri alır. Tedarikçilerin söz konusu yükümlülüklerini yerine getirmediklerinin tespiti halinde Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca yaptırım uygulanır.” şeklinde değiştirildiği ve davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’ne eklenen “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin 2. fıkrası açısından uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmadığı;
Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’ne eklenen “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin 3., 4. ve 5. fıkraları yönünden;
Dava konusu edilen Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin “Serbest tüketici veri tabanı” başlıklı 30/B maddesinin 3. ve 4. fıkralarında Piyasa Yönetim Sisteminin (PYS) öngörülen şekilde çalışmasının sağlanmasına ilişkin birtakım düzenlemelere yer verildiği, bu düzenlemelerin, PYS’nin kullanımına ilişkin olduğu;
Yönetmeliğin 30/B maddesinin 5. fıkrasında ise, veri tabanına ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle serbest tüketicinin yeni tedarikçisinin portföyüne geçişinin engellendiğinin tespiti hâlinde gerekli düzeltmelerin yapılacağı ve 6446 sayılı Kanun’a göre yaptırım uygulanacağının öngörüldüğü, Yönetmelik’te düzenlenen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde uygulanacak yaptırımlara ilişkin, Kanun hükmüne atıf yapıldığı; bu itibarla, Yönetmeliğin 30/B maddesinin 3., 4. ve 5. fıkrasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle;
Dava konusu 28/03/2015 tarih ve 29309 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 22. maddesiyle, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’ne eklenen “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin iptaline, ikinci fıkrasının iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; maddenin diğer kısımları yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, iptal edilen düzenlemenin karar tarihinden önce yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyize konu kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın dava konusu düzenlemenin iptaline ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın temyize konu bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu düzenlemenin kısmen iptali, kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı, kısmen davanın reddi yolunda verilen Danıştay Onüçüncü Dairesinin 30/04/2019 tarih ve E:2015/2767, K:2019/1431 sayılı kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 19/11/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- Dava konusu Yönetmelik’in iptal edilen 30/B maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 28/05/2016 tarih ve 29725 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Dava konusu edilen düzenlemenin yürürlükten kaldırılmış olması ve eski düzenlemeye dayalı olarak tesis edilmiş bir uygulama işleminin dava konusu edilmemiş olması karşısında davanın konusu kalmamıştır.
Açıklanan nedenle, temyize konu kısma ilişkin olarak Danıştay Onüçüncü Dairesince konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.

KARŞI OY

XX- Dava, 28/03/2015 tarih ve 29309 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 22. maddesiyle Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’ne eklenen “Serbest Tüketici Veri Tabanı” başlıklı 30/B maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Temyize konu kararda, Anayasa’nın 20. maddesinin 3. fıkrasına aykırı olarak, dava konusu düzenlemeyle kişiyi belirlenebilir kılan kişisel veri niteliğinde olan serbest tüketicilerin adları veya unvanlarının tedarikçilerin erişimine açık olan veri tabanına eklenmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, uyuşmazlık konusu 30/B maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin iptaline karar verilmiştir.
07/04/2016 tarih ve 29677 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanun ile kişisel verilerin işlenmesinde uyulacak usul ve esaslar düzenlenmiş olduğundan, dava devam ederken yürürlüğe giren bu yasal düzenleme dikkate alınarak uyuşmazlığın çözüme kavuşturulması gerektiği oyuyla, Daire kararının temyize konu edilen iptale ilişkin kısmının onanmasına dair karara katılmıyorum.