DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2019/2018 E.  ,  2020/1789 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2018
Karar No : 2020/1789

TEMYİZ EDENLER: 1- (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) : … Mühendisleri Odası
VEKİLİ : Av. …

DİĞER DAVALI: … Odaları Birliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU:Danıştay Sekizinci Dairesinin 28/11/2018 tarih ve E:2014/6298, K:2018/7524 sayılı kararının aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Elektrik ve Elektronik Mühendisi olan davacının, mühendislik hizmetlerini mesleki denetime sunmadığından bahisle 891,00-TL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Elektrik Mühendisleri Odası Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ve bu kararın onanmasına ilişkin TMMOB 42. Dönem Yüksek Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile dayanağı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Elektrik Mühendisleri Odası En Az Ücret ve Mesleki Denetim Uygulama Esasları Yönetmeliği’nin 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ile 10. maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti:Danıştay Sekizinci Dairesinin 28/11/2018 tarih ve E:2014/6298, K:2018/7524 sayılı kararıyla;
Anayasa’nın 124. maddesi ile 135. maddesi, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nun 2., 32., 33. ve 39. maddeleri, dava konusu Yönetmeliğin 2., 4. maddesinin 1. fıkrasının (j) bendi, 7. ve 10. maddelerinde yer alan kurallar aktarılarak,
Dava konusu Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ile 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “ülke ekonomisine uygunluğu” ibaresi ve (h) bendinde yer alan “ihale bedeli üzerinden” ibaresi dışında kalan kısımları yönünden;
Dava konusu maddeler ile Elektrik Mühendisleri Odası üyelerinin mühendislik hizmetlerini Odanın mesleki denetimine sunma zorunluluğu ve mesleki denetim esaslarının düzenlendiği, davacı tarafından, mühendislik hizmetlerinin mesleki denetimden geçirilmesi ve mesleki denetim bedeli alınması yönündeki dava konusu düzenlemelerin Oda üyeleri üzerinde külfet oluşturduğu, mesleki denetim karşılığı alınan bedellerle davalı Odaya haksız kazanç sağlandığı, söz konusu düzenlemelerin suç ve cezaların kanuniliği ilkesine aykırılık teşkil ettiği belirtilerek iptal isteminde bulunulduğu,
Anayasa ve Kanun kuralları uyarınca meslek odalarının; gerek üyelerinin gerekse de soyut olarak mesleğin onurunu ve mesleki disiplini korumak, mesleğin gelişimini sağlamak, mesleğin icrasında uyulacak ilke ve kuralları saptamak hususlarında görev ve yetki sahibi olduğu,
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nun 2. maddesinin (b) fıkrası uyarınca, meslek odalarının, meslek mensuplarının müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin yerel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak için gerekli gördüğü birtakım kuralları koyabileceği,
Elektrik mühendisi unvan ve yetkisi ile mesleki faaliyette bulunulurken, mesleki davranış ilkelerine ve meslek etiğine uygun sürecin işletilmesi, kurumsal işleyişin ve bütünselliğin sağlanması gerekliliği nedeniyle Elektrik Mühendisleri Odasının, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olmasından kaynaklanan mesleki faaliyetin içeriğine ilişkin olmamak koşulu ile üyeleri üzerinde mesleki denetim görev ve yetkisinin bulunduğu,
Ancak, meslek odasınca meslek mensuplarına yönelik mesleki denetim yetkisinin sınırlarının belirlenmesi gerektiği, Oda tarafından yapılacak denetimin meslek mensubunun sunduğu hizmetin içeriğinin denetlenmesi yahut meslek mensubunun yeterliliğinin denetlenmesi niteliğinde olmaması, meslek mensubunca bulundurulması gerekli bazı belge ve bilgilerin bulundurulup bulundurulmadığı, meslek mensubunun Oda üyelik kaydının bulunup bulunmadığı, kısıtlılığının olup olmadığı, bürosunun tescilini yaptırıp yaptırmadığı gibi mesleki disiplini sağlamaya yönelik şekli bir denetim niteliğinde olması gerektiği,
Bu bağlamda, meslek odasının üyeleri üzerinde sahip olduğu mesleki denetim görev ve yetkisi mesleki disiplini sağlamaya yönelik olduğundan, serbest meslek faaliyetinin özünü zedeleyecek vize veya onay niteliği taşımaması gerektiği,
Belirtilen açıklamalar kapsamında, Odaların şekli anlamda mesleki denetim yetkisi bulunduğu ve bu denetim yetkisi kapsamında 6235 sayılı Kanun’un 32. maddesinin (c) bendi uyarınca gelir elde edebileceği hususunda kuşku bulunmadığı,
Bu durumda, dava konusu Yönetmelik maddeleri ile getirilen denetimin içerik denetimi olmayıp, şekli nitelikte bir denetim olduğu anlaşıldığından, iş bu Yönetmelik maddelerinde hukuka aykırılık bulunmadığı,
Ayrıca, davacı tarafından, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesine 12/07/2013 tarih ve 6495 sayılı Kanun’un 73. maddesi ile eklenen (ı) bendinde, “Harita, plan, etüt ve projeler; idare ve ilgili kanunlarında açıkça belirtilen yetkili kuruluşlar dışında meslek odaları dahil başka bir kurum veya kuruluşun vize veya onayına tabi tutulamaz, tutulması istenemez. Vize veya onay yaptırılmaması ve benzeri nedenlerle müellifler veya bunlara ait kuruluşların büro tescilleri iptal edilemez veya yenilenmesi hiçbir şekilde geciktirilemez. Müelliflerden bu hükmü ortadan kaldıracak şekilde taahhütname talep edilemez.” kuralının getirildiği, bu düzenleme ile dava konusu Yönetmelik hükümlerinin birbiriyle çeliştiği, Yönetmelik ile normlar hiyerarşisine aykırı düzenleme yapıldığı iddiasıyla iptal isteminde bulunulduğu,
Söz konusu düzenlemelerin yapının ruhsata bağlanmasına ilişkin usul ve esaslara ilişkin olarak, ruhsat verilmesi sırasında projelerin meslek odalarının vize veya onayına tabi tutulamayacağına ilişkin olduğu, bu düzenlemenin esasen yapının ruhsatlandırılması öncesi vize ve onay şartını ortadan kaldırdığı, ancak bu düzenlemenin meslek odası ile üyesi arasındaki mesleki denetime sunma yükümlülüğünün bertarafı anlamına gelmeyeceği, meslek odası ve üyeleri arasındaki hukuki duruma ilişkin olmadığı, farklı alanlardaki farklı düzenlemelere ilişkin olduğu sonucuna varılarak davacının iddiasının yerinde görülmediği,
Dava konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “ülke ekonomisine uygunluğu” ibaresi yönünden;
Dava konusu kural ile, Oda tarafından mesleki denetimi yapılacak hizmetin, bir mühendis tarafından yapıldığı göz önünde bulundurularak hizmetin içeriğine müdahale edilmeyeceği, ancak, hizmetin mevcut mevzuata ve standartlara, ülke ekonomisine ve şartlarına uygun olarak yapılıp yapılmadığına bakılıp gerektiğinde Oda tarafından projenin düzeltilmesinin istenebileceğinin düzenlendiği,
Davacı tarafından, Oda tarafından uygulanan mesleki denetimin kanuni bir zorunluluk olmadığı, mühendislik hizmetlerinin mesleki denetimden geçirilmesinin hukuka ve usule aykırı olduğu iddiasıyla iptal isteminde bulunulduğu,
Yukarıda açıklandığı üzere, meslek odalarının üyeleri üzerinde mesleki denetim yetkisinin bulunduğu ve Oda tarafından mesleki denetimi yapılacak hizmetin içeriğine müdahale edilemeyeceği, nitekim, hizmetin içeriğine müdahale edilmeyeceği hususunun iptali istenen fıkrada açıkça düzenlendiği,
Oda tarafından yapılan denetim sırasında Odanın hizmetin mevcut mevzuat ve standartlara uygunluğu yönünden bir denetleme yapılabileceğinde kuşku bulunmadığı, ancak, meslek odasının projenin ülke ekonomisine ve şartlarına uygun olarak yapılıp yapılmadığı yönünden yapacağı bir değerlendirmenin hizmetin içeriğinin denetlenmesi niteliğine bürünebileceği, meslek örgütü olan bir kurumun, mesleki unvanını almış mensubunun yeterliliğini ve meslek mensubunun sunduğu hizmetin içeriğini denetleyemeyeceğinden, dava konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “ülke ekonomisine ve şartlarına” ibaresi ile yalnızca şekli nitelikte bir denetim olması gereken mesleki denetimin sınırları aşılarak meslek odasınca, meslek mensubunun Oda denetimine sunduğu hizmetin içeriğinin denetlenmesi öngörüldüğünden, bu ibarenin mesleki denetimin niteliği ile bağdaşmadığı ve hukuka aykırılık teşkil ettiği,
Dava konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinde yer alan “ihale bedeli üzerinden” ibaresi yönünden;
Dava konusu düzenleme ile herhangi bir kamu kurumunun birim fiyatları üzerinden keşif çıkarılarak ya da teklif alma usulü ile yapılan resmi ihaleli işlerde, sözleşmenin aslı veya noterce onaylı örneğinin SMM tarafından Oda birimine verileceğinin düzenlendiği, bu durumda hizmet bedelinin ihale bedeli üzerinden değerlendirileceğinin kurala bağlandığı,
Davacı tarafından, Oda tarafından uygulanan mesleki denetimin kanuni bir zorunluluk olmadığı, mühendislik hizmetlerinin mesleki denetimden geçirilmesinin hukuka ve usule aykırı olduğu iddiasıyla iptal isteminde bulunulduğu,
Uyuşmazlığın çözümü açısından, maktu ve nisbi kavramlarının neyi ifade ettiğinin açıklığa kavuşturulması gerektiği,
Türk Dil Kurumu Sözlüğünde maktu, “pazarlık edilmeyen, değişmez olarak tespit edilmiş, kesin olarak değeri biçilmiş”; nisbi ise, “göreli, bağıntılı, izafî, birbirine göre (olan)” olarak tanımlandığı,
Peşin ve nispi ödemenin, kazanılmış bir ücreti ve yürütülen işlerin içeriksel niteliğinin ve niceliğinin saptanmasını gerekli kıldığı, benimsenen denetim ise, proje ücretine hak kazanılmadan yapılan mesleki bir incelemeyle sınırlı olduğundan ve peşin alındığından, işin niteliği gereği maktu alınması gerektiği,
Mesleki denetim içerik incelemesi olmayıp şekli bir denetim olduğundan, mesleki denetimin gerekleri ve sınırları göz önünde tutulmadan peşin ödeme yapılmak üzere nispi ücret belirlenmemesi gerektiği, büyüklük, alan, bedel gibi kıstaslar esas alınarak belirlenen ücretin, mesleki denetimin içerik yönünden yapılmasını gerekli kıldığı, benimsenen denetimin ise bu hususlara bağlı olmaksızın, biçimsel bir değerlendirmeyi içermesi gerektiği,
Bu durumda, maddenin “ihale bedeli” esas alınarak mesleki denetim ücreti belirlenmesine ilişkin kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı,
Davacıya verilen disiplin cezası yönünden;
6235 sayılı Kanun’un 26. maddesinde, “Odalara kayıtlı meslek mensuplarından bu kanuna aykırı hareketleri görülenlerle meslekle alâkalı işlerde gerek kasten ve gerekse ihmal göstermek suretiyle zarara sebebiyet veren veya akdettiği mukavelelere riayet etmeyen veyahut meslek şeref ve haysiyetini muhil durumları tespit olunanlara kayıtlı bulundukları oda haysiyet divanınca aşağıda yazılı inzibatî cezalar verilir:
a) Yazılı İhtar;
b) (25) liradan (100) liraya kadar para cezası;
c) (100) liradan (1.000) liraya kadar para cezası;
ç) 15 günden 6 aya kadar serbest sanat icrasından meni;
d) Odadan İhraç,
Bu cezaların verilmesine sıra gözetilmez. Ancak sebep teşkil eden hadisenin mahiyet ve neticelerine göre bu cezalardan biri tatbik olunur.” kuralına yer verildiği,
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Disiplin Yönetmeliği’nin 8. maddesinde, “Para cezalarında uygulanacak cezanın tutarı olayın doğurduğu sonuçlara göre belirlenir. Para cezası aşağıdaki durumlarda verilir.
a) Meslek mensupları arasında haksız rekabete neden olacak davranışlarda bulunmak,
b) Büro tescili ve tescil yenilemesi gerektiren durumlarda, tescilsiz mesleki etkinliklerde bulunmak, serbest mühendislik ve mimarlık ile ilgili yönetmelik ve talimatlara uymamak,
c) Mesleki denetim uygulamasına aykırı davranmak,
….” düzenlemesine yer verildiği,
Olayda, mühendis olan davacının üretmiş olduğu mühendislik hizmetlerini mesleki denetime sunmadığının tespiti üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği, davacının maddi olayla ilgili bir itirazının bulunmadığı ancak Odaların denetim yapma yetkisinin kalmadığı iddiasına dayalı olarak iptal davası açtığının anlaşıldığı,
Bu durumda, davacının üretmiş olduğu mühendislik hizmetlerini mesleki denetime sunmadığı sabit olduğundan, anılan mevzuat hükmüne uygun olarak tesis edilen dava konusu disiplin cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçeleriyle,
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Elektrik Mühendisleri Odası En Az Ücret ve Mesleki Denetim Uygulama Esasları Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “ülke ekonomisine uygunluğu” ibaresi ile (h) bendinde yer alan “ihale bedeli üzerinden” ibaresinin iptaline, Yönetmeliğin dava konusu diğer kısımları ile davacının, mühendislik hizmetlerini mesleki denetime sunmadığından bahisle 891,00-TL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Elektrik Mühendisleri Odası Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ve bu kararın onanmasına ilişkin TMMOB 42. Dönem Yüksek Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, mühendislik hizmetlerinin mesleki denetimden geçirilmesi ve mesleki denetim bedeli alınması yönündeki dava konusu düzenlemelerin kanuni dayanağının bulunmadığı, ayrıca söz konusu düzenlemelerin, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesine 12/07/2013 tarih ve 6495 sayılı Kanun’un 73. maddesi ile eklenen (ı) bendinde yer alan, harita, plan, etüt ve projelerin; idare ve ilgili kanunlarında açıkça belirtilen yetkili kuruluşlar dışında meslek odaları dahil başka bir kurum veya kuruluşun vize veya onayına tabi tutulamayacağı yolundaki kurala aykırı olduğu, dolayısıyla Yönetmeliğin dava konusu hükümlerinde ve bu hükümler uyarınca verilen disiplin cezasında hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmektedir.

Davalı idarelerden … Mühendisleri Odası tarafından, Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde içerik denetimi yapılamayacağının açıkça belirtildiği, “ülke ekonomisine uygunluk” ibaresi nedeniyle içerik denetimi yapılacağı yolundaki yorumun dar bir yorum olduğu, Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendi yönünden ise, resmi ihaleli işlerde kamu düzeninin korunması ve kamu yararının baskın halinin dikkate alınmasının zorunlu olduğu, söz konusu bentte mesleki denetim bedelinin ihale bedeli üzerinden değerlendirileceği kuralına yer verilmesine karşın, nispi ücret belirleneceği yönünde bir ifadeye yer verilmediğinden hukuka aykırılık bulunmadığı, Daire kararının iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI :
Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
Davalı idarelerden … Mühendisleri Odası tarafından, savunma verilmemiştir.
Davalı idarelerden … Odaları Birliği tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın davanın reddine ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının açıklamalı onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Diğer yandan, temyiz istemine konu Daire kararında, Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “ülke ekonomisine ve şartlarına” ibaresi ile yalnızca şekli nitelikte bir denetim olması gereken mesleki denetimin sınırları aşılarak meslek odasınca, meslek mensubunun Oda denetimine sunduğu hizmetin içeriğinin denetlenmesi öngörüldüğünden, bu ibarenin mesleki denetimin niteliği ile bağdaşmadığı ve hukuka aykırılık teşkil ettiği gerekçesine yer verilmesine karşın, hüküm kısmında maddi hata yapılarak “ülke ekonomisine uygunluğu” ibaresinin iptali yönünde hüküm kurulmuşsa da; anılan iptal kararının “ülke ekonomisine ve şartlarına” ibaresi yönünden hüküm ifade edeceği de tabiidir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının ve davalı idarelerden … Mühendisleri Odasının temyiz istemlerinin reddine,
2.Yukarıda özetlenen gerekçeyle, dava konusu düzenlemenin kısmen iptali, kısmen davanın reddi yolundaki Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 28/11/2018 tarih ve E:2014/6298, K:2018/7524 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 12/10/2020 tarihinde, Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ve 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “ülke ekonomisine ve şartlarına” ibaresi ile (h) bendinde yer alan “ihale bedeli üzerinden” ibaresi yönünden oybirliği, Yönetmeliğin 10. maddesinin diğer kısımları ve davacının 891,00-TL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlem yönünden oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nun 2. maddesinin (b) fıkrası uyarınca, meslek odaları, meslek mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak için gerekli gördüğü birtakım kurallar koyabilir.
Bu bağlamda, meslek odasınca meslek mensuplarına yönelik mesleki denetim yapılabilmesi mümkün ise de, bu denetimin, meslek mensubunun sunduğu hizmetin içeriğinin denetlenmesi, yahut meslek mensubunun yeterliliğinin denetlenmesi niteliğinde olmayıp, meslek mensubunca bulundurulması gerekli bazı belge ve bilgilerin bulundurulup bulundurulmadığı, meslek mensubunun Oda üyelik kaydının bulunup bulunmadığı, kısıtlılığının olup olmadığı, bürosunun tescilini yaptırıp yaptırmadığı gibi mesleki disiplini sağlamaya yönelik şekli bir denetim olarak anlaşılması gerekeceği açıktır.
Dava konusu Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Elektrik Mühendisleri Odası En Az Ücret ve Mesleki Denetim Uygulama Esasları Yönetmeliği’nin “Uygulama esasları” başlıklı 10. maddesinde yer alan hükümlere bakıldığında, söz konusu hükümlerin mesleki disiplini sağlamaya yönelik şekli bir denetim niteliğinde olmadığı, meslek mensubunun yeterliliğinin ve meslek mensubunun sunduğu hizmetin içeriğinin denetlenmesi niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu Daire kararının, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Elektrik Mühendisleri Odası En Az Ücret ve Mesleki Denetim Uygulama Esasları Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “ülke ekonomisine ve şartlarına” ibaresi ve (h) bendinde yer alan “ihale bedeli üzerinden” ibaresi dışında kalan kısımları yönünden davanın reddine ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, kararın bu kısmına katılmıyoruz.

KARŞI OY

XX- 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nun 26. maddesinde, “Odalara kayıtlı meslek mensuplarından bu kanuna aykırı hareketleri görülenlerle, meslekle alakalı işlerde gerek kasten ve gerekse ihmal göstermek suretiyle zarara sebebiyet veren veya akdettiği mukavalelere riayet etmiyen veyahut meslek şeref ve haysiyetini muhil durumları tesbit olunanlara kayıtlı bulundukları oda haysiyet divanınca aşağıda yazılı inzibati cezalar verilir:
a) Yazılı ihtar;
b) (25) liradan (100) liraya kadar para cezası;
c) (100) liradan (1 000) liraya kadar para cezası;
ç) 15 günden 6 aya kadar serbest sanat icrasından men’i;
d) Odadan ihraç.
Bu cezaların verilmesinde sıra gözetilmez. Ancak sebep teşkil eden hadisenin mahiyet ve neticelerine göre bu cezalardan biri tatbik olunur.” hükmü yer almaktadır.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Disiplin Yönetmeliği’nin “Para Cezaları” başlıklı 8. maddesinin (c) bendinde “Mesleki denetim uygulamasına aykırı davranmak,” para cezasını gerektiren fiiller arasında sayılmıştır.
Öte yandan, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesine 12/07/2013 tarih ve 6495 sayılı Kanun’un 73. maddesi ile eklenen (ı) bendinde, “Harita, plan, etüt ve projeler; idare ve ilgili kanunlarında açıkça belirtilen yetkili kuruluşlar dışında meslek odaları dahil başka bir kurum veya kuruluşun vize veya onayına tabi tutulamaz, tutulması istenemez. Vize veya onay yaptırılmaması ve benzeri nedenlerle müellifler veya bunlara ait kuruluşların büro tescilleri iptal edilemez veya yenilenmesi hiçbir şekilde geciktirilemez. Müelliflerden bu hükmü ortadan kaldıracak şekilde taahhütname talep edilemez.” hükmü yer almaktadır.
Uyuşmazlıkta, mühendis olan davacının üretmiş olduğu mühendislik hizmetlerini Odanın mesleki denetimine sunmadığının tespiti üzerine, Elektrik Mühendisleri Odası Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla 891,00-TL ağır para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği ve TMMOB 42. Dönem Yüksek Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile de söz konusu kararın onandığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından ise, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesine 12/07/2013 tarih ve 6495 sayılı Kanun’un 73. maddesi ile eklenen (ı) bendinde yer alan, harita, plan, etüt ve projelerin; idare ve ilgili kanunlarında açıkça belirtilen yetkili kuruluşlar dışında meslek odaları dahil başka bir kurum veya kuruluşun vize veya onayına tabi tutulamayacağı yolundaki kural nedeniyle, mühendislik hizmetlerinin Odanın mesleki denetimine sunulmadığı görülmektedir.
Bu durumda, mühendislik hizmetlerinin Odanın mesleki denetimine sunulmamasının nedeninin 3194 sayılı Kanun’un 8. maddesinin (ı) bendinde yer alan düzenlemenin hukuki yorumundan kaynaklandığı, davacının kastı veya kusurunun bulunmadığı anlaşıldığından, davacıya verilen disiplin cezasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu Daire kararının, davacının mühendislik hizmetlerini mesleki denetime sunmadığından bahisle 891,00-TL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Elektrik Mühendisleri Odası Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ve bu kararın onanmasına ilişkin TMMOB 42. Dönem Yüksek Onur Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı yönünden davanın reddine ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, kararın bu kısmına katılmıyoruz.