DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2019/1701 E.  ,  2020/2716 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/1701
Karar No : 2020/2716

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Özel Eğitim Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı – …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onbeşinci Dairesinin 05/02/2019 tarih ve E:2017/707, K:2019/385 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 07/03/2017 tarih ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin, 10. maddesinin (e) bendinin 2. ve 3. cümlesinin, 14. maddesinin, 18. maddesi ile eklenen 3. fıkranın iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onbeşinci Dairesinin 05/02/2019 tarih ve E:2017/707, K:2019/385 sayılı kararıyla;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 42. maddesinde; sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği, 123. maddesinin; 1. fıkrasında; motorlu taşıt sürücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara sınav sonucu sertifika vermek, trafik ile ilgili öğretim ve eğitim yaptırmak üzere kamu kurumları ile diğer hakiki ve hükmi şahıslara Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca ilgili mevzuatına göre sürücü kursları açma izni verileceği, 2. fıkrasında; sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavlarının İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirleneceği hükmüne yer verildiği,
Dava konusu 07/03/2017 tarih ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin;
10. maddesinin (e) bendi yönünden;
Dava konusu değişiklik ile, kurslar karşısında dezavantajlı durumda olan kursiyerlerin, kursların ihmali davranışlarına karşı korunmasının amaçlandığı, nitekim sınavda kullanılacak araçların kurslara ait araçlar olduğu ve bu araçların sınav öncesinde arızalanmasını önlemenin kursların sorumluluğunda olduğu, kurslarda kullanılan araçların daha çabuk yıpranmaları ve arıza yapmalarının normal olduğu, bu husus dikkate alınarak kurslar tarafından araçların gerekli bakımlarının yapılması gerektiği,
Sonuç olarak, dava konusu düzenlemede kamu yararı, hizmet gerekleri ve hukuka aykırılık bulunmadığı,
14. maddesi yönünden;
Dava konusu değişiklik ile, kursta görevli eğitim personelinin etkin ve verimli bir şekilde kullanılarak kaliteli bir eğitim verilmesi, usta öğretici tarafından yeterli görülmeyen ya da kendini yeterli görmeyip ilave direksiyon eğitimi dersi alan veya sınavda başarısız olup tekrar sınava girebilmek için ders alan kursiyerlerin başka bir eğitim görevlisinden ders alabilme imkanının sağlanmasının amaçlandığı,
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği’nin 7. Maddesinde, kurslarca verilmesi gereken en az direksiyon eğitimi ders saati sayısının belirlendiği, anılan maddede belirtilen sürede direksiyon eğitimi verilebilmesi için ise, kursa kayıtlı kursiyer sayısı ile kursta görev yapan eğitim personeli sayısının uyumlu olması gerektiği,
Buna göre, dava konusu düzenlemede kamu yararı, hizmet gerekleri ve hukuka aykırılık bulunmadığı,
18. maddesi ile eklenen 3. fıkrası yönünden;
Dava konusu düzenleme ile, motorlu taşıt sürücü kurslarında sürekli aynı araçların kullanılmasının ve sürekli aynı usta öğreticilerin görevlendirilmesinin önüne geçilerek kurslarda bulunan farklı araçların ve usta öğreticilerin görev almalarının sağlanması suretiyle, etkin ve verimli çalışmanın sağlanmasının amaçlandığı, dava konusu düzenlemede üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle,
Davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin (e) bendinin 2. ve 3. cümlesinde yer alan düzenlemenin, aracın arızalanması durumunun yalnızca sürücü kursunun kusurundan kaynaklanacağı ön kabulü ile düzenleme yapıldığı, aracın kursiyerden kaynaklı olarak da arızalanabileceği, eğitim ve sınavlarda kullanılan araçların fenni muayenelerinin yapıldığı, kursların yükümlülüklerini yerine getirdiği, düzenlemenin hakkaniyet ilkesi ile bağdaşmadığı, Yönetmeliğin 14. maddesinde yer alan düzenlemenin özellikle küçük ilçelerdeki kursların zor duruma düşmesine neden olacağı, kişilerin sürücü belgesi almak için il merkezlerine gidilmesi gerekeceği, sayının ihtiyaca göre belirlenmesi gerektiği, Yönetmeliğin 18. maddesi ile, kursların sınavlarda kullanılacak araç ve sınava katılacak usta öğreticiyi tercih etme haklarının ellerinden alındığı, sözleşmeli usta öğreticilerin yalnızca derse girdiği, dava konusu düzenleme ile sınavlara katıldıklarında onlara ücret ödemeleri gerekeceği, ayrıca diğer usta öğreticilere de çalışmadıkları halde maaşlarını ödemeye devam edecekleri ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onbeşinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
07/03/2017 tarih ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 10. maddesi ile asıl Yönetmeliğin 17. maddesinin 2. fıkrasının (e) bendi değiştirilmiş, 14. maddesi ile asıl Yönetmeliğin 26. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi değiştirilmiş, 18. maddesi ile asıl Yönetmeliğin 30. maddesine 3. fıkra eklenmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Sürücü adaylarının sınavları ile sürücü belgelerinin verilmesi esasları” başlıklı 42. maddesinin 3. fıkrasında, “Sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” ;
Anılan Kanun’un “Sürücü kursları” başlıklı 123. maddesinin 2. fıkrasında ise, “Sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir.” hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 42. maddesinin 3. fıkrası ile 123. maddesinin 2. fıkrasında; sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esasların, sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavlarının İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine davalı Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan düzenlemeler uyarınca, davalı idarece 07/03/2017 tarih ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 10. maddesinin (e) bendinin 2. ve 3. cümlesi, 14. maddesi ve 18. maddesi ile eklenen 3. fıkrasına ilişkin düzenlemeler yapılırken İçişleri Bakanlığının uygun görüşünün aranmasının yasal bir zorunluluk olduğu görülmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, anılan düzenlemeler yapılırken … Bakanlığının uygun görüşünün dosyada yer almadığı, Danıştay Onbeşinci Dairesince de bu hususun araştırılmadığı anlaşıldığından, eksik inceleme üzerine verilen temyize konu Daire kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, Dairece, dava konusu düzenlemeler yapılırken … Bakanlığının uygun görüşünün alınıp alınmadığı hususu araştırıldıktan sonra yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onbeşinci Dairesinin temyize konu 05/02/2019 tarih ve E:2017/707, K:2019/385 sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Danıştay Başkanlık Kurulunun 07/03/2019 tarih ve 2019/24 sayılı kararıyla kapatılan Danıştay Onbeşinci Dairesi yerine, aynı tarih ve 2019/25 sayılı Başkanlık Kurulu kararıyla yeniden belirlenen iş bölümü kararı doğrultusunda Danıştay Sekizinci Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak, 25/11/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- Çoğunluk kararıyla, dava konusu düzenleme yapılırken … Bakanlığının uygun görüşünün dosyada yer almadığı, Danıştay Onbeşinci Dairesince de bu hususun araştırılmadığı, Dairece, 07/03/2017 tarih ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde değişiklik öngören düzenleme yapılırken, İçişleri Bakanlığının uygun görüşünün alınıp alınmadığı hususu araştırıldıktan sonra yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Daire kararının iptale ilişkin kısmı hakkında bozma kararı verilmiştir.
Anayasanın 141 inci maddesinde yer alan “Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması, yargının görevidir.” hükmü uyarınca dava konusu düzenleyici işlem hakkında taslak aşamasında … Bakanlığının uygun görüşünün alınıp alınmadığı hususunun bir ara kararla davalı idareden sorularak, verilen cevaba göre karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.