DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2018/113 E. , / K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
YD İtiraz No : 2018/113
İtiraz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
Vekili :
İstemin Özeti : Danıştay İkinci Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 06/12/2017 günlü, E:2017/1131 sayılı karara, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasını istemektedir.
Düşüncesi : İtirazın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı Sendika tarafından, 22/04/2017 günlü, 30046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren na Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliğinin “Yönetici olarak görevlendirileceklerde aranacak genel şartlar” başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasının (c) ve (ç) bentlerinin, “Değerlendirme komisyonunun oluşumu ve çalışma usulü ile görevleri” başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasında komisyon üyelerinin belirlenmesinde somut kriterlere yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin ve komisyon üyeleri arasında ilde en çok üye kaydeden üç büyük sendika temsilcisine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,”Sözlü sınav komisyonunun oluşumu ve çalışma usulü” başlıklı 9. maddesinin, “Sözlü sınav komisyonunun görevleri” başlıklı 10. maddesinin, “Yönetici görevlendirmede izlenecek yöntem” başlıklı 11. maddesinin, “Değerlendirme duyurusu ve başvuru” başlıklı 12. maddesinin 3. fıkrasında, müdür, müdür başyardımcısı veya müdür yardımcısı olarak görev yapmakta olanlara başvuru hakkı verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin ve aynı fıkranın son cümlesinde yer alan “Başvurular yöneticilik unvanlarından yalnızca biri için yapılabilir.” ibaresinin, “Sözlü sınav” başlıklı 15. maddesinin, “Sözlü sınav sonuçlarının duyurulması ve itiraz” başlıklı 16. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “… sözlü sınav komisyonunca incelenerek karara bağlanır.” ibaresinin, “Müdürlüğe görevlendirme” başlıklı 18. maddesinin 1. fıkrasının, 2. fıkrasında “Özel eğitim öğretmenlerinden, özel eğitim kurumlarına müdür olarak görevlendirme isteğinde bulunanlara …” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, aynı maddenin 3. fıkrasının, aynı maddenin 7. fıkrasında geçen “… yapılabilir.” ibaresinin ve süre belirtilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, “Müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığına görevlendirme” başlıklı 20. maddesinin 1., 3. ve 4. fıkralarının, aynı maddenin 7. fıkrasında geçen “… yapılabilir.” ibaresinin ve süre belirtilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, “Yönetici görevlendirmede esas alınacak hususlar” başlıklı 21. maddesinin 4. fıkrasında “Özel eğitim kurumlarının müdür yardımcılarından en az biri özel eğitim öğretmenleri arasından …” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, “Yöneticilik görev süresi hesaplanması” başlıklı 22. maddesinin 3. fıkrasında yer alan “hastalık izni, aylıksız izin” ibaresinin, “Müdür yetkili öğretmenliğe görevlendirme” başlıklı 24. maddesinde somut kriterlere yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, “Yöneticilik görevinden ayrılma” başlıklı 26. maddesinde, “aksi durumda ise” ibaresinden sonra gelmek üzere “istekleri de dikkate alınarak” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, “Yöneticilik görevinden alınma” başlıklı 27. maddesinin 1. fıkrasının ilk cümlesinde somut kriterlere yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin ve 2. cümlesinde yer alan “Bu şekilde görevinden alınanlar, aradan dört yıl geçmeden yönetici olarak görevlendirilmek üzere başvuruda bulunamaz.” ibaresinin, Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-1 Yönetici Değerlendirme Formunun; ”Eğitimler” başlıklı kısmında kendi alanında yüksek lisans ya da doktora yapanlara ayrıca puan verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, ”Ödüller” başlıklı kısmın 1., 2., 3. ve 4. satırlarında yer alan ”en fazla bir adet” ibarelerinin, ”Cezalar” başlıklı kısmın 1., 2. ve 3. satırlarında yer alan ”her bir” ibarelerinin ve ”en fazla bir adet” ibaresinin yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin, ”Cezalar” başlıklı kısımda yer alan puan değerlerinin (çok yüksek olması sebebiyle),”Hizmet” başlıklı kısımda yer alan puan değerlerinin (çok düşük olması sebebiyle),”Hizmet” başlıklı kısmın 1., 2., 3. ve 4. satırlarında yer alan ”Dört yıldan fazla olan kısımları bakımından öngörülen puanın yarısı verilecektir.” ibarelerinin, ”Açıklama” kısmında hangi makamlarca verilen ödüllerin geçerli olacağının belirtilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-2 Sözlü Sınav Formunun iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada; Danıştay İkinci Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 06/12/2017 günlü, E:2017/1131 sayılı karara, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasını istemektedir.
Dava konusu Yönetmeliğin 18. maddesinin 2. fıkrasında “Özel eğitim öğretmenlerinden, özel eğitim kurumlarına müdür olarak görevlendirme isteğinde bulunanlara …” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme hakkında;
22/04/2017 günlü, 30046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren na Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği’nin “Müdürlüğe görevlendirme” başlıklı 18. maddesinin 2. fıkrasında, “Müdür olarak görevlendirilmek isteyen adaylardan; a) Okul Öncesi alan öğretmenlerinden anaokullarına müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, b) Sınıf Öğretmenliği alan öğretmenlerinden ilkokullara müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, c) Matematik, Fizik, Kimya veya Biyoloji alan öğretmenlerinden fen liselerine müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, ç) Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Felsefe, Psikoloji veya yabancı dil alan öğretmenlerinden sosyal bilimler liselerine müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, d) Görsel Sanatlar/Resim veya Müzik alan öğretmenlerinden güzel sanatlar liselerine müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, e) Beden Eğitimi alan öğretmenlerinden spor liselerine müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, f) İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri alan öğretmenlerinden imam hatip liselerine müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, g) Atölye ve laboratuvar öğretmenlerinden meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarına müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunanlara, söz konusu eğitim kurumları ile sınırlı olmak üzere, bu maddenin birinci fıkrasına göre belirlenen puanlara beş puan daha ilave edilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Düzenleme ile, özel eğitim alan öğretmenlerinden, özel eğitim kurumlarına müdür olarak görevlendirme isteğinde bulunanlara ilave puan verilmediği anlaşılmaktadır. Oysa, özel eğitim alan öğretmenleri dışındaki diğer alan öğretmenlerinin alanlarıyla ilgili okullara müdür olarak görevlendirilmelerinde ilave puan verildiği anlaşılmış olup, savunma dilekçesinde, idare tarafından, bu alan öğretmenleriyle ilgili olarak neden farklı bir uygulama yapıldığının hukuken ortaya konulamadığı görüldüğünden, söz konusu düzenlemede bu yönüyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
21. maddesinin 4. fıkrasında “Özel eğitim kurumlarının müdür yardımcılarından en az biri özel eğitim öğretmenleri arasından …” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme hakkında;
Dava konusu Yönetmeliğin “Yönetici görevlendirmede esas alınacak hususlar” başlıklı 21. maddesinin 4. fıkrasında, “Anaokullarının müdür yardımcılarından en az biri Okul Öncesi alan öğretmenleri arasından; ilkokulların müdür yardımcılarından en az biri Sınıf Öğretmenliği alan öğretmenleri arasından; fen liselerinin müdür yardımcılarından en az biri Matematik, Fizik, Kimya veya Biyoloji alan öğretmenleri arasından; sosyal bilimler liselerinin müdür yardımcılarından en az biri Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Felsefe, Psikoloji veya yabancı dil alan öğretmenleri arasından; güzel sanatlar liselerinin müdür yardımcılarından en az biri Görsel Sanatlar/Resim veya Müzik alan öğretmenleri arasından; spor liselerinin müdür yardımcılarından en az biri Beden Eğitimi alan öğretmenleri arasından; imam hatip liselerinin müdür yardımcılarından en az biri İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri alan öğretmenleri arasından; mesleki ve teknik eğitim kurumlarının müdür yardımcılarından en az biri atölye ve laboratuvar öğretmenleri arasından görevlendirilir. Bu fıkrada belirtilen niteliklerde yeterli sayıda aday bulunmaması hâlinde, diğer alan öğretmenlerinden de görevlendirme yapılabilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Düzenleme ile, özel eğitim kurumlarının müdür yardımcılarından en az birisinin özel eğitim alan öğretmenleri arasından görevlendirilmesi yolunda düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmaktadır. Oysa, özel eğitim kurumları dışındaki diğer kurumlarının müdür yardımcılarından en az birisinin ilgili alan öğretmenleri arasından görevlendirileceği anlaşılmakta olup, savunma dilekçesinde, idare tarafından, bu alan öğretmenleriyle ilgili olarak neden farklı bir uygulama yapıldığının hukuken ortaya konulamadığı görüldüğünden, söz konusu düzenlemede bu yönüyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
26. maddesinde, “aksi durumda ise” ibaresinden sonra gelmek üzere “istekleri de dikkate alınarak” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme hakkında;
Dava konusu Yönetmeliğin 26. maddesinin 1. fıkrasında, “Yöneticilik görevlerinden istekleri üzerine ayrılanlar, bulundukları eğitim kurumunda alanlarında açık norm kadro olması ve istemeleri hâlinde bu eğitim kurumuna; aksi durumda ise kadrolarının bulunduğu ilçe/il içinde durumlarına uygun bir eğitim kurumuna öğretmen olarak atanır.” düzenlemesi yer almıştır.
Aynı Yönetmeliğin “Yöneticilik görevinin sona ereceği ve devam edeceği durumlar” başlıklı 25. maddesinde, “(1) Yöneticilik görevi;
a) Görevlendirildikleri tarihe göre dört yıllık hizmet süresinin dolduğu tarihin içinde bulunduğu ders yılının, dört yıllık sürenin dolduğu tarihin ders yılının dışında olması halinde ise dört yıllık sürenin dolduğu tarihi takip eden ders yılının bittiği,
b) Aynı eğitim kurumunda aynı unvanla sekiz yıllık hizmet süresinin dolduğu tarihin içinde bulunduğu ders yılının, sekiz yıllık sürenin dolduğu tarihin ders yılının dışında olması halinde ise sekiz yıllık sürenin dolduğu tarihi takip eden ders yılının bittiği,
c) Eğitim müşaviri ve eğitim ataşesi olarak atananlar ile Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu kararıyla yurt dışında görevlendirilenler ve uluslararası kuruluşlarda görevlendirilenlerin bu atama veya görevlendirmenin yapıldığı,
ç) Yurt içinde veya yurt dışında başka bir göreve bir yıl veya daha fazla süreyle geçici veya sürekli olarak görevlendirilenlerin görevlendirme tarihi itibarıyla, bir yıldan az süreyle görevlendirilenlerin ise toplamda bir yılın dolduğu,
d) Bir yıl veya daha fazla süreyle aylıksız izin alanların aylıksız izinlerinin başladığı,
e) 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun 18 inci maddesine göre bir yıl veya daha fazla süreyle aylıksız izne ayrılanların aylıksız izinlerinin başladığı,
tarihten itibaren sona erer.
(2) Yöneticilikleri bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine göre sona erenler, bulundukları eğitim kurumunda alanlarında açık norm kadro olması ve istemeleri hâlinde bu eğitim kurumuna, aksi durumda ise istekleri de dikkate alınarak kadrolarının bulunduğu ilçe/il içinde durumlarına uygun ihtiyaç bulunan eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanır.
(3) Yöneticilikleri bu maddenin birinci fıkrasının (c), (ç), (d) ve (e) bentlerine göre sona erenler, söz konusu görev veya aylıksız iznin bitimini müteakip, istekleri de dikkate alınarak en son görev yaptıkları ilçe/il içinde durumlarına uygun açık norm kadrosu bulunan eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanır.” kuralına yer verilmiştir.
Öte yandan, mülga 06/10/2015 günlü, 29494 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin “Yöneticilik görevinden ayrılma” başlıklı 32. maddesinde, “Yöneticilik görevlerinden istekleri üzerine ayrılanlar, bulundukları eğitim kurumunda alanlarında açık norm kadro olması ve istemeleri hâlinde bu eğitim kurumuna; aksi durumda ise istekleri de dikkate alınarak kadrolarının bulunduğu il içinde durumlarına uygun bir eğitim kurumuna öğretmen olarak atanır.” düzenlemesi yer almıştır.
Yukarıdaki düzenlemelerin irdelenmesinden, dava konusu Yönetmeliğe göre, görev süresi dolan ya da yukarıda sayılan nedenlerle sona eren yöneticilerin istekleri dikkate alınarak atamalarının yapılacağı anlaşılmakta olup, yöneticilik görevinden isteği üzerine ayrılanlar bakımından da isteklerinin alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. Nitekim mülga Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin 32. maddesi hükmünün de bu doğrultuda olduğu ve idarece bu yöntemden neden vazgeçildiğinin hukuken kabul edilebilir şekilde açıklanmadığı anlaşılmaktadır.
Davacının diğer maddelere yönelik itiraz istemi hakkında;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesine göre ancak, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda yürütmenin durdurulmasına karar verilebileceği hususu göz önüne alındığında, davacının diğer maddeler yönünden itirazları yerinde görülmemiştir
Açıklanan nedenlerle; 22/04/2017 günlü, 30046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren na Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliğinin 18. maddesinin 2. fıkrasında “Özel eğitim öğretmenlerinden, özel eğitim kurumlarına müdür olarak görevlendirme isteğinde bulunanlara …” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme, 21. maddesinin 4. fıkrasında “Özel eğitim kurumlarının müdür yardımcılarından en az biri özel eğitim öğretmenleri arasından …” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme, “Yöneticilik görevinden ayrılma” başlıklı 26. maddesinde, “aksi durumda ise” ibaresinden sonra gelmek üzere “istekleri de dikkate alınarak” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme yönünden davacının itirazının KABULÜ ile, Danıştay İkinci Dairesince verilen 06/12/2017 günlü, E:2017/1131 sayılı yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin kararın bu kısmının kaldırılmasına, 2577 sayılı Yasa’nın 27. maddesinde öngörülen koşullar gerçekleştiğinden söz konusu eksik düzenlemelerin yürütmesinin durdurulmasına, Yönetmeliğin dava konusu diğer maddeleri yönünden yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için Yasanın aradığı koşulların gerçekleşmemiş olduğu anlaşıldığından itirazın REDDİNE, 02/05/2018 gününde, 11., 16., 18./1., 18/2, 20., 21/4., ve 26. maddeler yönünden oyçokluğu, diğer maddeler yönünden oybirliği ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Eğitim-öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde önemli bir etkinliğe sahip olan okul/kurum yöneticilerinin, nesnel bir şekilde kariyer ve liyakat ilkelerine uygun olarak belirlenmesi, bu belirlemenin yapılması sırasında da ehliyet ve başarının esas alınması gerekmektedir.
Bu nedenle, okul/kurum yöneticilerine görevlendirilecek olan kamu personelinin belirlenmesinde, öncelikle, kriterleri objektif olarak belirlenmiş bir yazılı sınavın yapılması, söz konusu sınavı kazanan adaylar hakkında yine kriterleri objektif bir şekilde belirlenmiş olan değerlendirme formunun düzenlenmesi, adayların, yazılı sınavda aldıkları puanlar ile değerlendirme formuna göre tespit edilen puanlarının ve sözlü sınav sonucunda takdir edilen puanların aritmetik ortalamalarının alınması sonucunda da en başarılı ve ehil adayların tespit edilmesi ve bu adayların tercih durumu ve puan üstünlüğüne göre eğitim kurumu yöneticiliklerine atanmaları, kariyer ve liyakat ilkelerinin bir gereğidir.
Dava konusu Yönetmelikte ise, okul/kurum yöneticilerinin görevlendirilmesine yönelik olarak yazılı sınava ilişkin herhangi bir düzenlemenin yer almadığı görülmüştür.
Öte yandan, Yönetmeliğin “Sözlü sınav sonuçlarının duyurulması ve itiraz” başlıklı 16. maddesinin incelenmesinden, sınavı hazırlayıp gerçekleştiren komisyonun aynı zamanda itirazları da sonuçlandırmak görev ve yetkisine sahip olduğu anlaşılmaktadır. Aynı Komisyonun, hem sınavı hazırlaması hem de bu sınava yapılan itirazları değerlendirmesi keyfi ve subjektif uygulamalara neden olabileceğinden, sınav sonuçlarının ayrı ve bağımsız bir komisyon tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu Yönetmeliğin yukarıda yer alan ve dava konusu olan maddelerinin, okul/kurum yöneticilerinin belirlenmesinde yazılı sınava yönelik olarak herhangi bir düzenleme içermemesi nedeniyle hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşıldığından, söz konusu Yönetmeliğin 11. ,18. ve 20. maddeleri ile 16. maddesi yönünden itirazın kabulü gerektiği oyuyla kararın belirtilen kısımlarına katılmıyorum.
KARŞI OY
XX- Yürütmenin durdurulması kararları, iptal davasına konu idari işlemin uygulanmasını dava sonuna kadar durduran, idareyi hareketsiz kılarak, işlemin hukuki sonuçlar yaratmasını askıya alan tedbir niteliğinde kararlardır.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu Yönetmeliğin, 18/2., 21/4 ve 26. maddesi yönünden uyuşmazlığın eksik düzenlemeden kaynaklandığı; eksik düzenlemeye yönelik olarak yürütmenin durdurulmasına karar verilmesine olanak bulunmadığından, davacının itirazının reddi gerektiği oyuyla, verilen kararın bu kısmına katılmıyoruz.