Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2023/427 E. , 2023/2125 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2023/427
Karar No : 2023/2125
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Turizm Yatırımları İnşaat ve Dış Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davalı belediyeye ait İzmir ili Foça ilçesi … Ada … Parselde kayıtlı bulunan taşınmaz ile kıyı şeridi arasında bulunan yeşil alanın 9792 m2’lik kısmının davacı şirket tarafından işgal edildiğinden bahisle 2021 yılına ilişkin tahakkuk ettirilen işgal harcının iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; her ne kadar işgal harcı, matrahı, nisbet ve miktarı ile ödeme zamanı kanunda belirtilmiş olması sebebi ile tahakkuku tahsile bağlı bir harç ise de, bu tür harçların vadesinde ödenmemesi veya tahsil edilememesi hâlinde bu niteliklerini kaybedeceğinden, sözü edilen harçların öncelikle ihbarname ile tarh edilmesi, ilgiliye ödeme veya dava açma hakkının tanınması ve kesinleşmesini müteakiben ödeme emri ile takibi gerektiği, olayda, davacı adına usulüne uygun olarak tarh ve tahakkuka ilişkin bir işlem yapılmadığı görüldüğünden, kesinleşmeyen işgal harcının takibi amacıyla davacı adına tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu tahakkukun iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Uyuşmazlığa konu yeşil alanın kamuya terk edildiği, belediyeye ait olmadığı, umuma ait yeri işgal eden davacı adına yapılan işgal harcı tahakkukunda hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına tahakkuk ettirilen 2021 yılına ilişkin işgal harcının iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 52.maddesinde ”Belediye sınırları içinde bulunan aşağıdaki yerlerden herhangi birinin satış yapmak veya sair maksatlarla ve yetkili mercilerden usulüne uygun izin alınarak geçici olarak işgal edilmesi, işgal harcına tabidir.
1. Pazar veya panayır kurulan yerlerin, meydanların, mezat yerlerinin her türlü mal ve hayvan satıcıları tarafından işgali,
2. Yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının herhangi bir maksat için işgali,
3. Motorlu kara taşıtlarının park etmeleri için il trafik komisyonlarının olumlu görüşü alınarak belediyelerce şehir merkezlerinde tesis edilen ve işletilen mahallerin çalışma saatleri içinde, taşıtlar tarafından işgali (Bisiklet ve motosikletler hariç).
Yukarıda sayılan yerlerin izinsiz işgalleri mükellefiyeti kaldırmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Kanunun 56. maddesinde ise; 52. maddede belirtilen işgallerden harç alınmasına ilişkin tarife hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun yukarıda yer verilen 52. ve 56. maddesi hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, işgal harcının gün ve saat gibi kısa süreler için söz konusu olabileceği, umuma ait bir yerin ancak geçici olarak işgal edilmesi halinde alınacağı görülmektedir.
Dava konusu işgal harcının, davalı belediyeye ait İzmir ili Foça ilçesi … Ada … Parselde kayıtlı bulunan taşınmaz ile kıyı şeridi arasında bulunan yeşil alanın 9792-m2’lik kısmının davacı şirket tarafından 2021 yılı boyunca işgal edildiğinden bahisle tahakkuk ettirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacıdan 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 52. maddesi hükmüne dayanılarak işgal harcı istenilmiş ve Mahkemece usuli bir değerlendirme yapılmış ise de; yukarıda anılan Kanun maddeleri uyarınca umuma ait yerin ancak geçici olarak işgal edilmesi halinde işgal harcı alınabileceğinden ve olayda da umuma ait yerin geçici olarak işgal edildiğinden söz edilemeyeceğinden, istenilen işgal harcında hukuka uyarlık bulunmayıp, Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yazılı gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz isteminde bulunandan …-TL maktu harç alınmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 01/06/2023 tarihinde, kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.