Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2022/4355 E. , 2023/1 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/4355
Karar No : 2023/1
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av….
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av….
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … Genel Müdürlüğü … Bölge Müdürlüğünce ihale edilen “Bünyan Elbaşı-Karadayı Sulaması Malzeme Alımı (Borular ve Sanat Yapıları Teçhizatı) 1. Kısım” işini üstlenen davacı tarafından, bu iş nedeniyle ihale kararı ve sözleşme üzerinden ödenen damga vergisinin faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince, “Bünyan Elbaşı-Karadayı Sulaması Malzeme Alımı 1. Kısım İşi”nin Kalkınma Bakanlığı’nın cari yıl yatırım programında yer almadığı, bu nedenle damga vergisi istisnasının uygulanamayacağı, davacıdan dava konusu damga vergilerinin tahsili işlemlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddedilmesi üzerine, davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunu gerekçeli reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararının, “davacı tarafından, dava dilekçesinde ihale konusu işin aynı Kanunun Ek 2. maddesinin 2. fıkrasının (c) ve (l) bentleri kapsamında damga vergisinden istisna olduğu ileri sürüldüğünden, uyuşmazlığın, ihale konusu işin niteliği ve davacının iddiaları değerlendirilip açıklığa kavuşturularak oluşan sonuca göre çözümlenmesi gerektiği” gerekçesiyle Danıştay Dokuzuncu Dairesince verilen bozma kararına uyarak yeniden incelenmek suretiyle; 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 6728 sayılı Kanun’un 27. maddesiyle değiştirilen Ek 2. maddesinin 2. fıkrası uyarınca düzenlenen bir kağıdın damga vergisinden müstesna olabilmesi için, öncelikle “Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesine bağlanan” ve “fıkrada sayılan diğer döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemler nedeniyle” düzenlenmiş olması gerektiği, bir başka deyişle, bir iş nedeniyle düzenlenen bir kağıdın anılan fıkra kapsamında damga vergisi istisnasından yararlanabilmesi için, söz konusu iş nedeniyle Ekonomi Bakanlığınca düzenlenmiş istisna belgesinin bulunması ve işin bu fıkrada sayılan diğer döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin olması şartlarının birlikte gerçekleşmesinin icap ettiği, ihale konusu iş nedeniyle verilen bir Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi veya bu işin Ek 2. maddesinin 2. fıkrasının (c) ve (l) bentleri kapsamında bulunduğundan bahisle Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi verilmesi istemiyle yapılan başvuru üzerine açılan bir dava bulunmadığından, anılan işe ilişkin düzenlenen kağıtlara, damga vergisi istisnası tanınamayacağı gerekçesiyle davacının istinaf isteminin belirtilen gerekçeyle reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Bozma kararında belirtilen hususlar hakkında inceleme yapılmadığı, bozma gerekçesine uyulmaksızın karar verildiği, 6200 sayılı Kanun gereğince Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün taraf olduğu işlem ve kağıtlardan vergi alınamayacağı, döviz kazandırıcı faaliyet nedeniyle istisna uygulanması gerektiği, imzası bulunmayan ihale kararı üzerinden damga vergisi alınmasının kanuna aykırı olduğu, haksız yere alınan vergi nedeniyle idarenin kusuru oluştuğundan verginin faiziyle iade edilmesi gerektiği iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Dava konusu işin niteliği bakımından yatırım olarak değerlendirilmesine olanak bulunmadığı, ihale konusu işin Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan yatırım programında yer almadığı iddialarıyla temyiz isteminin reddi istenilmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Sözleşme üzerinden alınan damga vergisi yönünden temyiz isteminin reddi, ihale kararı üzerinden alınan damga vergisi yönünden ise temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek işin esasına geçildi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
… Genel Müdürlüğü … Bölge Müdürlüğünce ihale edilen “Bünyan Elbaşı-Karadayı Sulaması Malzeme Alımı (Borular ve Sanat Yapıları Teçhizatı) 1. Kısım” işini üstlenen davacı tarafından, bu iş nedeniyle ihale kararı ve sözleşme üzerinden ödenen damga vergisinin faiziyle birlikte iadesi istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 27. maddesiyle değiştirilen Ek 2. maddesinin 2. fıkrasında, Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesine bağlanan sayılı diğer döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemler nedeniyle, belgenin geçerlilik süresi içerisinde belgede yer alan tutarla sınırlı olmak kaydıyla, düzenlenen kâğıtların damga vergisinden müstesna olduğu, bu fıkranın (c) bendinde, tam mükellef imalatçı firmaların, Ekonomi Bakanlığınca belirlenen yatırım malları listesinde belirtilen malları üreterek yapacakları satış ve teslimlerin, (l) bendinde ise, kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye çıkarılan ve Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenen yatırım malları, sınai mamuller ve yazılım hizmetlerine yönelik ihaleleri kazanan tam mükellef imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimlerin diğer döviz kazandırıcı faaliyetler olarak belirtildiği, 3. fıkrasında, Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi almak amacıyla proje formu ekinde verilecek taahhütnameler ile bu maddenin (2) numaralı fıkrasının (a), (b), (d), (e), (g), (j), (l) ve (o) bentlerinde sayılan işlem ve faaliyetlere ilişkin sözleşme safhasından önceki teminatlar ve ihale kararlarına belge aranmaksızın resen damga vergisi istisnasının uygulanacağı ifade edilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, sözleşme üzerinden alınan damga vergisine yönelik ileri sürülen temyiz nedenleri, kararın belirtilen kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge idare Mahkemesi kararının, ihale kararı üzerinden alınan damga vergisine ilişkin kısmına yönelik temyiz istemine gelince;
Yukarıda yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 27. maddesiyle değiştirilen Ek 2. maddesinin 2. fıkrasının (l) bendindeki işlem ve faaliyetlere ilişkin sözleşme safhasından önceki teminatlar ve ihale kararlarına vergi, resim, harç istisnası belgesi aranmaksızın resen damga vergisi istisnasının uygulanacağı anlaşılmaktadır.
Her ne kadar Bölge İdare Mahkemesince bozmaya uyulduğu belirtilmek suretiyle karar verilmişse de; sözleşme damga vergisi ve ihale kararı damga vergisine ilişkin olarak ayrı bir değerlendirme yapılmadığı, kanun koyucu tarafından belirli hallerde ihale kararlarına belge aranmaksızın re’sen damga vergisi istisna uygulanacağının açıkça belirtildiği, davacı tarafından, dava dilekçesinde ihale konusu işin aynı Kanunun Ek 2. maddesinin 2. fıkrasının (l) bendi kapsamında damga vergisinden istisna olduğu ileri sürüldüğünden, uyuşmazlığın, ihale kararı damga vergisi açısından, ihale konusu işin niteliği, anılan Kanunun Ek 2. maddesinin 2. fıkrasının (l) bendi kapsamında olup olmadığı ve davacının iddiaları değerlendirilip açıklığa kavuşturularak oluşan sonuca göre çözümlenmesi gerektiğinden, bu husus gözetilmeksizin davayı reddeden Vergi Mahkemesine kararına yöneltilen istinaf başvurusunu bu kısım yönünden yukarıda yazılı gerekçeyle reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davacının temyiz isteminin kabulüne, kısmen reddine,
… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; ihale kararı üzerinden alınan damga vergisine ilişkin kısmının BOZULMASINA, diğer kısmının ONANMASINA,
Temyiz isteminde bulunandan …-TL maktu harç alınmasına,
Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 11/01/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.