Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2022/4090 E. , 2023/1227 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/4090
Karar No : 2023/1227
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) :… Elektronik İletişim Üretimi Montaj Danışmanlık İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.
İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiği, İstiklal Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi … Telefon Bilgisayar İnşaat Reklam Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … vergi kimlik numaralı mükellefi … İş Makinaları Nakliyat Tahmil ve Tahliye İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden aldığı faturaların sahte olduğu ve bir kısım fatura asıllarını incelemeye ibraz etmediği yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak 2012/Ekim,Kasım,Aralık dönemleri için re’sen tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Dokuzuncu Dairesince, vergi tekniği raporunun tebliğ edilmemesinin davacı hakkında tesis edilen işlemi hükümsüz kılacak nitelikte etkili bir şekil hatası olmadığı gerekçesiyle verilen bozma kararına uyarak dosyanın esastan incelenmesi suretiyle; dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin, davacı şirketin uyuşmazlık döneminde sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiğinden bahisle salınan kısmı yönünden; olayda, Vergi Mahkemesince yapılan ara kararına davalı idarece gönderilen yazı ve eki belgelere göre, davacı şirketin 2012 takvim yılı kanuni defter ve belgelerinin … tarih ve … sayılı defter ve belge isteme yazısı ile istenildiği ve yazının 04/11/2013 tarihinde memur eliyle şirket müdürüne tebliğ edildiği, 18/11/2013 tarihinde inceleme elemanına gönderilen dilekçeyle “…… izinde ve raporlu olduğunuz … öğrenilmiş olup, şirketimizden istenilen defter ve belgeler hazır olup tekrar talep edildiğinde ibraz edilecektir” şeklinde yanıt verildiği, bu kez … tarih ve … sayılı yazı ile davacı şirketten 2012 ve 2013 takvim yılları kanuni defter ve belgelerinin istenildiği ve yazının 02/12/2013 tarihinde memur eliyle tebliğ edildiği, defter ve belgelerin ibraz edilmemesi üzerine … tarih ve … sayılı bir (1) günlük defter ve belge isteme yazısı düzenlendiği ve yazının memur eliyle 27/06/2014 tarihinde tebliğ edildiği, ancak tebliğlere rağmen davacı şirket tarafından defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmediğinden bahisle vergi incelemesinin tarh dosyası üzerinden yapıldığı anlaşılmış ise de; incelemeyi yapan vergi müfettişinin defter ve belgelerin ibrazı için davacı şirkete verilen süre içerisinde önce izinli ve sonrasında raporlu olduğu, daha sonra ise 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 14. maddesi uyarınca kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde on beş (15) günden aşağı olmamak şartıyla bu süreyi, tebliği yapacak olan idarenin belirleyeceği hükmüne rağmen davacı şirkete defter ve belgelerin ibrazı için bir (1) günlük süre verildiği, incelemeyi yapan vergi inceleme elemanı tarafından düzenlenen … tarih ve … sayılı imzaya davet yazısından da defter ve belgelerin ibraz edildiğinin anlaşıldığı,bu durumda, vergi inceleme elemanının da kabul ettiği gibi defter ve belgelerini incelemeye ibraz eden davacı şirketle ilgili defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmediği belirtilerek dönem matrahının tespiti için re’sen takdire gidilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı, davacı şirketin kanuni defter ve belgeleri de incelenerek düzenlenmesi gerekirken tarh dosyası üzerinden yapılan inceleme ile hazırlanan vergi tekniği raporunun eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olduğu, söz konusu rapora istinaden salınan cezalı katma değer vergilerinin komisyon gelirine isabet eden kısmında hukuka uyarlık bulunmadığından, davayı bu kısım yönünden kabul eden Vergi Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmediği; dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin, davacı şirketin uyuşmazlık döneminde indirim konusu yaptığı alımlarına ilişkin belgelerin bir kısmının sahte fatura olması ve sahte olan faturaların bir kısmının da incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle indirimlerin reddi suretiyle salınan kısmı yönünden; davacı şirkete uyuşmazlık döneminde fatura düzenleyen … Telefon Bilgisayar İnşaat Reklam Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporu dayanak alınarak 2013 yılı için salınan cezalı kurumlar vergisine karşı açılan davada Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun bozma kararı üzerine … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verildiği ve verilen kararın temyiz aşamasından geçerek kesinleştiği, her ne kadar anılan dava dosyasında ihtilaf dönemi 2013 yılı olsa da, aynı vergi tekniği raporundaki tespitlere dayanılarak ve aynı gerekçelerle salınan vergilere karşı çıkarılan uyuşmazlıkta, anılan şirketin sahte belge düzenlediği hususunun ispatlanamadığı gerekçesiyle kabul kararı verildiğinden, adı geçen mükellefin düzenlediği faturaların sahteliğinin dayanak vergi tekniği raporuyla kanıtlanamadığı yolunda kesinleşmiş yargı kararı bulunduğu tespitleri karşısında, davacı şirkete düzenlenen faturalardaki katma değer vergisinin indirimlerden reddi suretiyle yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı, davayı bu kısım yönünden kabul eden Vergi Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmediği; öte yandan, vergi inceleme raporunda, sahte fatura olduğundan bahisle eleştiri konusu yapılan ve iki şirketten alınan faturaların bir kısmının asıllarının incelemeye ibraz edilmediği belirtilerek fatura asılları ibraz edilmeyen sahte faturalardaki katma değer vergilerinin indirimlerden reddi gerektiği belirtilmiş ise de, sadece sahte fatura olduğundan bahisle düzeltme yapılarak ödenecek vergiler yönünden tarhiyat önerildiğinden, diğer ifadeyle işlemin sebep unsuru yönünden bakıldığında tarhiyat nedeninin sahte fatura kullanımı olduğu ve Dairelerince de eleştiri konusu faturaların sahte olup olmadığı hususunda değerlendirme yapılarak karar verildiğinden fatura asıllarının ibraz edilmemesi yönündeki eleştiriler bakımından ayrıca değerlendirme yapılmasına gerek görülmediği belirtilerek dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin, sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde edildiğinden bahisle salınan kısmı ile … Telefon Bilgisayar İnşaat Reklam Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardaki katma değer vergilerinin indirimlerden reddi suretiyle salınan kısmına ilişkin istinaf isteminin belirtilen gerekçeyle reddine, … İş Makinaları Nakliyat Tahmil ve Tahliye İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardaki katma değer vergilerinin indirimlerden reddi suretiyle salınan kısmına ilişkin istinaf isteminin kabulüyle, kararın bu kısmının kaldırılmasına, davanın bu kısım yönünden reddine karar verilm,ştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Davacı şirket ile fatura aldığı şirketler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarında yer alan tespitler kapsamında dava konusu tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı iddiasıyla kararın aleyhe olan kısmının kaldırılması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına, sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiği, İstiklal Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi … Telefon Bilgisayar İnşaat Reklam Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … vergi kimlik numaralı mükellefi … İş Makinaları Nakliyat Tahmil ve Tahliye İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden aldığı faturaların sahte olduğu ve bir kısım fatura asıllarını incelemeye ibraz etmediği yolunda hazırlanan vergi inceleme raporuna dayanılarak 2012/Ekim,Kasım,Aralık dönemleri için re’sen tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelerin gerçek mahiyetinin, yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği ve iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması hâlinde, ispat külfetinin, bunu iddia eden tarafa ait olduğu ifade edilmiştir.
Aynı Kanun’un 30. maddesinin 1. fıkrasında re’sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt, belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkân bulunmayan hâllerde, takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi inceleme yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlanmış, 134. maddesinde de vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, … Telefon Bilgisayar İnşaat Reklam Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardaki katma değer vergisinin indirimlerden reddi suretiyle yapılan tarhiyata ilişkin hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup, ileri sürülen temyiz nedenleri, kararın belirtilen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin, davacı şirketin uyuşmazlık döneminde sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiğinden bahisle salınan kısmı yönünden; temyize konu kararda, dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin, davacı şirketin uyuşmazlık döneminde sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiğinden bahisle salınan kısmı yönünden, defter ve belgelerini incelemeye ibraz eden davacı şirketle ilgili defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmediği belirtilerek dönem matrahının tespiti için re’sen takdire gidilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı, davacı şirketin kanuni defter ve belgeleri de incelenerek düzenlenmesi gerekirken tarh dosyası üzerinden yapılan inceleme ile hazırlanan vergi tekniği raporunun eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olduğu, söz konusu rapora istinaden salınan cezalı katma değer vergilerinin komisyon gelirine isabet eden kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı belirtilerek bu kısım yönünden istinaf isteminin gerekçeli reddine karar verilmiş ise de; anılan raporlarda davacının defter ve belgelerini incelemeye ibraz ettiği belirtilerek uyuşmazlık dönemine ilişkin vergi incelemesinin defter ve belgeler de incelenerek yapıldığı görülmüş olup, davacı şirket hakkında düzenlenen ve cezalı tarhiyatın bu kısım yönünden dayanağı olan … tarih ve … sayılı vergi inceleme raporu ile … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporlarının incelenmesinden,elektronik eşya ticaretiyle iştigal eden davacı şirketin ithalata ilişkin faaliyetinin gerçek olduğu, bunun dışındaki satışlarının ise gerçek olmadığının belirtildiği, ancak ilgili dönemde faaliyetinin olmadığı yönünde idarece yapılmış somut bir tespitin bulunmadığı, 2012 yılında davacının beyan ettiği ticari karının hesaplanan ticari karından yüksek olması sebebiyle kurumlar vergisi ve geçici vergi yönünden yapılacak işlem olmadığının belirtildiği, ilgili dönemde muhtelif sayılarda işçi çalıştırıldığının tespit edildiği görülmüş olup, davacı şirketin muhasebeci … tarafından sahte belge düzenlemek amacıyla kurulduğu yönünde ihbar dilekçesi bulunduğu,davacı şirket ve muhasebecinin ayni adreste faaliyette bulundukları,faaliyetini idame ettirecek maddi duran varlıklara ve depo vb. yerlere sahip olmadığı yönünde yapılan tespitlerden yola çıkılarak yapılan cezalı tarhiyata ilişkin olarak uyuşmazlığa konu dönemde davacının düzenlediği tüm faturaların sahte olduğu hususunun somut ve hukuka uygun olarak ortaya konulamadığı anlaşıldığından Bölge İdare Mahkemesi kararının bu kısmında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen gerekçeli reddine
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının … Telefon Bilgisayar İnşaat Reklam Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalara ilkişkin kısmının ONANMASINA, komisyon gelirine isabet eden kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesi Mahkemesine gönderilmesine, 05/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.