Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2022/3984 E. , 2022/6668 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/3984
Karar No : 2022/6668
TEMYİZ EDENLER :1-(DAVACI) … İnşaat Taahhüt ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
2-(DAVALI) …Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …)
İSTEMİN KONUSU : …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle düzenlenen … tarih ve …sayılı vergi inceleme raporunun iptali ve bu rapora istinaden katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle 2008 yılının Ocak ilâ Haziran, Ağustos ilâ Aralık dönemlerine ilişkin olarak re’sen tarh edilen katma değer vergileri ile Mayıs, Haziran, Ağustos ilâ Aralık dönemleri için tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle, diğer dönemler için ise tekerrür hükümleri uygulanmaksızın üç kat kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle açılan davayı; Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nca, defter ve belgelerin ibrazının istenilmesine dair yazının usulüne uygun tebliğ edildiği, bu nedenle işin esasının incelenmesi gerektiği yolunda verilen bozma kararına uyarak vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden dosyanın yeniden incelenmesi suretiyle; davacıdan temin edilen defterlerin davalıya sunulması üzerine hazırlanan …tarih ve … sayılı görüş öneri raporunda hakkında sahte fatura düzenlediği yolunda vergi tekniği raporu bulunan Ulus Vergi Dairesi Müdürlüğünün …vergi kimlik numaralı mükellefi …Madencilik Elektrik ve Elektronik Hafriyat Nakliyat Metal Teknik Hırdavat Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardan sahte olduğu, bu firma dışında hakkında sahte fatura düzenlemekten dolayı vergi tekniği raporu olan herhangi bir firmadan yapılan emtia alışına rastlanmadığı tespitlerine yer verildiği, …Madencilik Elektrik ve Elektronik Hafriyat Nakliyat Metal Teknik Hırdavat Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunun incelenmesinden, bu şirketin davacıya düzenlediği faturalarda belirtilen emtiayı teslim edebilecek durumunun ve kapasitesinin bulunmadığı, anılan faturaların sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğunun sonucuna ulaşıldığı, faturalar içeriği indirilecek vergilerin reddedilmesinin yerinde bulunduğu, bu şirketten yapılan alımlar dışındaki alımlara ilişkin katma değer vergisi indirimlerinin yerinde olduğu, bu nedenle, anılan şirketten alımlara isabet eden üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinde hukuka aykırılık, anılan şirket dışındaki mükelleflerden alımlarla ilgili indirilecek katma değer vergisine isabet eden vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinde hukuka uyarlık bulunmadığı, tekerrür nedeniyle artırılan vergi ziyaı cezası kısmı yönünden ise, tekerrüre esas alınan cezanın 2012 yılında kesinleşmesi nedeniyle tekerrüre esas alınamayacağı gerekçesiyle davanın; …Madencilik Elektrik ve Elektronik Hafriyat Nakliyat Metal Teknik Hırdavat Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalara isabet eden katma değer vergisi ile üç kat vergi ziyaı cezası yönünden reddeden vergi ziyaı cezasının tekerrür hükümleri uygulanarak artırılan kısmı ile cezalı tarhiyatın kalan kısmı yönünden kabul eden … Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararına yönelik taraflarca yapılan temyiz başvurusu, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun 13/04/2022 tarih ve E:2022/301, K:2022/477 sayılı kararıyla bozma kararına uygunluk yönünden reddedilip kararın bozma kapsamı dışında kalan hükümlerine ilişkin temyiz incelemesinin sonuçlandırılması için dosyanın Danıştay Dokuzuncu Dairesine gönderilmesi üzerine, anılan Vergi Mahkemesi kararına yönelik taraflar temyiz isteminin incelenmesine ilişkindir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
DAVACININ İDDİALARI: …Madencilik Elektrik ve Elektronik Hafriyat Nakliyat Metal Teknik Hırdavat Sanayi Ticaret Limited Şirketinden sahte fatura alınmadığı, bu firmadan yapılan alışverişin gerçek olduğu, bu firma hakkında düzenlenen vergi tekniği raporu temin edilerek yeniden bir inceleme yapılmasının icap ettiği, bozma öncesi verilen mahkeme kararı bozulduğu için vekalet ücretinin tahsiline olanak bulunmadığı, bu nedenle güncel Avukatlık Ücret Tarifesi üzerinden lehlerine yeniden vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
DAVALININ İDDİALARI: Davacı şirket hakkında düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılan vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının usul ve yasaya uygun olduğu, ayrıca tekerrüre dayanak alınan ihbarnamenin 2004/Aralık dönemine ait olup 29/04/2008 tarihinde kesinleşerek tebliğ edildiği, dolayısıyla tekerrür hükümlerinin uygulanmasında hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ: Davalının temyiz isteminin kabulü, davacının temyiz isteminin ise temyize konu kararın vekalet ücreti yönünden düzeltildikten sonra reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Vergi Mahkemesi kararının, üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup, taraflarca ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Vergi Mahkemesi kararının, tekerrüre ilişkin hüküm fıkrasının incelenmesinden; her ne kadar Mahkemece, tekerrürün dayanağını teşkil eden belgelerin incelenmesinden, davacı şirket adına 2012 yılı için vergi ziyaı cezasının kesildiği, dolayısıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 339. maddesi uyarınca, 2012 yılı için kesilen vergi ziyaı cezasının kesinleşmesini takip eden 5 yıl içinde işlenen fiiller nedeniyle kesilecek vergi ziyaı cezalarında tekerrür hükümlerinin uygulanabileceği, bu bakımdan 2008 yılında işlenen fiil nedeniyle kesilen cezalara tekerrür hükmünün uygulanmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle vergi ziyaı cezalarının tekerrür nedeniyle artırılan kısımları kaldırılmışsa da; olayda, 2004/Aralık dönemine ilişkin düzenlenen vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin ihbarnamenin, davacı şirkete 29/04/2008 tarihinde tebliğ edilerek cezanın bu tarihte kesinleştiği, bu durumda 01/01/2009 tarihinden itibaren gerçekleşen eylemler için tekerrür hükümlerinin uygulanabileceği, dava konusu vergi ziyaı cezalarının ise 2008 yılına ilişkin olduğu dikkate alındığında, Vergi Mahkemesi kararının tekerrüre ilişkin kısmında belirtilen gerekçeyle sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Vergi Mahkemesi kararının, davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesine ilişkin hüküm fıkrasına yönelik davacı temyiz istemine gelince; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’un 22. maddesiyle değişik “Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar” başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştayın kararı düzelterek onayacağı hükme bağlanmıştır.
Maddenin gerekçesinde ise, madde ile temyiz incelemesinde sadece maddi hatalarda değil, aynı zamanda yeniden yargılama yapılmasını gerektirmeyen eksiklik ya da yanlışlıklarda da düzelterek onama kararı verilmesinin sağlandığı, uygulamada, vekâlet ücretine, yargılama giderlerine ya da faize hükmedilmesinin unutulması ya da bunların yanlış hesaplanması gibi, kararın asli olmayan unsurlarında görülen bir kısım eksiklik ya da yanlışlıklar nedeniyle bozma kararları verildiği, bunun mahkeme tarafından tekrar karara bağlandığı ve yine bu kararlara karşı yeniden kanun yollarına başvurulabilmesi nedeniyle hem zaman hem de emek kaybına neden olunduğunun görüldüğü, bu suretle esasa etkili olmayan konularda Danıştayın kesin karar vermesi sağlanarak uyuşmazlığın hızla sonuçlandırılmasının amaçlandığı hususlarına yer verilmiştir.
Ayrıca, aynı Kanunun “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller” başlıklı 31. maddesinde, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, dosyanın taraflar ve ilgililerce incelenmesi, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler, elektronik işlemler ile ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma icrasında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Yargılama giderlerinin kapsamı” başlıklı 323. maddesinde, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücretinin yargılama giderlerinden olduğu, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun “Avukatlık ücret tarifesinin hazırlanması” başlıklı 168. maddesinde, avukatlık ücretinin takdirinde, hukukî yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı belirtilmiştir.
Olayda, … Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K…sayılı, …tarih ve E:…, K:…sayılı kararlarında davacı ve davalı lehine vekalet ücretlerine hükmedildiği, gerek Danıştay Üçüncü Dairesinin 14/02/2017 tarih ve E:2015/5045, K:2017/840 sayılı, gerek Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun 18/09/2019 tarih ve E:2018/1145, K:2019/628 sayılı temyize konu kısım açısından verilen bozma kararlarında, yeniden verilecek kararda karşılanacağı için yargılama giderleri hakkında hüküm kurulmasına lüzum olmadığının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyize konu …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının hüküm fıkrasında yer alan “bozmadan önce verilen kararda davacı lehine vekalet ücretine hükmedildiğinden, davacı lehine yeniden vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına” ifadesi yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan düzeltilmesi mümkün eksiklik olarak görüldüğünden, hüküm fıkrasından bu ifade çıkarılarak “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 2.270,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine” ibaresi eklenmek suretiyle kararın vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kısmen reddine, vekalet ücreti yönünden kabulüne; davalının temyiz isteminin reddine,
2. …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA, tekerrüre ilişkin hüküm fıkrasının yukarıda belirtilen gerekçeyle, vekalet ücretine ilişkin hüküm fıkrasının ise yukarıda belirtildiği şekilde düzeltilerek ONANMASINA,
3. Temyiz isteminde bulunan davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı 3 sayılı Tarife uyarınca aleyhine onanan kısım üzerinden hesaplanacak nisbi harcın alınmasına,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.