Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2022/3401 E. , 2023/1062 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/3401
Karar No : 2023/1062
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yönetimi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, 2019 yılına ilişkin işgal harcının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … dosya numaralı ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; olayda, ödeme emri dayanağı işgal harcına ilişkin düzenlenen 13/01/2020 tarihli vergi ceza ihbarnamesinin davacı yönetime 20/01/2020 tarihinde tebliğ edildiği, ihbarnamede 30 gün içinde dava açılabileceği ve kanun yolunun gösterildiği, ayrıca 28/01/2020 tarihinde düzeltme başvurusunda bulunulduğu ve sonrasında zımni ret veya ret işlemine karşı dava açıldığına dair bir bilgi veya belgenin dosyaya ibraz edilmediği de anlaşılmış olup, bu haliyle ödeme emrine karşı ileri sürülebilecek itirazların hiçbirinin somut olayda mevcut olmadığı, tarhiyat işlemine karşı ileri sürülen davacı iddialarının bu aşamada incelenemeyeceği sonucuna varıldığından dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Olayda, 06/01/2021 tarihli yoklama tutanağı ile imar planıyla kamuya terkli 4.331,72 metre kare olan alanın cafe, restaurant, büfe, şezlong ve şemsiye koymak suretiyle 01/07/2020 ila 31/08/2020 tarihleri arasında geçmişe yönelik işgal edildiği tespit edilmiş ise de, söz konusu yoklama tutanağı ile, ancak o günkü maddi olayın tespiti mümkün olacağı gibi işgal harcının hangi gün ve saat gibi kısa süreler için söz konusu olabileceği ve umuma ait bir yerin ancak geçici olarak işgal edilmesi halinde işgal harcı alınabileceği, hususları dikkate alınmadan yoklama fişinin düzenlendiğinin anlaşılmış olup, bu hususlar dikkate alındığında, 6183 sayılı Kanunu’nun 58’nci maddesinde öngörülen ”borcum yoktur” kapsamında değerlendirilmek suretiyle dava konusu ödeme emrinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne, ödeme emrinin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Ödeme emri dayanağı vergi ceza ihbarnamesinin davacıya tebliğ edilmesine rağmen dava açılmadığı ve dava açılmayarak kesinleşen işgal harcına ilişkin borcun tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrine karşı açılan işbu davada ileri sürülen iddiaların bu aşamada incelenemeyeceği iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır./Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: Davacı adına, 2019 yılına ilişkin işgal harcının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … dosya numaralı ödeme emrinin iptali istenilmektedir
İLGİLİ MEVZUAT:
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun
52. maddesinin 2. fıkrasında, yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının herhangi bir maksat için geçici olarak işgal edilmesinin işgal harcına tabi olduğu, 98. maddesinde, bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanuna göre alınacak vergi, harç ve katılma payları hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve bunların ek ve tadilleri hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 54. maddesinde, müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının tahsil dairesince cebren tahsil edileceği, 55. maddesinin olay tarihinde yürürlükte olan şeklinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, 58. maddesinin olay tarihinde yürürlükte olan şeklinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, bir vergi borcunun tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenebilmesi için öncelikle söz konusu vergi borcunun usulüne uygun olarak tarh tebliğ ve tahakkuk etmiş olması ve vadesinde ödenmemiş olması şartlarının gerçekleşmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davalı idare tarafından, imar planında kamuya terkli alanın davacı yönetim tarafından 01/07/2019-31/08/2019 tarihlerinde işgal edildiğinin 2019 yılına ilişkin tespitleri içeren yoklama ile tespit edilmesi üzerine işgal harcına ilişkin düzenlenen 13/01/2020 tarihli vergi ceza ihbarnamesinin davacı site yönetimine 20/01/2020 tarihinde tebliğ edildiği ve ihbarnameye karşı dava açılmayarak borcun kesinleşmesi sebebiyle dava konusu ödeme emrinin düzenlenerek, işgal harcına ilişkin ihbarnamenin tebliğ edildiği aynı adreste, 05/02/2021 tarihinde davacıya tebliğ edilmesi üzerine de anılan ödeme emrinin iptali istemiyle işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Vergi ceza ihbarnamesinin davacı site yönetimine usulüne uygun tebliğ edildiği halde dava açılmayarak borcun kesinleşmesi üzerine usulüne uygun olarak dava konusu ödeme emri düzenlenerek davacıya aynı adreste tebliğ edildiği, ayrıca düzenlenen 13/01/2020 tarihli ihbarnamenin vergilendirme hatası kapsamında iptali istemiyle yapılan 20/01/2020 tarihli düzeltme başvurusunun zımnen ret veya ret işlemine karşı dava açıldığına dair bilgi ve belgenin dosyaya ibraz edilmediği de görüldüğünden, işgale konu 4331,72 metre kare alanının cafe, restaurant, büfe, şezlong ve şemsiye koymak suretiyle 01/07/2019-31/08/2019 tarihlerinde işgal edildiğinden bahisle 2019 yılına ilişkin işgal harcına ilişkin olarak davacı tarafından ileri sürülen iddiaların bu aşamada borcum yoktur kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu durumda, usulüne uygun tebliğ edilen vergi ceza ihbarnamesi ile istenen ve dava açılmayarak kesinleşen işgal harcının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığından, davanın reddine karar veren Vergi Mahkeme kararına yönelik davacının istinaf başvurusunu kabul edip Mahkeme kararını kaldırarak davanın kabulüne ve dava konusu ödeme emrinin iptaline karar veren Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davalının temyiz isteminin kabulüne,
… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı BOZULMASINA,
Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 28/03/2023 tarihinde kesin olarak oyçokluğyla karar verildi.
(X)KARŞI OY : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.