Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2022/3386 E. , 2023/645 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/3386
Karar No : 2023/645
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Taah. İnş. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.- Arıkan İnş. Taah. Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı iş ortaklığı tarafından, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından ihale edilen ve uhdesinde kalan “Samsun İli, İlkadım İlçesi, Kıran Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1.Etap 953 Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”ne ilişkin olarak ihtirazı kayıtla beyan edilerek ödenen toplam 1.632.276,83-TL ihale kararı ve sözleşme damga vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Dokuzuncu Dairesince verilen bozma kararına uyarak dosyayı yeniden incelemek suretiyle; davanın, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından ihale edilen “Samsun İli, İlkadım İlçesi, … Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1.Etap 953 Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”ne ilişkin olarak hakediş ödemeleri üzerinden kesinti suretiyle tahsil edilen 1.632.293,50-TL damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ve ödenen tutarın faiziyle birlikte iadesi istemiyle açıldığı, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 117 ve devamı maddeleri ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı” başlıklı 73.maddesinin değerlendirilmesinden, görülmekte olan davada, “hata” sözcüğünden ve “yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılar” tanımlamasından neyin anlaşılması gerektiğinin yoruma muhtaç olup olmadığının saptanması ve ayrıca maddi olaya konu yapının bu saptamalara uygun “münferit yapı” kabul edilip edilemeyeceğinin belirlenmesinin önem arz ettiği, hata sözcüğünden, belli bir istenç veya eylemde amaçlananın dışında farklı bir sonucun elde ediliğinin ilk bakışta ve hemen anlaşılması durumunun kast edildiği, münferit sözcüğünün ise, bir olayın veya düşüncenin kendine sıkı sıkıya bağlı özelliklerinin bulunduğu hususunu belirtmek için kullanıldığının açık olduğu, o halde, “yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılar”dan anlaşılması gerekenin ne olduğunu tayin etmede, neye istinaden “münferit” olduğuna bakmak gerektiği, bunun da yeni yapının eski yapının kendine has özelliklerini taşıyıp taşımadığına bağlı bulunduğu, dolayısıyla, Samsun Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı Belediye Meclis Kararı ile “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı” içerisinde kaldığı belirtilen “Samsun İli, İlkadım İlçesi, … Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1.Etap 953 Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”nin tamamının ya da içerdiği bazı yapıların eski binalara ait özelliklere bağlı kalınarak yapıldığı yönünde bir iddiada bulunulmamasının yanı sıra, bu işin, eski yapı veya yapılara ait özelliklere bağlı kalınmadan yapılması halinde de 5393 sayılı Kanun’un 73. maddesindeki kısmi istisnadan faydalanılabileceği sonucuna varmanın yorum yapmadan ilk bakışta ve hemen elde edilebilecek bir sonuç olmadığı, bu durumda, mevzuatın ve işe konu önceki ve yeni yapıların durumunun yorumlanmasını gerektiren olayda, 213 sayılı Kanun’un düzeltme şikayet hükümlerinin uygulanması mükmün olmadığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, Vergi Mahkemesi kararının aynı gerekçe ve nedenlerle ve yukarıda yer verilen gerekçe de eklenmek suretiyle uygun görüldüğü belirtilerek davacının istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Dava konusu yapım işinin gerçekleştirildiği bölgenin 5393 sayılı Kanun’un 73.maddesi uyarınca kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edildiği ve Kanun’un açık hükmü gereğince damga vergisi istisnasından faydalanılması gerektiği iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı iş ortaklığı tarafından, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından ihale edilen “Samsun ili İlkadım ilçesi … Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1.Etap 953 Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”ne ilişkin olarak ihtirazı kayıtla beyan edilerek ödenen ihale kararı ve sözleşme damga vergisinin kaldırılması istenilmektedir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; görülmekte olan davanın,Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından ihale edilen “Samsun İli, İlkadım İlçesi, … Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1.Etap 953 Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”ne ilişkin ihale kararı ve imzalanan sözleşmeyle ilgili ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk ettirilen damga vergisinin kaldırılması istemiyle açıldığı, Vergi Mahkemesince dava konusu yapım işinin 775 sayılı Kanun kapsamında bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen karara karşı davacının istinaf isteminin Bölge İdare Mahkemesi tarafından redddedildiği, söz konusu kararın temyiz incelemesinde Dairemizce “davacı tarafından dava dilekçesinin ekinde dosyaya sunulan 06/12/2010 tarih ve 1164 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında dava konusu bölgenin 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 73.maddesi uyarınca kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edildiği,Samsun Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararında da işlemlerin bu kapsamda yürütüldüğünün belirtildiği, davacının iddialarının sadece 775 sayılı Kanun kapsamında olmadığı gibi söz konusu işin Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi kapsamında olduğunun dosyada sunulan evraklardan anlaşıldığı, olayda 5393 sayılı Kanun’un 73. maddesi uyarınca bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle bozulduğu,Bölge İdare Mahkemesince bozma kararına uyularak dosyanın yeniden incelenmesi suretiyle verilen temyize konu kararda ise davanın konusunun, “Samsun İli, İlkadım İlçesi, … Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1.Etap 953 Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”ne ilişkin olarak hakediş ödemeleri üzerinden kesinti suretiyle tahsil edilen 1.632.293,50-TL damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ve ödenen tutarın faiziyle birlikte iadesi istemi olarak alındığı ve bu yönde yapılan değerlendirme ile hüküm kurulduğu görülmüştür.
Bu durumda, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı husumetiyle görülen davada, davanın konusunun dava dilekçesinde ve Dairemizin 09/11/2021 tarih E.2018/155, K:2021/5260 sayılı kararında da belirtildiği üzere “davacı iş ortaklığı tarafından, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından ihale edilen “Samsun ili İlkadım ilçesi … Mahallesi Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi 1.Etap 953 Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”ne ilişkin olarak ihtirazı kayıtla beyan edilerek ödenen ihale kararı ve sözleşme damga vergisinin kaldırılması istemi” olarak alınarak bozma kararımızda belirtilen hususlar kapsamında değerlendirme yapılarak karar verilmek üzere Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davacının temyiz isteminin kabulüne,
… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 09/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.