Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2022/1867 E. , 2022/6473 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/1867
Karar No : 2022/6473
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : 1- …İletişim İnş. San. Tic. Ltd. Şti.
2- …Çelik İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: …A.Ş.’nce davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığına ihale edilen …ihale kayıt numaralı ” AEL Kışlaköy Açık Maden Sahası Batı Şevi Basamaklarında Dekapaj Yapılması İşi”ne ilişkin alınan ihale kararı ile düzenlenen sözleşme nedeniyle tahsil edilen 420.789,60.TL damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali ile söz konusu tutarın ödeme tarihinden işleyecek yasal faiziyle iadesi istemine ilişkindir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Dokuzuncu Dairesince, ihale kararına ilişkin kısım yönünden verilen bozma kararına uymak suretiyle, uyuşmazlığa konu ihale kararını alan …A.Ş.’nin resmi daire sıfatını haiz olmadığı, ve damga vergisinden muaf tutulmadığı dolayısıyla damga vergisinin mükellefinin ihaleyi yapan ve ihale kararında imzası bulunan …A.Ş olduğundan, mükellefi ve sorumlusu olmayan davacılardan “ihale kararı” üzerinden damga vergisi tahsil edilmesinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 118. maddesinde yer alan vergilendirme hatası (mükellefiyette hata) kapsamında olduğu sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin ihale kararına ilişkin kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 112. maddesinin 3. fıkrası uyarınca re’sen, ikmalen veya idarece yapılacak tarhiyatlarda; vergi kanunlarında öngörülen normal vade tarihinden itibaren faiz hebaplanacağına dair ilkenin, davaya konu uyuşmazlıkta da uygulanması ve davacıya ödenecek faiz miktarının, tahsil tarihlerinden itibaren iadenin yapılacağı tarihe kadar geçen süre için gecikme zammı oranında hesaplanarak tespiti kanuna ve hukuka uygun olmakla birlikte, dava dilekçesinde “yasal faiz” talep edildiği, yasal faiz deyiminden de, 15/06/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6322 sayılı Kanun ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 112/4. maddesinin yeniden düzenlenmiş haliyle, vergi idaresince mükelleflerden, 15/06/2012 tarihinden sonra fazla ve yersiz olarak tahsil edilen tutarların 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faiziyle iade edileceğinin düzenlenmiş olduğundan bu madde uyarınca hesaplanacak tecil faizinin anlaşılması gerektiğinin Danıştay tarafından kabul edildiği dikkate alındığından, taleple bağlı kalınarak tecil faizi oranında faize hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, davacıların; uyuşmazlıkta düzeltme-şikayet hükümlerinin uygulanamayacağı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen Vergi Mahkemesi kararının ihale kararı damga vergisine ilişkin hüküm fıkrasına yönelik istinaf başvurusunun kabulüne, kararın bu kısmının kaldırılmasına, dava konusu işlemin ihale kararına ilişkin kısmının iptaline, davacılardan tahsil edilen tutarın tecil faizi oranında hesaplanacak faizi ile birlikte davacılara iadesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Dava konusu olayda vergi hatası bulunmadığı, tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: …A.Ş.’nce davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığına ihale edilen … ihale kayıt numaralı ” AEL Kışlaköy Açık Maden Sahası Batı Şevi Basamaklarında Dekapaj Yapılması İşi”ne ilişkin alınan ihale kararı ile düzenlenen sözleşme nedeniyle tahsil edilen 420.789,60.TL damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali ile söz konusu tutarın ödeme tarihinden işleyecek yasal faiziyle iadesi istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa Mahkemesinin 10/02/2011 tarih ve E:2008/58, K: 2011/37 sayılı iptal kararı üzerine, 15/06/2012 tarihli ve 28324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 6322 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla yeniden düzenlenen 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 112. maddesinin 4. fıkrasında “fazla veya yersiz olarak tahsil edilen vergilerin, fazla veya yersiz tahsilatın, mükelleften kaynaklanması halinde düzeltmeye dair müracaat tarihi, diğer hallerde verginin tahsili tarihinden düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için aynı dönemde 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanan faiz ile birlikte, 120. madde hükümlerine göre mükellefe red ve iade edileceği düzenlenmiştir.
213 sayılı Kanun’un yine aynı Kanunla eklenen geçici 29. maddesinde ise bu Kanunun 112. maddesinin 4. fıkrasının, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra fazla veya yersiz olarak tahsil edilen vergilerin iadesinde uygulanacağı öngörülmüştür.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemesi kararlarının bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür. Anılan Kanun’un 50. maddesinin 4. fıkrasında, “Danıştayın bozma kararına uyulduğu takdirde, bu kararın temyiz incelemesi, bozma kararına uygunlukla sınırlı olarak yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
Bu durumda, bölge idare mahkemesi kararlarının Danıştay tarafından bozulması halinde, bölge idare mahkemesince bozmaya ilişkin kararlar üzerine yeniden verilen kararlara karşı yapılan temyiz başvuruları, bozma kararındaki esaslara uyulup uyulmadığı yönünden incelenebilecektir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının dava konusu işlemin ihale kararı damga vergisine dair kısmının iptal ve iadesine ilişkin hüküm fıkrasının bozma kararındaki esaslar doğrultusunda verildiği anlaşıldığından, davalı tarafından dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, faize ilişkin hüküm fıkrasına yönelik temyiz istemine gelince;
Mükelleflerden fazla ve yersiz olarak tahsil edilen vergilerin iadesi durumunda, iade edilen tutarlara hangi oranda faiz ödeneceği konusunda açık bir düzenleme bulunmadığından, hukuk yaratma yetkisi kapsamında yerleşik Danıştay içtihatları ile 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun uyarınca hesaplanacak faiz oranının uygulanması öngörülmüş bulunmaktaydı. Ancak, 15/06/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6322 sayılı Kanun ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 112/4. maddesi yeniden düzenlenmiş ve fazla ve yersiz tahsil edilen vergilerin 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faiziyle iade edileceği açıkça düzenlenmiş ve yine aynı Kanun’la eklenen geçici 29. maddesinde ise; bu Kanun’un 112. maddesinin 4. fıkrasının, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra fazla veya yersiz olarak tahsil edilen vergilerin iadesinde uygulanacağı öngörülmüştür.
Diğer bir ifadeyle, vergi idaresince, mükelleflerden, 15/06/2012 tarihinden sonra fazla ve yersiz olarak tahsil edilen tutarların 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faiziyle iade edileceği açıkça hüküm altına alınmış bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, …A.Ş.’nce davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığına ihale edilen …ihale kayıt numaralı ” AEL Kışlaköy Açık Maden Sahası Batı Şevi Basamaklarında Dekapaj Yapılması İşi”ne ilişkin alınan ihale kararı nedeniyle tahsil edilen damga vergisinin 21/10/2011 tarihinde tahakkuk edip, ödendiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 213 sayılı Kanun’un yukarı yer verilen 112/4. maddesinin 15/06/2012 tarihinde yürürlüğe girdiği göz önün alındığında; anılan Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce ödenen damga vergisinin tecil faiziyle iade edilmesine hükmeden Bölge İdare Mahkemesi kararının anılan kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının faize ilişkin kısmının BOZULMASINA, kalan kısmının ONANMASINA,
Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 15/12/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.