Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2021/4670 E. , 2023/1206 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/4670
Karar No : 2023/1206
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av….
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av….
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Avcılar Belediye Başkanlığınca … ihale kayıt numarasıyla ihale edilen “Evsel Nitelikli Katı Atıkların Toplanması ve Nakli ile Kent Temizliği Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Çalıştırılması İşi” hizmet alımı işini üstlenen davacı tarafından, bu ihale neticesinde imzalanan sözleşmenin kira sözleşmesi niteliğinde olduğu ve bu sözleşme için damga vergisinin kira sözleşmesi üzerinden alınması gerektiğinden, fazladan ödenen damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine dair … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; uyuşmazlığın çözümünün; anılan sözleşmenin, sadece araç kiralama sözleşmesi mahiyetinde mi olduğu, yoksa araç kiralama haricinde yüklenici tarafından yapılacak birtakım hizmetleri ve personele ait işleri de içeren kollektif bir sözleşme mi olduğunun yorumlanmasına ve hangi damga vergisi oranın sözleşmeye uygulanacağına ilişkin hususun hukuki nitelemesinin yapılmasına bağlı olduğu, hukuki bir sorun teşkil eden ve mevzuatın, taraflar arasında akdedilen sözleşme ile maddi olayların yorumlanması sonucunda çözülebilecek nitelikte olan uyuşmazlığa ilişkin iddiaların, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 117. ve 118. maddelerinde tanımlanan açık bir hesap ve vergilendirme hatalardan hiçbirinin konusuna girmediğinden, vergilendirme işlemine karşı süresinde açılacak idari davada incelenebilecek bu iddianın, vergi hataları için öngörülen idari başvuru yolu izlenerek tesis ettirilen işleme karşı açılan idari davada incelenmesine olanak bulunmadığı için dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka uygun bulunduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Uyuşmazlığın vergi miktarındaki hatalardan olan vergi nispetinin yanlış uygulanması ve verginin fazla hesaplanmasından kaynaklı olduğu, sözleşmenin yalnızca kiralama işine ait olduğu, sözleşmenin hizmet/kolektif nitelikte sözleşme olmadığı, dava şirket bünyesinde herhangi bir personel çalıştırılmadığı, sözleşmenin karma sözleşme niteliği taşımadığı ve münhasıran araç kiralamaya yönelik yapıldığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Avcılar Belediye Başkanlığınca … ihale kayıt numarasıyla ihale edilen “Evsel Nitelikli Katı Atıkların Toplanması ve Nakli ile Kent Temizliği Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Çalıştırılması İşi” hizmet alımı işini üstlenen davacı tarafından, bu ihale neticesinde imzalanan sözleşmenin kira sözleşmesi niteliğinde olduğu ve bu sözleşme için damga vergisinin kira sözleşmesi üzerinden alınması gerektiğinden, fazladan ödenen damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine dair … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun “Konu” başlıklı 1. maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların Damga vergisine tabi olduğu, “Mükellef” başlıklı 3. maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, “Kağıtların mahiyetlerinin tayini” başlıklı 4. maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı, “Vergileme ölçüleri” başlıklı 10. maddesinde, damga vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli paranın, maktu vergide kağıtların mahiyetlerinin esas olduğu, belli para teriminin, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği, “Nispet” başlıklı 14. maddesinde, kağıtların damga vergisinin bu kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet veya miktarlarda alınacağı ifade edilmiştir.
Damga Vergisine Tâbi Kâğıtların yer aldığı 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun I. Akitlerle ilgili kâğıtlar başlıklı kısmının “A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar” alt başlıklı kısmının 2. maddesinde, kira mukavelenamelerine (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden)
binde 1,89 nispet uygulanacağı belirtilmiştir. 9 Ağustos 2016 tarih ve 29796 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve aynı gün yürürlüğe giren 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 28. maddesiyle bu tabloya 9. madde olarak resmî dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yaptıkları ihalelerde, ihaleyi yapan idare ile düzenlenen sözleşmelerin eklendiği ve bu kağıtlara uygulanacak nisbet de binde 9,48 olarak belirlenmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu
‘nun “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde, bu Kanunun uygulanmasında, hizmet: bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri ifade edeceği açıklanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; Avcılar Belediye Başkanlığınca … ihale kayıt numarasıyla ihale edilen “Evsel Nitelikli Katı Atıkların Toplanması ve Nakli ile Kent Temizliği Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Çalıştırılması İşi” hizmet alımı işini üstlenen davacı tarafından, bu ihale neticesinde imzalanan sözleşmenin kira sözleşmesi niteliğinde olduğu ve bu sözleşme için damga vergisinin kira sözleşmesi üzerinden alınması gerektiğinden, fazladan ödenen 303.593,44-TL damga vergisinin iadesi istemiyle Kilis Vergi Dairesi Müdürlüğüne yapılan düzeltme başvurusunun zımnen reddedildiği, şikayet başvurusunun ise Gelir İdaresi Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemiyle reddedildiği, bu işlemin iptali istemiyle davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun “Resmi Daire” başlıklı 8. maddesinde, bu kanunda yazılı resmi daireden maksat olan kamu kurumları arasında belediyelerin de sayıldığı, anılan sözleşmenin Tanımlar başlıklı 4. maddesinde, bu sözleşmenin uygulanmasında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda yer alan tanımların geçerli olduğu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanun’da hizmet tanımı içerisinde taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasının da sayıldığı, damga vergisine konu 29/06/2018 tarihli sözleşmenin de Avcılar Belediye Başkanlığınca ihale edilen “Evsel Nitelikli Katı Atıkların Toplanması ve Nakli ile Kent Temizliği Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Çalıştırılması İşi” hizmet alımına ilişkin olduğu anlaşıldığından, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun I. Akitlerle ilgili kâğıtlar başlıklı kısmının “A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar” alt başlıklı kısmının 9. maddesi uyarınca, anılan sözleşmeye ilişkin damga vergisi nispetinin binde 9,48 uygulanmasında ve davacı adına bu oran uygulanmak suretiyle damga vergisi tahakkuk ettirilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, uyuşmazlıkta düzeltme-şikayet başvurusuna konu olabilecek nitelikte vergi hatasından söz edilmesine olanak bulunmamaktadır.
Kaldı ki, sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olan Teknik Şartnamenin 3. maddesinde, ihale kapsamında çalıştırılacak araçların tümünün tamir-bakım, onarım, yedek parça, lastik vb. giderlerin yükleniciye ait olduğu, yüklenicinin araçların her türlü bakım, onarım ve korunmasına yönelik tüm sorumlulukların yüklenicinin mesuliyetinde olduğu, 4. maddesinde, araçların günlük, haftalık, aylık bakımlarının yüklenici tarafından yapılacağı ve idare tarafından denetleneceği, araç arızasından idarenin sorumlu olmadığı, yüklenicinin her türlü arızayı gidermek zorunda olduğu, taahhüt süresince araçların donanımdan kaynaklanan veya ekipmanların eksik olması nedeniyle ortaya çıkabilecek her türlü hasar ve zararlar ile 3. şahıslara verilecek zarar ve ziyanların yüklenici firma tarafından karşılanacağı, sözleşme süresince mevsimlik lastik kullanılacağı, lastiklerin temini, sökme-takma işlemleri ve yedek lastiklerin korunması ve depolanmasına ait giderlerin yükleniciye ait olacağı, 5. maddesinde, şantiye alanında yüklenici tarafından 7 gün 24 saat boyunca idarenin irtibat sağlayabileceği en az bir yetkili personelin görev yapacağı, yüklenici firmanın bu iş kapsamında idareyle irtibatı sağlayacak personelle gerek kendisine ait büro hizmetleri, gerekse araçların tamir bakım, onarımı, yakıt ikmali, raporlama vb. hizmetleri için çalıştırılmasını öngördüğü veya ihtiyaç duyduğu personeli kendi bünyesinde temin edeceği ve bu personelin tüm giderlerinin, hak ve yükümlülükleri ile hukuki sorumluluklarının yükleniciye ait olacağı belirtildiğinden, sözleşmenin sadece araçların kiralanmasına ilişkin olmadığı, bu araçların çalışır vaziyette tutulmasına yönelik yan hizmetleri de barındırdığı, sözleşme kapsamındaki işlerin takibine yönelik olarak da personel çalıştırılmasını da gerektirdiğinden, damga vergisine konu sözleşmenin salt kira sözleşmesi niteliğinde olmadığı da aşikardır.
Bu nedenle, yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediğinden, davayı yukarıda yazılı gerekçeyle reddeden Vergi Mahkemesi kararına yönelik davacı tarafından yöneltilen istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik davacının istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yazılı gerekçeyle ONANMASINA,
3.Temyiz isteminde bulunandan …-TL maktu harç alınmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 05/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.