Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2021/1423 E. , 2023/429 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/1423
Karar No : 2023/429
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Turizm ve Otel İşletmeciliği Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, 2019 yılına ilişkin olarak tarh edilen işgal harcının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu tarhiyatın dayanağı olarak gösterilen yoklama fişi, davalı idarenin zabıta memuru ile davacı şirketin finans müdürü olduğu belirtilen kişi tarafından imzalanmış ise de, dava konusu harcın ilişkin olduğu dönemde … ‘nin isimli kişinin davacı şirketi temsile yetkili olduğunun anlaşılması karşısında, söz konusu yoklama fişinin davacı şirketin temsilcisi nezdinde usulüne uygun olarak düzenlendiğinden bahsetmek olanaklı olmadığı, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince yoklama tutanağının mükellef açısından hukuki sonuç doğurabilmesi, bağlayıcılık kazanabilmesi için öncelikle yoklama yapılana veya yetkili temsilcisine imzalatılması; ancak, bunların bulunmaması veya imzadan imtina etmeleri halinde söz konusu durumun tutanağa yazılması ve tutanağın polis, jandarma, muhtar veya ihtiyar meclisi üyelerinden birine imzalatılması ve ayrıca bir nüshasının yoklama yapılan kişiye teslim edilmesi gerektiği, dava konusu işgal harcının dayanağı yoklama fişinin davacı veya yetkili adamı tarafından imzalanmadığı dikkate alındığında, 213 sayılı Kanun’un yoklama ile ilgili hükümlerine uygun şekilde düzenlenmeyen yoklama fişine istinaden davacı şirket adına hesaplanan işgal harcında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, 2019 yılına ilişkin dava konusu işgal harcının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Yapılan yoklamanın şirketin finans müdürü nezdinde yapıldığı ve yoklama fişinin de şirket yetkilisi tarafından şirket kaşesi basılarak imzalandığı, müdür sıfatına haiz ve şirket kaşesine sahip yetkili kişi nezdinde düzenlenen yoklama ve tanzim edilen yoklama fişinin kanuna uygun olduğu, 213 sayılı Kanun’un 131. maddesi uyarınca şirketi temsil yetkisi bulunan şirket temsilcisi denmemesi nedeniyle ilgili maddenin takdir yetkisinin aşılması suretiyle yorum ile genişletilerek verilen kararın hukuka aykırı olduğu iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
NCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına, 2019 yılına ilişkin işgaliye harcı istenilmesi için düzenlenen … tarih ve … sayılı ihbarnamenin kaldırılması istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 52. maddesinde ”Belediye sınırları içinde bulunan aşağıdaki yerlerden herhangi birinin satış yapmak veya sair maksatlarla ve yetkili mercilerden usulüne uygun izin alınarak geçici olarak işgal edilmesi, işgal harcına tabidir.
1. Pazar veya panayır kurulan yerlerin, meydanların, mezat yerlerinin her türlü mal ve hayvan satıcıları tarafından işgali,
2. Yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının herhangi bir maksat için işgali,
3. Motorlu kara taşıtlarının park etmeleri için il trafik komisyonlarının olumlu görüşü alınarak belediyelerce şehir merkezlerinde tesis edilen ve işletilen mahallerin çalışma saatleri içinde, taşıtlar tarafından işgali (Bisiklet ve motosikletler hariç).
Yukarıda sayılan yerlerin izinsiz işgalleri mükellefiyeti kaldırmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Kanun’un 56. maddesinde ise 52. maddede belirtilen işgallerden harç alınmasına ilişkin tarifeye yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyasının incelenmesinden; 2019/Temmuz-Ağustos dönemlerine ilişkin olarak düzenlenen yoklama fişi ile “İzmir ili Çeşme ilçesi … Mahallesi … Sokak No:… ” adresinde bulunan ve davacı tarafından işletilen işletmenin deniz tarafında yer alan kamuya ait 4.821,83 metrekarelik alanın işletmeye dahil edilerek kullanıldığından bahisle 2019 yılı için 418.534,84 TL tutarında işgal harcının tarh edildiği anlaşılmaktadır.
Bölge İdare Mahkemesince; dava konusu tarhiyatın dayanağı olarak gösterilen yoklama fişinin, davacı şirketi temsile yetkili kişi nezdinde usulüne uygun olarak olarak düzenlenmediği gerekçesiyle Vergi Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmişse de; sözü edilen yoklama fişinin şirketin finans müdürü nezdinde düzenlendiği ve şirket kaşesi basılmak suretiyle imzalandığı görüldüğünden yoklama fişinin şirketi temsile yetkili şahıs tarafından imzalandığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun yukarıda yer verilen 52 ve 56. maddeleri hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, işgal harcının, gün ve saat gibi kısa süreler için söz konusu olabileceği ve umuma ait bir yerin ancak, geçici işgal edilmesi halinde işgal harcı alınabileceği anlaşılmaktadır.
Olayda, 2464 sayılı Kanun’un 52. maddesi hükmüne dayanılarak davacılardan işgal harcı istenilmiş ise de yukarıda anılan Kanun maddeleri uyarınca, işgal harcının, umuma ait yerin ancak geçici olarak işgal edilmesi halinde alınabileceği, olayda ise umuma ait yerin geçici olarak işgal edildiğinden söz edilemeyeceği anlaşıldığından, davacı adına tahakkuk ettirilen işgal harcında isabet görülmemiştir.
Bu durumda, davayı yukarıda gerekçeyle kabul eden Vergi Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararı sonucu itibarıyla hukuka uygundur.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,,
3.Temyiz isteminde bulunandan …-TL maktu harç alınmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 23/02/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.