Danıştay 9. Daire Başkanlığı         2021/100 E.  ,  2023/396 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/100
Karar No : 2023/396

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Enerji Üretimi San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … A.Ş. ile imzalanan “… Enerji Sistemi (GES) Katkı Payı Sözleşmesi” nedeniyle itiraz edilmek suretiyle ödenen damga vergisinin ödeme tarihinden işleyecek faiziyle iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden davacının 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca Karaman ilinde kurulması planlanan Teksin GES üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan, gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerinin alınabilmesi amacıyla 09.05.2019 tarihinden itibaren 30 ay süreyle önlisans belgesi aldığı, önlisans belgesinde tanınan süre içerisinde, Rüzgar ve Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Önlisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği hükümleri uyarınca yapılan yarışmada 154 kV Karaman OSB TM-154 kV Akyel RES Tm EİH’ye girdi çıktı şeklinde bağlantı hakkı kazandığı, bu bağlamda 28.08.2019 tarihinde … ile ‘Güneş Enerjisi Sistemi (GES) Katkı Payı Sözleşmesi’ imzaladığı, sözleşmeden kaynaklanan 802.309,66-TL tutarındaki sözleşme damga vergisini 22.08.2019 tarihinde … A.Ş.’ne ödediğinin anlaşıldığı, davacı şirkete verilen önlisans belgesinin, belge içeriğinde de belirtildiği üzere, Teksin GES üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerinin alınabilmesi amacına matuf olduğu, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 17. maddesinin (1)-g/3 bendindeki düzenleme uyarınca da davacı şirketin … A.Ş ile imzaladığı 28.08.2019 tarihli “GES Katkı Payı” sözleşmesinin Teksin GES üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için önlisans kapsamında tamamlanması gereken işlerden olması nedeniyle 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 4/5. maddesi kapsamında damga vergisinden muaf olduğu sonucuna varıldığından sözleşme nedeniyle damga vergisi tahsil edilmesinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, damga vergisinin kaldırılmasına, verginin tahsil tarihinden düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için tecil faizi oranında hesaplanacak faiziyle birlikte iadesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararı aynı gerekçe ve nedenlerle hukuka uygun olup istinaf dilekçesinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak durumda bulunmadığı belirtilerek davalının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Dosya kapsamındaki beyan bilgi ve belgeler doğrultusunda kararın yeniden değerlendirilerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ: Davacının önlisansa konu üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için önlisans süresi içerisinde … ile imzalanmış olduğu GES Katkı Payı anlaşmasının, bizatihi üretim tesisiyle ilgili olmadığı, önlisansa konu üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için önlisans süresi içerisinde tamamlanması gereken iş ve işlemlerden olması nedeniyle, sözleşmenin damga vergisine tabi olduğu anlaşıldığından, temyiz isteminin kabulü Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: Davacı tarafından, … A.Ş. ile imzalanan “Güneş Enerji Sistemi (GES) Katkı Payı Sözleşmesi” nedeniyle itiraz edilmek suretiyle ödenen damga vergisinin ödeme tarihinden işleyecek faiziyle iadesi istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 3.maddesinde, bağlantı anlaşması, bir üretim şirketi, dağıtım şirketi ya da tüketicinin iletim sistemine ya da dağıtım sistemine bağlantı yapması için yapılan genel ve özel hükümleri içeren anlaşmayı, lisans, tüzel kişilere piyasada faaliyet gösterebilmeleri için bu Kanun uyarınca verilen izni, önlisans, üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişilere, üretim tesisi yatırımlarına başlamaları için gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin alınabilmesi için belirli süreli verilen izni, tesis, elektrik enerjisi üretimi, iletimi veya dağıtımı faaliyeti yürütülen veya yürütülmeye hazır tesis, şebeke veya teçhizatı, üretim, enerji kaynaklarının, elektrik üretim tesislerinde elektrik enerjisine dönüştürülmesini, üretim tesisi, elektrik enerjisinin üretildiği tesisler olarak tanımlanmıştır. Aynı kanunun 4/1.maddesinde Piyasada, bu Kanun hükümleri uyarınca lisans almak koşuluyla maddede sayılı faaliyetlerin yürütülebileceği kuralına, 5/1.maddesinde lisans, bu Kanun hükümleri uyarınca üzerinde kayıtlı piyasa faaliyetlerinin yapılabilmesi için tüzel kişilere verilen izin belgesi olduğu, lisans sahibi tüzel kişilerin lisansları kapsamında sahip oldukları hakları yükümlülükleri ile maddede sayılı diğer hususlara ilişkin usul ve esasların kurum tarafından çıkarılan yönetmelikte düzenleneceği kuralına, 5/7.maddesinde üretim lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişiden, önlisans yükümlülüklerinin yerine getirilmesini müteakiben üretim tesisinin lisansında belirlenen inşaat süresi içerisinde kurulmaması hâlinde irat kaydedilmek üzere, kurulmak istenen üretim tesisinin niteliğine ve büyüklüğüne göre yatırım tutarının yüzde onunu geçmemek üzere teminat mektubu alınır, kuralına, önlisans esasları başlıklı 6/1.maddesinde üretim lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişiye öncelikle, üretim tesisi yatırımına başlaması için mevzuattan kaynaklanan izin, onay, ruhsat ve benzeri belgeleri edinebilmesi ve üretim tesisinin kurulacağı sahanın mülkiyet veya kullanım hakkını elde edebilmesi için Kurum tarafından belirli süreli önlisans verileceği, önlisans sahibi tüzel kişilerin önlisans kapsamında sahip oldukları hakları, yükümlülükleri ile maddede sayılı diğer hususlara ilişkin usul ve esasların kurum tarafından çıkarılan yönetmelikte düzenleneceği, önlisans süresinde gerekli izin, onay, ruhsat veya benzeri belgeleri alamayan, üretim tesisinin kurulacağı sahanın mülkiyet veya kullanım hakkını elde ettiğini tevsik edemeyen, Kurum tarafından belirlenen yükümlülükleri yerine getirmeyen tüzel kişiye lisans verilmeyeceği, arz güvenliğinin sağlanmasına yönelik düzenlemeler başlıklı geçici 4/1.maddesinde kısa dönemde gerekli arz kapasitesinin yeterli bir yedekle oluşturulması amacıyla, 31/12/2015 tarihine kadar ilk defa işletmeye girecek üretim lisansı sahibi tüzel kişilere, aşağıdaki teşvikler sağlanır. Bu sürenin beş yıla kadar uzatılmasına Cumhurbaşkanı yetkilidir, kuralına, 4/5. maddesinde ise birinci fıkrada belirtilen tarihe kadar uygulanmak üzere, önlisans sahibi tüzel kişilerin, önlisansın geçerlilik süresi içerisinde bu önlisans kapsamında kuracağı üretim tesisleriyle ilgili yaptıkları işlemler harçtan, bu işlemlere ilişkin düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden müstesna olduğu kurallarına yer verilmiştir.
Elektrik Piyasası Yönetmeliğinin Önlisans süresi içerisinde tamamlanması gereken iş ve işlemler başlıklı 17/1. maddesinde önlisans sahibi tüzel kişi, önlisansa konu üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için önlisans süresi içerisinde maddede sayılı iş ve işlemleri tamamlamakla yükümlü olduğu, kuralına, aynı maddenin g/3 alt bendinde önlisansa konu üretim tesisi ile ilgili olarak, rüzgar veya güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için yükümlü olmaları halinde TEİAŞ ile imzalanmış RES veya GES Katkı Payı anlaşmasının, yapılmış olması, kuralına, aynı yönetmeliğin lisans başvurusu başlıklı 20/5.maddesinde, üretim lisansı başvurusunda bulunmak isteyen önlisans sahibi tüzel kişi, önlisansı kapsamındaki yükümlülüklerini tamamlamak koşulu ile önlisans süresi içerisinde altıncı fıkrada belirtilen şekilde Kuruma üretim lisansı başvurusunda bulunur. Önlisans sahibinin, önlisans süresi sona ermeden önce üretim lisansı başvurusunda bulunmaması halinde, önlisans süresinde yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerin ikmal edilmemiş olduğu kabul edilir, kuralına, üretim lisansı sahibinin hak ve yükümlülükleri başlıklı 30.maddesi 1/a bendinde üretim lisansı, sahibine, lisansında belirtilen üretim tesisini kurma ve işletme, hakkını verir kurallarına yer verilmiştir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde ise , Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan mevzuatın değerlendirilmesinden, tüzel kişilerin elektrik piyasasında yürütülebilecek faaliyetlerinin lisansa tabi olduğu, üretim lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişiye öncelikle, üretim tesisi yatırımına başlaması için mevzuattan kaynaklanan izin, onay, ruhsat ve benzeri belgeleri edinebilmesi ve üretim tesisinin kurulacağı sahanın mülkiyet veya kullanım hakkını elde edebilmesi için Kurum tarafından belirli süreli önlisans verileceği, üretim lisansı başvurusunda bulunmak isteyen önlisans sahibi tüzel kişinin, önlisansı kapsamındaki yükümlülüklerini tamamlamak koşulu ile önlisans süresi içerisinde Kuruma üretim lisansı başvurusunda bulunabileceği, üretim lisansının, sahibine, lisansında belirtilen üretim tesisini kurma ve işletme, hakkını vereceği, üretim tesisinin elektrik enerjisinin üretildiği tesisler olduğu, önlisans sahibi tüzel kişilerin, önlisansın geçerlilik süresi içerisinde bu önlisans kapsamında kuracağı bizatihi üretim tesisiyle ilgili yaptıkları işlemlerin ve bu işlemlere ilişkin düzenlenen kâğıtların damga vergisinden müstesna tutulduğu anlaşıldığından, davacının önlisansa konu üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için önlisans süresi içerisinde TEİAŞ ile imzalanmış olduğu GES Katkı Payı anlaşmasının, bizatihi üretim tesisiyle ilgili olmadığı, önlisansa konu üretim tesisinin yatırımına başlanabilmesi için önlisans süresi içerisinde tamamlanması gereken iş ve işlemlerden olması nedeniyle, damga vergisine tabi olan sözleşmenin bedeli üzerinden damga vergisi tahsil edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, yukarıda yazılı gerekçeyle davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davalının temyiz isteminin kabulüne,
… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 22/02/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.