Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2020/6065 E. , 2023/1174 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2020/6065
Karar No : 2023/1174
TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVACI) … İnşaat Danışmanlık Otomotiv İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
2-(DAVALI) … Vergi Dairesi Müdürlüğü-…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, Karayolları Genel Müdürlüğü’nce 26/07/2016 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen “Trabzon – Aşkale Yolu Km:111+600+119+845,31 (Kop Dağı Tüneli Geçişi) ve Tünel Varyant Yolu (Km19+000-33+000) Eksik Kalan İşlerin Yapılması İkmal İnşaatı” işi için düzenlenen Vergi Resim Harç İstisna Belgesinin Ekonomi Bakanlığınca iptal edildiğinden, döviz kazandırıcı faaliyet istisnası kapsamında tahsil edilmeyen vergi ve harcın geri alınması gerektiğinden bahisle re’sen tarh edilen 2016/Ağustos dönemi ihale kararı ve sözleşme damga vergisi ile noter harcının, 2016/Kasım-Aralık, 2017/Mart, Mayıs, Haziran ve Ağustos dönemlerine ait hakediş damga vergisinin ve bu vergiler ve harç üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Sayıştay Başkanlığı’nın Ekonomi Bakanlığı 2016 yılı denetim raporunun 5.maddesinde yer verilen bulgularda davacıya ihale edilen işin uluslararası ihale tanımına uymadığının anlaşıldığının belirtilmesi üzerine uyuşmazlığa konu Vergi Resim Harç İstisna Belgesinin iptali işlemine karşı açılan davanın, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği, söz konusu kararın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla istinaf aşamasından da geçerek kesinleştiği, mahkeme kararlarıyla ihale konusu işin döviz kazandırıcı iş olarak değerlendirilemeyeceği gibi uluslararası ihale olarak da kabul edilemeyeceğinin ortaya konulması üzerine, zamanaşımı süresi içerisinde tarh edilen dava konusu damga vergileri ile harçta hukuka aykırılık bulunmadığı; dava konusu tarhiyatlara ilişkin olarak kesilen vergi ziyaı cezası yönünden ise; davacının, uhdesinde kalan ihale için adına Vergi, Resim ve Harç İstisna Belgesi’nin düzenlendiği, bu belgeye istinaden ihale sonucunda imzalanan sözleşme ve sonrası için damga vergisi ve harcın hesaplanmadığı, belgenin iptali üzerine alınmayan damga vergisi ve harç için davacı adına tarhiyatların yapıldığı, ilgili kanun maddesi gereği, vergi ziyaı cezasının vergilendirme ile ilgili ödevlerin zamanında yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi olarak tanımlandığı, davacı şirketin usulüne uygun başvurusu sonucu adına düzenlenen istisna belgesiyle hem sözleşme aşamasında hem de sonrasında damga vergisi ve harçları ödememiş olmasının maddede tanımlandığı şekliyle vergilendirmeyle ilgili ödevlerin zamanında yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi sonucunu doğurmayacağı, idarenin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla Ekonomi Bakanlığı tarafından verildiği anda hukuka uygun ve geçerli olduğu anlaşılan belgeye dayanılarak davacı şirketin vergileri ve harçları ödememesi sonucunun vergi ziyaına ilişkin maddeyi ihlal olarak kabul edilmesinin hukuki öngörülebilirliği ve hukuki güvenliği zedeleyeceği sonucuna varıldığından dava konusu vergi ziyaı cezasında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, dava konusu bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI:
DAVACININ İDDİALARI: Pazarlık usulüyle ihalesi gerçekleştirilen işin yabancı firmalarca geçerli bir teklif sunulmadığından uluslararası ihale olarak değerlendirilmemesinin ve Vergi Resim Harç İstisna Belgesinin geriye dönük olarak iptalinin açıkça hukuka aykırı olduğu iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
DAVALININ İDDİALARI: Vergi Usul Kanununun 344. maddesinde, verginin ziyaına sebebiyet verildiği hallerde ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında ceza kesileceğinin öngörüldüğü, bu kapsamda, verginin sonradan tahakkuk ettirilmesi veya tamamlanması veyahut haksız iadenin geri alınmasının ceza uygulamasına engel teşkil etmeyeceği iddiasıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1-Tarafların temyiz isteminin reddine,
2-Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik tarafların istinaf başvurularının reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3-Temyiz isteminde bulunan davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca hesaplanacak nispi harcın alınmasına,
4-2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 04/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.