Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2020/1044 E. , 2023/586 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2020/1044
Karar No : 2023/586
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…., K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından ihale edilen ve davacının uhdesinde kalan “Filistin’e Gönderilmek Üzere 26.000 Ton Un Alımı” işine ilişkin olarak alınan ihale kararı ve düzenlenen sözleşmeye ilişkin olarak 29/05/2018 tarihinde ödenen 518.054,89-TL damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme başvurusunun reddi işleminin iptali ile ödenen tutarın ödenme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından ihale edilen ve davacının uhdesinde kalan “Filistin’e Gönderilmek Üzere 26.000 Ton Un Alımı” işine ait ihale kararı ve sözleşme kapsamında ödenen damga vergisi iadesine ilişkin yapılan başvurunun reddi işleminin iptali istemi ile toplam 518.054,89-TL’nin ödeme tarihinden itibaren hesaplanan yasal faizi ile birlikte iadesinin istenildiğinin anlaşıldığı olayda, davacı şirket ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı arasında imzalanan sözleşmenin pazarlık usulü kapsamında ihale edilen ‘Filistin’e Gönderilmek Üzere 26.000 ton Un Alımı” işine ilişkin olduğu, davacı tarafından da dayanak olarak gösterilen istisna düzenlemelerinin amacının, vergi, resim ve harç istisnası uygulaması suretiyle ihracatı arttırmak, ihraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak ve ihraç pazarlarını geliştirmek olduğu dikkate alındığında, davacı şirket ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı arasında akdedilen sözleşme ile bu amaç doğrultusunda bir ihracat/ihracat rejimine tabi bir işlemin gerçekleştirildiğinden bahsedilemeyeceği, sözleşme kapsamında yapılan işin, ihaleyi gerçekleştirerek uluslararası yardımda bulunmak isteyen Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na verilen destek hizmeti olduğu ve herhangi bir ihracat rejimi kapsamına girmediği, dolayısıyla taraflar arasında akdedilen sözleşmenin ”İhracat Bağlantıları İçin Düzenlenecek Anlaşmalar” kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve vergi istisnası uygulanmasını gerektiren başka bir durumun da mevcut olmadığı görüldüğünden, dava konusu ihale sonucunda imzalanan sözleşmenin, kanun ve tebliğlerdeki “istisna” uygulaması amacına haiz bir sözleşme olmadığı sonucuna varıldığı bu durumda, kanun ve tebliğlerin amacına uygun düşmeyen ve bu mevzuatlarda yer almayan faaliyetlerin istisnadan yararlanamayacağı açık olduğundan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: İhracata ilişkin işlemlerin damga vergisinden istisna olduğu, ihracat Yönetmeliği’ne göre ihracatın bir malın yürürlükteki ihracat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygun şekilde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını ifade ettiği, dava konusu olayda ihaleye konu unların davacı şirket tarafından Mersin Limanı’ndan gönderilerek Ashdod Limanına teslim edildiği, tüm ihracat işlemlerinin davacı şirket tarafından yapıldığı, istisna uygulaması için yasada bulunmayan şartların aranamayacağı, iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun Ek 2. maddesinin 1. fıkrasında ihracat nedeniyle düzenlenen kağıtlar ile ihracata ilişkin olduğunun tevsiki kaydıyla ihracat bağlantıları için düzenlenecek anlaşmaların damga vergisinden müstesna olduğu belirtilmiş, 2017/4 sayılı tebliğin 3. maddesinde ihracatın, bir malın yürürlükteki İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut Bakanlıkça ihracat olarak kabul edilecek sair çıkış ve işlemlerini ifade ettiği açıklanmıştır. Dosyanın incelenmesinden Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından ihale edilen ve davacının uhdesinde kalan “Filistin’e Gönderilmek Üzere 26.000 Ton Un Alımı” işine ait ihale kararı ve sözleşme kapsamında Türkiye’den İsrail’e gönderilen emtiaya ilişkin dahilde işleme izin belgesi, menşe şahadetnamesi, sağlık sertifikası, gümrük beyannameleri ve düzenlenen faturaların incelenmesinden öz konusu ihracatın davacı şirket tarafından yapıldığı anlaşıldığından ve olayda dava konusu damga vergilerinin dayanağı ihale kararı ve sözleşmenin ihracat nedeniyle düzenlenen kağıtlar kapsamında damga vergisinden istisna olduğu sonucuna varıldığından, temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından ihale edilen ve davacının uhdesinde kalan “Filistin’e Gönderilmek Üzere 26.000 Ton Un Alımı” işine ilişkin olarak alınan ihale kararı ve düzenlenen sözleşmeye ilişkin olarak 29/05/2018 tarihinde ödenen 518.054,89-TL damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme başvurusunun reddi işleminin iptali ile ödenen tutarın ödenme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 122. maddesinde, mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden isteyebilecekleri belirtilmiştir. Bu madde uyarınca düzeltilmesi vergi dairelerinden istenebilecek vergi hatasının tanımı ise, aynı Kanunun 116. maddesinde, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak yapılmış, 117. maddesinde, hesap hataları olarak; matrah hataları, vergi miktarında hatalar ve verginin mükerrer olması; 118. maddesinde de, vergilendirme hataları olarak; mükellefin şahsında hata, mükellefiyette hata, mevzuda hata ve vergilendirme veya muafiyet döneminde hatalar gösterilmiş bulunmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun Ek 2. maddesinin 1. fıkrasında, ihracat ve ihracata ilişkin olduğunun tevsiki kaydıyla fıkrada sayılan işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtların (gümrük idarelerine verilen beyannameler dâhil) damga vergisinden müstesna olduğu belirtilmiş, ihracat bağlantıları için düzenlenecek anlaşmalar da söz konusu kağıtlar arasında sayılmıştır.
İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış Ve Teslimler İle Döviz Kazandırıcı Hizmet Ve Faaliyetlerde Vergi, Resim Ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ’in (2017/4) “Tanımlar” başlılı 3. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde; ihracatın, bir malın yürürlükteki İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut Bakanlıkça ihracat olarak kabul edilecek sair çıkış ve işlemlerini ifade ettiği açıklanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından ihale edilen ve davacı şirketin uhdesinde kalan “Filistin’e gönderilmek üzere 26.000 Ton Un Alımı” işine ilişkin olarak alınan ihale kararı ve düzenlenen sözleşme nedeniyle davacı şirket tarafından 29/05/2018 tarihinde 518.054,89-TL damga vergisi ödendiği ve söz konusu ihalenin damga vergisinden istisna olduğundan bahisle ödenen tutarın iadesi istemiyle yapılan düzeltme başvurusunun Selçuk Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 11/07/2018 tarih ve E.67970 sayılı işlemiyle reddedildiği anlaşılmaktadır.
Olayda, Dairemizin E:2020/2975 sayılı dosya ile birlikte yapılan değerlendirmede; anılan sözleşmenin 10. maddesinde, malın İsrail Ashdod Limanında UNRWA yetkililerine teslim edileceği, 16.6.1. maddesinde ise, davacının yüklenilen malların taşınmasından ve teslim edilmesinden sorumlu olduğu hususlarının yer aldığı, ihale konusu malın yurtdışında teslimine yönelik olarak, dahilde işleme izin belgesi, menşe şahadetnamesi, sağlık sertifikası, malın ihraç edildiğine dair ilgili dönem gümrük beyannameleri ve faturaların davacı şirket adına düzenlendiği, ihracat işlemlerinin davacı şirket adına yapıldığı ve dolayısıyla ihale konusu malın davacı şirket tarafından mevzuata uygun bir şekilde gümrük bölgesi dışına çıkarıldığı görüldüğünden ve “İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış Ve Teslimler İle Döviz Kazandırıcı Hizmet Ve Faaliyetlerde Vergi, Resim Ve Harç İstisnasi Hakkında Tebliğ”de ihracatın, bir malın, yürürlükteki ihracat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygun şekilde Türkiye gümrük bölgesi dışına çıkarılması olarak tanımlanması sonucu davacı şirket tarafından ihracatın gerçekleştirildiği açık olduğundan, döviz kazandırıcı faaliyetlerin damga vergisinden istisna olduğunu öngören Damga Vergisi Kanununun Ek 2. maddesinin 1. fıkrasında, kağıtların ihracat nedeniyle düzenlenmesinin istisna hükümlerinin uygulanması için yeterli kabul edilmesi, Genel Tebliğ’den ise vergi resim harç istisna belgesinin ihracat işlemleri için değil, diğer döviz kazandırıcı faaliyetler için öngörülmüş olması ve ihracatı gerçekleştiren taraf ile ihracatın türü konusunda her hangi bir ayrım ya da sınırlama yapılmamış olması karşısında, söz konusu ihale kararı ve sözleşmenin ihracat nedeniyle düzenlenen kağıtlar kapsamında damga vergisinden istisna olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı tarafından ödenen damga vergilerinin iadesi için yapılan düzeltme başvurusunun reddine yönelik dava konusu işlemde işlemde ve davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan bozma kararı üzerine Bölge İdare Mahkemesince yeniden verilecek kararda davacının faiz istemi hakkında da hüküm kurulması gerektiği tabiidir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davacının temyiz isteminin kabulüne,
… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 07/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.