Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2019/6225 E. , 2022/418 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/6225
Karar No : 2022/418
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Vergi Dairesi Müdürlüğü-…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının aleyhe olan kısmının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:Davacı adına düzenlenen …tarih ve …sayılı ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla;ödeme emri içeriğinde yer alan özel usulsüzlük cezalarına ilişkin olarak, davalı idare tarafından savunma dilekçesinde, dava konusu ödeme emri içeriğinde yer alan özel usulsüzlük cezalarının sehven düzenlendiği, bu cezaların düzeltme fişleri ile kaldırıldığının bildirildiği, iptal edilen bu kalemlere yönelik karar verilmesine yer bulunmadığı;2013,2014,2015 yılları tüm dönemler geçici vergi asılları üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezaları ile gecikme faizlerine ilişkin olarak, dava konusu geçici vergi asılları üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle Mahkemelerinin …, …ve …esasına kayıtlı dosyalarında açılan davalarda davaların reddine karar verildiği, bu kararlara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu, …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesi’nin …, …ve …esasında kayıtlı davalarda geçici vergi asılları üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezalarının bir kat yönünden onanıp, aşan kısmının kaldırılmasına karar verildiğinin görüldüğü,dava konusu ödeme emri içeriği geçici vergi asılları üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasında ve bu ceza üzerinden hesaplanan gecikme faizlerinde hukuka aykırılık, bu miktarı aşan kısımlar yönünden ise hukuka uyarlık bulunmadığı; ödeme emri içeriğinde yer alan diğer borç kalemlerine ilişkin olarak, söz konusu borç kalemlerinin 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin üç kat vergi ziyaı cezalı gelir vergisi ve gecikme faizlerine ilişkin olduğu, üç kat vergi ziyaı cezalı gelir vergilerinin kaldırılması istemiyle açılan davalarda davanın reddine karar verildiği ve verilen kararların da …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesi tarafından onandığı anlaşıldığından, süresi içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen amme alacağının tahsili için ödeme emri düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, kısmen karar verilmesine yer olmadığına, ödeme emri içeriği 2013, 2014 ve 2015 tüm dönemlerine ilişkin geçici vergi asılları üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezalarının ve bu ceza üzerinden hesaplanan gecikme faizlerinin iptaline, bir kat vergi ziyaı cezası ve ferileri ile 2013, 2014 ve 2015 yılları gelir vergileri ve ferileri yönünden davanın reddine, ödeme emri içeriğinde yer alan özel usulsüzlük cezaları hakkında ise karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:Davalı idarenin istinaf başvurusunun , mahkeme kararının ödeme emrinin 2013/Nisan-Haziran,Temmuz-Eylül,Ekim-Aralık dönemleri ile 2014 ve 2015 tüm dönemlerine ait geçici vergi asılları üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezaları ile 2013/Nisan-Haziran,Temmuz-Eylül, 2014/Ocak-Mart,Nisan-Haziran,Temmuz-Eylül ve 2015/Ocak-Mart,Nisan-Haziran,Temmuz-Eylül dönemlerine ait geçici vergi asılları üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezaları üzerinden hesaplanan gecikme faizlerine ilişkin kısmının iptaline dair hüküm fıkrasının dayandığı gerekçe ve nedenler karşısında, yerinde ve bu hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak durumda görülmediği; mahkeme kararının ödeme emrinin 2013/Ocak-Mart dönemine ait geçici vergi aslı üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezası ve bu ceza üzerinden hesaplanan gecikme faizi ile 2013/Ekim-Aralık, 2014/Ekim-Aralık ve 2015/Ekim-Aralık dönemlerine ait gecikme faizinin iki kat vergi zıyaı cezasına isabet eden kısmının iptaline dair hüküm fıkrasına ilişkin olarak ise, dava konusu ödeme emri içeriğinde 2013/Ocak-Mart dönemine ait geçici vergi aslı üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile 2013/Ekim-Aralık,2014/Ekim-Aralık ve 2015/Ekim-Aralık dönemlerine ait gecikme faizinin yer almadığı, ancak Mahkemece, davacının talebinin aşılarak, dava konusu ödeme emri içeriğinde yer almayan belirtilen dönemlere ilişkin vergi ziyaı cezası ve gecikme faizlerinin de iptaline hükmedilmek suretiyle fazladan hüküm kurulduğu anlaşıldığı gerekçesiyle kısmen reddine,kısmen kabulüne, ödeme emrinin 2013/Ocak-Mart dönemine ait geçici vergi aslı üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezası ve bu ceza üzerinden hesaplanan gecikme faizi ile 2013/Ekim-Aralık,2014/Ekim-Aralık ve 2015/Ekim-Aralık dönemlerine ait gecikme faizinin iki kat vergi zıyaı cezasına isabet eden kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasına karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Adi ortaklıklarda ortaklık adına stopaj ve katma değer vergisi,ortaklar adına da hisseleri oranında gelir ve geçici vergi tarhiyatları yapılabileceği,davacının tüm iddialarının tarhiyatlara karşı açılan davalarda Mahkemece değerlendirilerek davaların reddine karar verildiği,bunun üzerine dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesinin 2. fıkrasında; vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılmasının, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümlerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemlerini durduracağı ifade edilmiştir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun olay tarihinde yürürlükte bulunan 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, dava konusu ödeme emrinin tebliğ edildiği dönemde geçerli olan 58. maddesinde ise; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde itirazda bulunabileceği, hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; ödeme emri içeriğinde yer alan temyiz incelemesine konu tarhiyatlara karşı açılan davalarda …. Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…,K:…; E:…,K:…sayılı kararları ile davaların kısmen reddine, kısmen incelenmeksizin reddine; …tarih ve E:…, K:…kararı ile de davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine,kısmen incelenmeksizin reddine karar verildiği, dava konusu ödeme emrinin ise 27/06/2018 tarihinde düzenlenip 10/07/2018 tarihinde davacıya tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
2577 sayılı Yasanın yukarıda sözü edilen hükmü uyarınca tarhiyata karşı dava açılmasıyla tahsil işleminin duracağı, ödeme emrinin ise ancak usulüne uygun şekilde kesinleşmiş alacaklar için düzenlenmesinin mümkün olduğu açıktır.
Olayda, vergi mahkemesince “2013,2014,2015 yılları tüm dönemler geçici vergi asılları üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezaları ile gecikme faizlerine ilişkin olarak, dava konusu geçici vergi asılları üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezalarına karşı açılan davalarda Mahkemelerince davaların reddine karar verildiği, Bölge İdare Mahkemesi tarafından ise geçici vergi asılları üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezalarının bir kat yönünden onanıp, aşan kısmının kaldırıldığı, dava konusu ödeme emri içeriği geçici vergi asılları üzerinden kesilen bir katı aşan vergi ziyaı cezası ve bu ceza üzerinden hesaplanan gecikme faizlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı” gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, Bölge İdare Mahkemesince de davalı idarenin istinaf başvurusunun kısmen reddi ile ödeme emrinin 2013/Nisan-Haziran,Temmuz-Eylül,Ekim-Aralık dönemleri ile 2014 ve 2015 tüm dönemlerine ait geçici vergi asılları üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezaları ile 2013/Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül 2014 ve 2015/Ocak-Mart,Nisan-Haziran,Temmuz-Eylül dönemlerine ait geçici vergi asılları üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezaları üzerinden hesaplanan gecikme faizlerine ilişkin kısmının iptaline dair hüküm fıkrasına yönelik istinaf başvurusunun reddine karar karar verilmiş ise de; dava konusu ödeme emrinin,içeriğinde yer alan temyiz incelemesine konu tarhiyatlara karşı açılan davaların reddedilmesinden önce düzenlenip tebliğ edildiği, dolayısıyla ortada henüz kesinleşmiş ve ödeme emri ile talep edilebilir hale gelmiş bir amme alacağının bulunmadığı anlaşıldığından Vergi Mahkemesinin davanın kısmen kabulü kararına yönelik davalının istinaf başvurusunun kısmen reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının ödeme emrinin 2013/ Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül, Ekim-Aralık dönemleri ile 2014 ve 2015 tüm dönemlerine ait geçici vergi asılları üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezaları ile 2013/Nisan-Haziran,Temmuz-Eylül, 2014 ve 2015/ Ocak-Mart, Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül dönemlerine ait geçici vergi asılları üzerinden kesilen iki kat vergi ziyaı cezaları üzerinden hesaplanan gecikme faizlerine ilişkin kısmının yukarıda yazılı gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın …Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 16/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.