Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2019/3505 E. , 2022/148 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/3505
Karar No : 2022/148
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Veraset ve Harçlar Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Konut Yapı Kooperatifi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla hükmedilen karar ve ilam harcının tahsili için düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; gayrimenkulün aynına ilişkin yargı kararının kesinleşmeden icra edilmesinin mümkün olmadığı ve davacı aleyhine verilen hükme karşı davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olduğu, … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla hüküm altına alınan 613.680,57-TL harcın, söz konusu Mahkeme kararının kesinleşmesinden sonra takip ve tahsil edilebilecek olması karşısında, dava konusu ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, ödeme emrinin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’ÜN DÜŞÜNCESİ: Daire kararında belirtilen gerekçe ile Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı adına, … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla hükmedilen karar ve ilam harcının tahsili için düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; 58. maddesinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddiası ile tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait davalara bakan vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği düzenlenmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 2. maddesinde, yargı işlemlerinden bu Kanuna bağlı 1 sayılı Tarife’de yazılı olanların yargı harçlarına tabi olduğu; 28. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, karar ve ilam harçlarının dörtte birinin peşin, geri kalanının kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödeneceği; aynı Kanun’un “Hükmün bozulması” başlıklı 8. maddesinde ise bir hükmün bozulmasını müteakip verilecek hükümlerden, yeni bir hüküm gibi karar ve ilam harcı alınacağı ve bozulan hükümden evvelce alınmış karar ve ilam harcının müteakip hükme ait harçtan mahsup olunacağı ifade edilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 367. maddesinin 2. fıkrasında, taşınmaz mal ile ilgili ayni haklara ilişkin kararların kesinleşmedikçe yerine getirilemeyeceği belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6100 sayılı Kanun’un yukarıda metnine yer verilen hükmü ile taşınmazın aynına ilişkin kararların kesinleşmeden icrası engellenerek ileride telafisi güç veya imkansız zararların doğmaması amaçlamıştır. Diğer bir ifadeyle; tapu iptali ve tescili davasında tescil kararının icrası üzerine taşınmazın satışı veya devri mümkün olup ileride kararın bozulması durumunda, eski malikin haklarının telafisi güç olacağından, bu tür durumların önüne geçilebilmesi için kanun koyucu tarafından bir önlem alınmıştır. Sonuç olarak bu önlem, taşınmazın aynına ilişkin kararlarla sınırlıdır. Harçlar Kanunu bakımından ise yargı harçlarının hangi durumlarda alınacağı ve tahsil usulleri düzenlenmiş olup bu konuda, kararın türüne göre farklı bir düzenleme veya istisna öngörülmemiştir. Dolayısıyla, tapu iptali ve tescili davasında hükmedilen yargı harcının tahsil edilebilmesi için kesinleşmesinin gerekmemesi karşısında kararın gerekçesinde isabet görülmemiştir.
Dosyanın incelenmesinden; dava dışı bir Kooperatif tarafından, davacı ve diğer kişiler hakkında açılan tapu iptali ve tescili davası sonucunda, … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davacının hissesine düşen 613.680,57-TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsiline karar verildiği, söz konusu kararın 15/01/2018 tarihinde davacıya tebliğ edilmesine rağmen davacı tarafından harcın bir aylık süre içinde ödenmemesi üzerine 26/03/2018 tarihli harç tahsil müzekkeresinin Mahkemesince düzenlenerek vergi dairesine gönderildiği ve vergi dairesince dava konusu ödeme emrinin düzenlenip davacıya tebliğ edildiği görülmüştür.
Olayda, dava konusu ödeme emri içeriği karar ve ilam harcının dayanağı olan … Asliye Hukuk Mahkemesi kararının, Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararıyla bozulduğu anlaşıldığından, bozma kararı üzerine, yeni duruma göre karar ve ilam harcının yeniden hesaplanacak olması karşısında davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine 01/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.