Danıştay 9. Daire Başkanlığı 2019/1647 E. , 2022/402 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/1647
Karar No : 2022/402
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Vergi Dairesi Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av….
KARŞI TARAF (DAVACI) : …Mineral Madencilik Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, 10/10/2016 tarihinde ihtirazi kayıtla verilen beyan üzerine tahakkuk ettirilerek ödenen ipotek harcının iptali ve faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:…. Vergi Mahkemesi …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla; 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 123. maddesinin 1. bendinde, özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna edilen işlemlerden harç alınmayacağı, 3. bendinde, anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev’i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemler ile Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (Bu kooperatifler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler dahil) bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine ilişkin işlemlerin (yargı harçları hariç) bu kanunda yazılı harçlardan müstesna olduğu hükmünün yer aldığı, davacı şirketin, Kanada’da mukim …Kanada şirketinin Türkiye’deki iştiraki olduğu, Kanada’da mukim maden arama ve işletme faaliyeti sürdüren (…Kanada) şirketi ile Arnavutluk’ta mukim, bankacılık faaliyeti yapan (BKT) şirket arasında, Kanada’daki şirketin Türkiye’deki maden projesini finanse etmek için Arnavutluk’ta 16/09/2016 tarihinde 40.000.000 USD’lık kredi sözleşmesi imzalandığı, kredi sözleşmesinin teminatı olarak da Türkiye’deki şirket ile Arnavutluk’taki banka arasında Türkiye’nin sahip olduğu maden işletme ruhsatı üzerinde banka lehine ipotek kurulması için “maden ruhsatı ipotek sözleşmesi” imzalandığı, ipotek sözleşmesine istinaden, Maden İşleri Genel Müdürlüğü nezdinde Banka lehine birinci derece, birinci sıra ipotek tesis edilmesinin talep edildiği, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün vergi idaresine göndermiş olduğu yazıda, ipotek tesisi için 40.000.000 USD üzerinden binde 2,275 oranında ipotek harcının tahsil edilmesi gerektiğinin bildirilmesi üzerine, davacı tarafından ihtirazi kayıtla 2016/Eylül dönemi için verilen beyanname üzerine yapılan ipotek harcı tahakkukunun iptali ve ödenen ipotek harcının faiziyle birlikte iadesi istemiyle bakılan davanın açıldığı, Harçlar Kanunu’nun 123. maddesinde yer alan düzenlemede, bu Kanun’da yazılı harçlar istisnasından yaralanılabilmesi için kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödemelerine ilişkin işlemlerin, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlardan sağlanmasının yeterli olduğu, olayda, davacı tarafından, tarafı olmadığı kredi sözleşmesinin teminatı olarak, Arnavutluk’ta mukim banka ile imzaladığı maden ruhsatı ipotek sözleşmesinde, kredi borcu dışındaki genel mahiyette borçlara teminat teşkil edecek ibarelere yer verilmemiş olması ve kredi veren kuruluşun, yurtdışı kredi kuruluşu olduğunun dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılması karşısında, davacı şirketin Arnavutlukta mukim banka ile imzalamış olduğu maden ruhsatı ipotek sözleşmesinin istisna kapsamında olduğu sonucuna varıldığından, davacı şirketin ihtirazi kayıtla vermiş olduğu beyanname üzerine yapılan ipotek harcı tahakkukunda hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu tahakkuk işleminin iptali ile davacı tarafından ihtirazi kayıtla ödenen ipotek harcının ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı şirket ile Banka Kombetare şirketi arasında imzalanan maden ruhsatı ipotek sözleşmesi nedeniyle 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 58. maddesi uyarınca davacının ipotek harcı ödemesi gerektiği, Vergi Usul Kanunu’nun 112. maddesine eklenen 4. fıkra uyarınca iadesinde gecikilen vergiler için mükelleflere faiz ödenmesine imkan sağlandığı, yaratılan hukuki ihtilaf sonucunda verilen yargı kararına istinaden iade edilmesi gereken vergi, resim ve harçlar için bu hüküm uyarınca faiz ödenmesinin mümkün olmadığı, yapılan işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğu iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının ONANMASINA,
3.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın …. Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 16/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.