Danıştay 9. Daire Başkanlığı         2016/6784 E.  ,  2019/7136 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2016/6784
Karar No : 2019/7136

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av.…

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı-…
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av.…
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına,2007 yılı için … Promosyon Kırtasiye Matb. Ambsan ve Tic. Ltd. Şti.’den aldığı faturaların sahte olduğundan bahisle takdir komisyonu kararına;2009 yılı için Hızırbey Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … Açık Hava Reklamcılık İnş. Haf. Nak. Tur. Tem. Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti., Sultanbeyli Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … ‘dan,2010 yılı için … Açık Hava Reklamcılık İnş. Haf. Nak. Tur. Tem. Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,Ondokuz Mayıs Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … Teks. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti.,Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … ,Küçükyalı Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … , Kozyatağı Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … Otomotiv İnşaat Nak. Met. ve Kimy. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.,Şişli Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … Reklamcılık ve Organizasyon Ltd. Şti.’den, 2011 yılı için Kozyatağı Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … vergi numaralı mükellefi … ‘den aldığı faturaları sahte olduğu ve yasal defterleri ile beyanlarındaki indirilecek katma değer vergisi tutarının uyumsuz olduğu, ayrıca ibraz edilmeyen alış belgelerindeki indirilecek katma değer vergisi tutarlarını kayıt ve beyanlarına yansıttığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak; 2007/Aralık, 2009/Şubat-Temmuz, Eylül, Kasım 2010/Ocak-Mayıs,Temmuz-Kasım 2011/Temmuz-Aralık dönemleri için re’sen tarh edilen katma değer vergisi ile 2007/Aralık dönemi için üç kat,tarhiyat yapılan diğer dönemler için tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Promosyon Kırt. Matbaa Amb. San ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … gün ve … sayılı,… Tanıtım Açık Hava Reklamcılık İnş.Hafr.Nak.Tur.Tem.Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd.Şti. hakkında düzenlenen … gün ve … sayılı,… (… İnşaat) hakkında tanzim olunan … tarih ve … sayılı,… Tekstil İnş.Tur.Tic.ve San.Ltd.Şti. hakkında tanzim edilen … tarih ve … sayılı,… hakkında düzenlenen … gün ve … sayılı,… hakkında düzenlenen … gün ve … sayılı ,… Otomotiv İnşaat Nak.Metal ve Kimyevi Mad.San.Tic.Ltd.Şti. hakkında düzenlenen … gün ve … sayılı,… hakkında düzenlenen … gün ve … sayılı vergi tekniği raporlarında yer alan bilgi ve belgeler ile … Reklamcılık Organizasyon Ltd.Şti. hakkında Şişli Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün Mahkemelerinin ara kararına cevaben yazdığı … tarih … sayılı yazısında yer alan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, bu mükelleften alınan faturalara isabet eden katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yapılan vergi ziyaı cezalı tarhiyatta ve 2007 yılı gelir vergisine ilişkin kesilen vergi ziyaı cezasının 26.04.2008 tarihinde tebliğ edildiği, 25.06.2008 tarihinde uzlaşma ile kesinleştiğinden cezanın tekerrür hükümlerinin uygulanarak artırılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Vergi inceleme raporunun somut olaylara dayanmadığı,takdir edilen meblağın hayatın olağan akışına aykırı olduğu,uzlaşma yoluna gidilmesinin kendisinin haksız olduğuna karine olmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ:Davacının … Promosyon Kırtasiye Matb. Ambsan ve Tic. Ltd. Şti.’den aldığı faturaların sahte olduğundan bahisle takdir komisyonuna sevk edilmesi üzerine, katma değer vergisi indirim reddi yetkisi bulunmayan takdir komisyonunca alınan karara istinaden davacı adına 2007/Aralık dönemi için yapılan cezalı tarhiyatta ve 2009-2011 yılları muhtelif dönemleri için yapılan tarhiyatın yasal defterleri ile beyanlarındaki indirilecek katma değer vergisi tutarının uyumsuz olması ve ibraz edilmeyen alış belgelerindeki indirilecek katma değer vergisi tutarlarını kayıt ve beyanlarına yansıttığından bahisle yapılan kısmına ilişkin Vergi mahkemesince inceleme yapılmaksızın hüküm kurulmasında hukuka uyarlık bulunmadığından, Vergi mahkemesi kararının;2007/Aralık dönemi tarhiyatına ilişkin kısmı yönünden bozulması, 2009-2011 yılları muhtelif dönemlerine ilişkin tarhiyatın yasal defterleri ile beyanlarındaki indirilecek katma değer vergisi tutarının uyumsuz olması ve ibraz edilmeyen alış belgelerindeki indirilecek katma değer vergisi tutarlarını kayıt ve beyanlarına yansıttığından bahisle yapılan kısmı yönünden inceleme yapılarak hüküm kurulmak üzere bozulması, … Tanıtım Açık Hava Reklamcılık İnş. Haf. Nak. Tur. Tem. Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,… , … Teks. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti.,… … ,… , … Otomotiv İnşaat Nak. Met. ve Kimy. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.,… … Reklamcılık ve Organizasyon Ltd. Şti.’den ve … ‘den alınan faturalardan kaynaklanan kısmı ile tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmı yönünden onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
Davacı adına,2007 yılı için … Promosyon Kırtasiye Matb. Ambsan ve Tic. Ltd. Şti.’den aldığı faturaların sahte olduğundan bahisle takdir komisyonu kararına;2009 yılı için … Tanıtım Açık Hava Reklamcılık İnş. Haf. Nak. Tur. Tem. Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti., ile … ‘dan,2010 yılı için … Tanıtım Açık Hava Reklamcılık İnş. Haf. Nak. Tur. Tem. Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti., … Teks. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti., … , … , … Otomotiv İnşaat Nak. Met. ve Kimy. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.,… Reklamcılık ve Organizasyon Ltd. Şti.’den, 2011 yılı için … … ‘den aldığı faturaların sahte olduğu ve yasal defterleri ile beyanlarındaki indirilecek katma değer vergisi tutarının uyumsuz olduğu, ayrıca ibraz edilmeyen alış belgelerindeki indirilecek katma değer vergisi tutarlarını kayıt ve beyanlarına yansıttığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak; 2007/Aralık, 2009/Şubat-Temmuz, Eylül, Kasım 2010/Ocak-Mayıs,Temmuz-Kasım 2011/Temmuz-Aralık dönemleri için re’sen tarh edilen katma değer vergisi ile 2007/Aralık dönemi için üç kat, diğer dönemler için tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelerin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği ve iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olduğu;30. maddesinin 1. fıkrasında re’sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi inceleme yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlandıktan sonra aynı maddenin 2. fıkrasının 4 numaralı bendinde, defter kayıtları ve bunlarla ilgili vesikaların, vergi matrahının doğru ve kesin olarak tespitine imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz ve karışık olması dolayısıyla ihticaca salih bulunmaması hali re’sen tarh nedeni olduğu;134. maddesinde vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak tespit etmek ve sağlamak olduğu düzenlenmiş,aynı kanunun “Takdir Kararı” başlıklı 31. maddesinde takdir komisyonunca belli edilen matrah veya matrah kısmının takdir kararına bağlanılacağı belirtilmiş, “Komisyonların Görevleri” başlıklı 74. maddesinde ‘a’ fıkrasının 1. bendinde, yetkili makamlar tarafından istenilen matrah ve servet takdirlerini yapmak; 2. bendinde ise vergi kanunlarında yazılı fiyat, ücret veya sair matrah ve kıymetleri takdir etmek komisyonun görevleri olarak düzenlenmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. Maddesinde ise, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde yer alan bozma sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür
Vergi Mahkemesi kararının, … Açık Hava Reklamcılık İnş. Haf. Nak. Tur. Tem. Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,… , … Teks. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti.,… … ,… , … Otomotiv İnşaat Nak. Met. ve Kimy. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.,… … Reklamcılık ve Organizasyon Ltd. Şti.’den ve … ‘den alınan faturalar nedeniyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatlarına ve tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen vergi ziyaı cezasına ilişkin hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup, davacı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Vergi Mahkemesi kararının, … Promosyon Kırtasiye Matb. Ambsan ve Tic. Ltd. Şti.’den aldığı faturalar nedeniyle takdir komisyonu kararına dayanılarak yapılan cezalı tarhiyatta ilişkin davacı temyiz isteminin incelenmesine gelince;
Yukarıdaki kanun hükümlerinin değerlendirilmesinden, mükellefler kendilerine yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle düzenlenen fatura ve benzeri vesikalardaki katma değer vergisini indirim konusu yapabilecekleri,ancak, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3. maddesinin (B) bendinde ifade edildiği üzere vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esas olduğu, bu kuralın gereği olarak mükelleflerin 3065 sayılı Kanun’un yukarıda sözü edilen 29. maddesi hükmünden yararlanabilmelerinin ön şartı fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması gerektiği bu madde hükümlerine göre mal alışları nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin indirim ve iade konusu yapılabilmesi için faturaların gerçek bir mal alım satımı karşılığı düzenlenmesi gerektiği,mükelleflerce indirim konusu yapılan katma değer vergilerine ilişkin fatura ve benzeri belgelerin gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı ve düzenlenen belgelerin muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge olduğu hususlarının vergi dairesince, Vergi Usul Kanunu uyarınca yapılacak inceleme sonucu açık ve somut bir şekilde tespit edilmesi durumunda, indirim konusu vergilerin reddi ve re’sen vergi tarhiyatına konu yapılabileceği,Takdir komisyonlarının görevi; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca, yetkili makamlar tarafından istenilen matrah ve servet takdirlerini yapmak ile vergi kanunlarında yazılı fiat, ücret veya sair matrah ve kıymetleri takdir etmek olduğu,3065 sayılı Kanun’da öngörülen indirim mekanizmasının ise, vergilendirme tekniği açısından, matrah takdirinden farklı bir müessese olduğu mükelleflerin; gerek sahte fatura kullanmaları gerekse defter ve belgelerini ibraz etmemeleri gibi durumlarda, matrah takdirini gerektiren bir husus bulunmaması nedeniyle, bu tür fiillerin, 3065 sayılı Kanun’un 29. ve 34. maddelerinde düzenlenen, indirim mekanizması içinde değerlendirilmesi suretiyle, katma değer vergisi indirimleri yönünden yapılacak vergi incelemesi ile bir sonuca bağlanması gerektiği, bu nedenle, bu gibi hallerde, mükelleflerin matrah takdiri için takdir komisyonlarına sevk edilmesi ve kendisine matrah, servet ve kıymet takdiri görevi verilmiş olan ve katma değer vergisi indirim reddi yetkisi bulunmayan takdir komisyonlarınca takdir edilen matrah üzerinden cezalı tarhiyat yapılmasının mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan İdari işlem ve tasarruflarla kişilerin hukukunda haricen değişiklik yapma yetki ve imtiyazına sahip olan idarenin, bu yetkisini kullanırken öncelikle yetkinin kullanılmasına ilişkin şekil ve koşullarının belirlendiği usul kanunlarının kendi üzerine yüklediği görevler çerçevesinde hareket etmesi gerekir. Zira Anayasada yer alan hukuk devleti ilkesinin doğal bir sonucu da idarenin işlem ve eylemlerini, hukuk kuralları çerçevesinde ve yine bu kuralların yüklediği görev ve yetki kapsamında yürütmesidir.
Bu nedenle yukarıda belirtilen mevzuat uyarınca, davacının … Promosyon Kırtasiye Matb. Ambsan ve Tic. Ltd. Şti.’den aldığı faturaların sahte olduğundan bahisle takdir komisyonuna sevk edilmesi üzerine, katma değer vergisi indirim reddi yetkisi bulunmayan takdir komisyonunca alınan karara istinaden davacı adına 2007/Aralık dönemi için yapılan cezalı tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Ayrıca cezalı tarhiyatın 2009/Şubat-Temmuz, Eylül, Kasım 2010/Ocak-Mayıs,Temmuz-Kasım 2011/Temmuz-Aralık dönemleri için yasal defterleri ile beyanlarındaki indirilecek katma değer vergisi tutarının uyumsuz olması ve ibraz edilmeyen alış belgelerindeki indirilecek katma değer vergisi tutarlarını kayıt ve beyanlarına yansıttığından bahisle yapılan kısmına ilişkin Vergi mahkemesince inceleme yapılmaksızın karar verildiğinden Vergi mahkemesi kararının bu yönden hüküm kurulmak üzere bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne,kısmen reddine,
2.… Vergi Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının … Promosyon Kırtasiye Matb. Ambsan ve Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturaların sahte olduğundan bahisle takdir komisyonu kararına dayanılarak 2007/Aralık dönemi için yapılan tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA, 2009/Şubat-Temmuz, Eylül, Kasım 2010/Ocak-Mayıs,Temmuz-Kasım 2011/Temmuz-Aralık dönemlerine ilişkin tarhiyatın; yasal defterleri ile beyanlarındaki indirilecek katma değer vergisi tutarının uyumsuz olması ve ibraz edilmeyen alış belgelerindeki indirilecek katma değer vergisi tutarlarını kayıt ve beyanlarına yansıttığından bahisle yapılan kısmı yönünden inceleme yapılarak hüküm kurulmak üzere BOZULMASINA, … Açık Hava Reklamcılık İnş. Haf. Nak. Tur. Tem. Yemek Org. Hiz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,… , … Teks. İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti.,… ,… , … Otomotiv İnşaat Nak. Met. ve Kimy. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.,… Reklamcılık ve Organizasyon Ltd. Şti.’den ve … ‘den alınan faturalardan kaynaklanan kısmı ile tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen vergi ziyaı cezasına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA
3. Temyiz isteminde bulunandan 492 sayılı Kanuna bağlı 3 sayılı Tarife uyarınca onanan kısım üzerinden hesaplanacak ilam harcının alınmasına
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.