9. Daire 2010/2642 E. , 2013/4854 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2010/2642
Karar No : 2013/4854
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Kemalpaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü – İZMİR
İstemin Özeti : Davacı adına 1995/Temmuz dönemi için eski müdürü olduğu … Şti’nden tahsil edilemeyen vergi borçları nedeniyle düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; dilekçede ileri sürülen sebeplerle bozulması istenilmektedir.
Cevabın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Tetkik Hakimi …’nın Düşüncesi: Defter ve belge isteme yazısının davacının yasal temsilcilik sıfatı sona erdikten sonra şirkete tebliğ üzerine ibrazın gerçekleşmemesinden dolayı davacıya herhangi bir sorumluluk yüklenemeyeceğinden davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden, davacı adına 1995/Temmuz dönemi için eski müdürü olduğu …Şti’nden tahsil edilemeyen vergi borçları nedeniyle düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı, asıl borçlu şirket tarafından yasal süre içerisinde defter ve belgelerin ibraz edilmemesi üzerine düzenlenen vergi inceleme raporu dayanak alınarak takdir komisyonu kararı uyarınca cezalı tarhiyatın yapıldığı ve şirketin bilinen adreslerinde bulunamaması üzerine ilanen tebliğ edildiği, borcun ödenmemesi üzerine şirket adına düzenlenen ödeme emirlerinin tebliğ edilmesinden sonra şirket tarafından 17.4.2003 tarihli dilekçe ile 4811 sayılı Yasa’dan faydalanma başvurusunda bulunulduğu, taksitlendirilen borçların şirket tarafından ödenmemesi üzerine yapılan mal varlığı araştırması sonucunda borcun şirketten tahsil edilemeyeceği anlaşıldığı, 31.7.1995 tarihinde yönetim kurulu kararı ile istifa ederek bu durumu 29.9.1995 tarihinde Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan davacının dava konusu 1955/Temmuz döneminde yasal temsilci olduğu görüldüğünden, şirketten tahsil edilemeyen borçların tahsili amacıyla yasal temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen dava konusu ödeme emirlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle reddeden Vergi Mahkemesi kararının, müdürlük görevinden istifa ettiği için defter ve belge ibraz etmeme nedeniyle yapılan tarhiyattan sorumlu olmadığı ileri sürülerek bozulması istenildiği anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10. maddesinde, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükellef veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı hükme bağlanmıştır.
Bu çerçevede, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun yukarıda anılan 10. maddesi hükmüne göre kanuni temsilci sıfatıyla ilgili kişilerin takip edilebilmesi için, vergi borcunun usulüne uygun bir biçimde tarh, tahakkuk, tebliğ, safhalarından geçerek borcun kesinleştirilmesi, vergi borçlusu hakkında tüm takip yollarının tüketilmesi ve amme alacağının vergi borçlusundan kısmen veya tamamen tahsil imkanının bulunmadığının somut biçimde ortaya konulması, 6183 sayılı Yasa ile belirlenen takip ve cebren takip yollarının tüketilmesi gerekmektedir.
Davacıdan ödenmesi istenilen vergi borçları her ne kadar davacının yasal temsilcilik yaptığı döneme ilişkin ise de, davacının sorumluluğu, yöneticiliği döneminde defter ve belge ibraz edilmemesi, beyanname verilmemesi, beyan edilen bir borcun ödenmemesi veya yapılan inceleme sonucu eksik beyanda bulunulduğunun tespiti halinde sözkonusu olabileceğinden, kanuni temsilcilik sıfatının sona ermesinden sonra asıl borçlu şirketin 13.4.1998 tarihinde o dönemde müdür olan şahıstan istenilen defter ve belgelerinin ibraz edilmemesiy ve daha sonrasında da 4811 sayılı Yasa’dan 17.4.2003 tarihinde yararlanılarak taksitlendirilen borçların ödenmemesi eyleminden sorumlu tutulamayacağı açık bulunmaktadır.
Bu durumda, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10. maddesi uyarınca borçlu şirketten alınamayan vergi ve cezaların tahsili amacıyla davacı adına ödeme emirleri düzenlenerek tebliğ edilmesinde ve bu ödeme emirlerine açılan davanın Vergi Mahkemesince reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 20.5.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.