9. Daire 2005/4674 E. , 2007/2210 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2005/4674
Karar No: 2007/2210
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Bahçeşehir Belediye Başkanlığı – İSTANBUL
Vekili : …
İstemin Özeti : Bahçeşehir projesi kapsamında kat mülkiyeti tesisi amacıyla belediyece tasdik olunan inşaat projeleri ve bina fotoğraflarının onayı için davalı idareye yapılan başvuru sırasında ihtirazi kayıtla ödenen proje suret tasdik harcı, fotoğraf tasdik ücreti, teknik eleman ücreti ve irtifak tesis ücretinin ret ve iadesi istemiyle açılan davayı; 3194 sayılı İmar Kanununun 22/1. maddesine göre yapı ruhsatı alabilmek için maddede belirtilen belgelerle birlikte müracaat edilmesinin öngörüldüğü, inşaata başlamadan önce ilgili işlemlerden dolayı 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde sayılan işlemler için harç alınacağı, inşaata başlamak için ruhsat alımı sırasında yapılan işlemlerden dolayı aynı Kanunun ek 6. maddesinde belirtilen bina inşaat harcının ödeneceği, bina bitince de 80. maddenin (f) bendi uyarınca yapı kullanma izin harcının tahsil edileceğinin açık olduğu, bu durumda, davacı şirketin kat mülkiyeti tesisi amacıyla alınması gerekli inşaat projeleri ve bina fotoğraflarının onayı için idareye başvurması sırasında tahsil edilen harç ve ücretlerde isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; 2464 sayılı Kanuna eklenen ek 1/1, ek 5, ek 6 ve aynı Kanunun 80. maddesi hükümlerine göre inşaat nedeniyle alınması gereken bedeller mevzuat gereği harç olarak alınacağından, ayrıca ücret talebinde bulunulamayacağı, 2464 sayılı Kanuna eklenen mükerrer 7. bölümde yer alan bina inşaat harcı alınmadan önce yapılacak işlemler nedeniyle verilen hizmetlerin karşılığının harca dönüştürüldüğü, bu gibi işlemlerin ücret ya da vergi ile değil harçla karşılanması amacının güdüldüğü, bu durumda gerek inşaata başlamadan önce gerek sonra inşaat nedeniyle alınması gereken bedeller mevzuat gereği harç olarak alınacağından, inşaatla ilgili olarak 2464 sayılı Kanunun 97. maddesine göre belediyenin ücret adı altında bir bedel isteyemeyeceği, harç miktarlarının, mevzuat gereği belediye encümeninin takdirine bırakılmadığı, Bakanlar Kurulunca belirlendiği, 2464 sayılı Kanunun 97. maddesine göre belediyenin aynı Kanunda harç ve katılma payı konusu yapılmayan konularda ücret talep edebilmesi için, ilgilerinin istemde bulunması ve belediyenin de hizmet vermesinin gerektiği, talepleri olmadan istenen teknik eleman ve irtifak tesis ücretinin yasal olmadığı, Vergi Mahkemesince aleyhlerine hükmedilen karar harcında da isabet bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi : 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. maddesine göre belediyenin bu Kanunda harç ve katılma payı yapılmayan konularda ücret talep edebilmesi için ilgililerin istekte bulunması ve belediyenin de hizmet ifa etmesi gerekmektedir.
Olayda davacının kat mülkiyeti tesisi amacıyla Kat Mülkiyeti Kanununun 12. maddesi uyarınca belediyece tasdik olunan inşaat projeleri ve bina fotoğraflarının onayı için belediyeye başvurduğu, belediyenin ise davacı adına proje suret tasdik harcı, fotograf tasdik ücreti, teknik eleman ücreti ve irtifak tasdik ücreti adı altında bir meblağ tahsil ettiği anlaşılmıştır.
Davacının isteği dışında verilen hizmetler için ücret istenemeyeceğinden, teknik eleman ücreti ile irtifak tasdik ücreti tahsilinde isabet görülmeyip, verilen hizmet karşılığı bina fotoğraflarının onayı için ücret alınması yerindedir.
Proje suret tasdik ücretine gelince,
Belediye Meclisince 2464 sayılı Kanunun 97. maddesine göre düzenlenen ücret tarifesinde proje suret tasdik ücreti yer almakta ve davacı adına bu tarifeye göre proje suret tasdik harcı tahakkuk ettirilmekte ise de, 2464 sayılı Kanunun 80. maddesinde proje tasdik işlemlerinin 79. maddesinde de gayrimenkullerle ilgili plan ve kroki suretlerinin harca tabi olduğu belirtildiğinden ve 96/A maddesine göre her iki harcın tarifesinin Bakanlar Kurulunca tayin ve tesbit edileceği hükme bağlandığından, 2464 sayılı Kanunun 97. maddesine göre düzenlenen Ücret tarifesine göre harç istenilmesinde isabet görülmemiştir.
Diğer taraftan bankanın yargı harcından muaf olduğu ileri sürülmekte ise de düzenlemelerde 3 sayılı tarifede yer alan vergi yargısı harçları ile ilgili bir muafiyet yer almadığından, bu iddianın reddi gerekir.
Bu nedenle mahkeme kararının kısmen bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : 2464 sayılı Kanunla eklenen ek 1/1, ek 5, ek 6 ve aynı Kanunun 80. maddesi hükümlerine göre gerek inşaata başlamadan önce gerek sonra inşaat nedeniyle alınması gereken bedeller mevzuat gereği harç olarak alınacağından, ücret tarifesine dayanılarak davacı şirketten istenilen proje suret tasdik harcında isabet bulunmamaktadır.
Davalı idarece davalıdan tahsil edilen ücretlerin 97. maddeye göre alındığı iddia edilmekte ise de, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. maddesine göre, Belediyelerin bu Kanunda harç ve katılma payı konusu yapılmayan konularda ücret talep edebilmesi için ilgililerin istemde bulunması ve belediyenin de hizmet ifa etmesi gerekmekte olup belediyeye başvurulması üzerine istenilen teknik eleman ücreti, irtifak tasdik ücreti Yasada bulunan koşulları taşımadığından, bu iddiada isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kısmen kabulünün kısmen de reddinin gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin Bahçeşehir projesi kapsamında kat mülkiyeti tesisi amacıyla Kat Mülkiyeti Kanununun 12. maddesi uyarınca belediyece tasdik olunan inşaat projeleri ve bina fotoğraflarının onayı için davalı idareye başvurusu sırasında dava konusu proje suret tasdik harcı, fotoğraf tasdik ücreti, teknik eleman ücreti ve irtifak tesis ücretinin tahsil edildiği, davacı şirketin anılan harç ve ücretleri ihtirazi kayıtla ödediği ve ödenen meblağın ret ve iadesi istemiyle iş bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
2464 sayılı Kanunun 97. maddesinde, Belediyelerin bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclisince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkili oldukları belirtilmiş, aynı Kanunun “imarla ilgili harçlar” başlıklı 80. maddesinin görüşülmesi sırasında da ücret adı altında alınan bedellerin en aza indirilmesi ve bunların harç adı altında toplanması önerilmiş, bu görüşler doğrultusunda da 2464 sayılı Kanunun 80. maddesi yasalaştırılarak yürürlüğe konulmuştur.
Bu hükümlere göre imarla ilgili işlemlerden dolayı sözü edilen Kanunun 80. maddesinde belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde İmar Kanununa göre ilk kez yapılan veya istek üzerine gerçekleştirilen müteakip parselasyon işlemlerinin parselasyon harcına, ifraz ve tevhit kararlarının ifraz ve tevhit harcına, proje tasdik işlemlerinin plan ve proje tasdik harcına, zemin ve yol kanal açma izni verilmesi, toprak kazısının taşınması için belediyelerce yer gösterilmesinin zemin açma izni ve toprak hafriyatı harcına, yapı kullanma izni verilmesinin yapı kullanma izni harcına tabi olduğu belirtilmiş, aynı Kanunun “Kayıt ve suret harcı” başlıklı 79. maddesinde, belediyeler ve belediyelere bağlı müesseselerden istenecek her türlü kayıt suretiyle gayrimenkullerle ilgili harita, plan ve krokilerin suretlerinin kayıt ve suret harcına tabi olduğu, 96/A maddesinde de, kayıt ve suret harcı ile imar mevzuatı gereğince alınacak harçların tarifesinin Bakanlar Kurulunca tayin ve tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Olayda, Bahçeşehir Belediye Başkanlığı Belediye Meclisince 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. maddesine göre 2003 yılında uygulanacak ücret tarifesinin hazırlandığı, davalı idarece bu ücret tarifesine dayanılarak davacı şirket adına proje suret tasdik ücretinin tahakkuk ettirildiği anlaşılmış olup, tarifeyle düzenlenen proje suret tasdik ücretine dayanak olan proje tasdik işlemi 2464 sayılı Kanunun 80. maddesinde harç konusu yapılan hizmetlerden olduğundan ve bu madde uyarınca proje tasdik işlemleri , aynı Kanunun 79. maddesinde de gayrimenkullerle ilgili plan ve kroki suretleri harca tabi olduğundan tarifesi de 96/A maddesine göre Bakanlar Kurulunca tespit edileceğinden, harca tabi olan bir konunun, ücret konusu yapılmasında isabet bulunmamıştır.
İstenilen teknik eleman ücreti, irtifak tesis ücreti ile fotoğraf tastik ücretine gelince;
Yukarıda anılan 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. maddesi uyarınca istenilen ücret, ilgililerin isteğine bağlı olarak verilen hizmetlerin karşılığıdır. Bu durumda, davacı şirketin isteği dışında verilen teknik eleman ve irtifak tesis ücretlerinin tahsilinde isabet bulunmayıp, davalı idarece verilen hizmet karşılığında bina fotoğrafının onayı için istenilen fotoğraf tasdik ücretinde isabetsizlik görülmemiştir.
Her ne kadar davacı şirket tarafından, temyiz dilekçesinde bankalarının yargı harcından muaf olduğu, Mahkemece aleyhlerine karar harcına hükmedilemeyeceği ileri sürülmekte ise de, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı 3 sayılı tarifede herhangi bir muafiyete yer verilmediğinden, bu iddia yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kısmen kabulüne kısmen reddine, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; fotoğraf tasdik ücretine ilişkin hüküm fıkrası ile karar harcına ilişkin hüküm fıkrasının onanmasına, proje suret tasdik harcı, teknik eleman ücreti ve irtifak tesis ücretine ilişkin hüküm fıkralarının bozulmasına, onanan kısım üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı 3 sayılı Tarife uyarınca hesaplanacak ilam harcının temyiz isteminde bulunandan alınmasına 6.6.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.