9. Daire 2002/2989 E. , 2002/4198 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2002/2989
Karar No: 2002/4198
Temyiz İsteminde Bulunan Taraflar : 1- …
2- Rami Vergi Dairesi Müdürlüğü/İSTANBUL
İstemin Özeti : Hurda metal ticareti yapan davacı adına 1996/Ocak,Şubat, Mart, Nisan, Haziran, Temmuz ve Eylül dönemlerine ilişkin olarak tarh olunan kaçakçılık cezalı katma değer vergisi ile 1996 yılına ilişkin olarak kesilen özel usulsüzlük cezasının terkini istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, 1996/Ocak, Mart, Nisan dönemlerinde davacı şirket tarafından kayıtlara intikal ettirilerek indirim konusu yapılan faturaları düzenleyen … Şti’nin yasal defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmak istenildiği ancak anılan şirket ve temsilcisinin bulunamaması nedeniyle şirket vekili nezdinde düzenlenen tutanak ve ayrıca tarh dosyasındaki belgelere göre … Şti.’nin işyerinin 70 M2 olduğu, şube ve deposunun bulunmadığı, yüksek miktarda ciro yapabilecek emtia stoklamaya elverişli bir işyeri olmadığı, 1996 yılı Ocak-Temmuz dönemlerine ilişkin katma değer vergisi beyannamelerinde yüksek matrah beyan edildiği halde ödecek katma değer vergisinin çok az miktarda olduğu, 3.4.1997 tarihli tutanak ile işyeri adresini terk ettiğinin tespit edildiği alış faturalarını düzenleyen firmaların sahte fatura düzenleyen firmalar olduğu hususunun tespitli olduğu dolayısıyla adı geçen şirketin alış ve satışlarının sahte olduğu, bu nedenle davacı adına düzenlenen faturaların gerçek emtia alışına ilişkin olmadığı sonucuna varıldığından davacı adına tarh olunan kaçakçılık cezalı katma değer vergisinde isabetsizlik bulunmadığı, olayda mükellefi bağlayacak hukuken itibar edilmesi gereken somut bir tespit bulunmadığından özel usulsüzlük cezasının terkini icabettiği gerekçesiyle kısmen kabul eden …Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; vergi dairesi müdürlüğü tarafından özel usulsüzlük cezasının da onanması gerektiği, yükümlü tarafından ise alımların gerçek olduğu tarhiyatta isabet olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Yükümlü cevap vermemiştir, Vergi Dairesi Müdürlüğü ise karşı taraf temyiz isteminin reddi gerektiğini savunmuştur.
Danıştay Savcısı …’ün Düşüncesi : Uyuşmazlıkta, elektrolitik bakır tel çekme ve toptan alım satım faaliyeti ile uğraşan yükümlü şirketin 1996 yılında bir kısım alışlarını … Şti’nden aldığı sahte faturalarla belgelendirdiği için bu faturalardaki katma değer vergilerinin indiriminin kabul edilemeyeceğinden bahisle düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak 1996/Ocak,Şubat, Mart, Nisan, Haziran,Temmuz ve Eylül dönemleri için re’sen tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen kaçakçılık ve özel usulsüzlük cezasının terkini istemiyle açılan davayı kısmen kabul ederek, kaçakçılık cezalı katma değer vergisini onayan, özel usulsüzlük cezasını terkin eden vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması taraflarca istenmektedir.
Vergi Dairesi dilekçesinde ileri sürülen temyiz nedenleri yerinde görülmediğinden reddi gerekmektedir.
Yükümlü şirket temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3/B maddesinde ifade edildiği üzere vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. Bu kuralın gereği olarak yükümlülerin Katma Değer Vergisi Kanununun 29.maddesi hükmünden yararlanabilmelerinin ön şartı fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtmasıdır. Aynı Kanunun 134.maddesinde ise, vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu belirtilmiştir.
Bu hükümlere göre mal alışları nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin indirim ve iade konusu yapılabilmesi için faturaların gerçek bir mal alım satımı karşılığı düzenlenmesi gerekmektedir. Buna göre vergi indirimine konu faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ortaya konulması icabeder.
Dosyanın incelenmesinden; yükümlü şirkete uyuşmazlığa konu faturaları düzenleyen … Şti. nezdinde yapılan inceleme sonucunda; şirketin 1996 yılı defter ve belgelerinin bilinen adresinde bulunamaması nedeniyle incelenemediği, tarh dosyasında yapılan incelemeye göre şirket işyeri kapasitesinin düzenlenen faturalar ve ilgili dönem katma değer vergisi beyannamelerinde beyan edilen matrahlara uygun olmadığı, 1996/Ocak-Temmuz dönemleri beyannamelerinde beyan edilen matrahlara göre ödenecek verginin düşük gösterildiği, ayrıca 1996 yılı mal alımlarını sahte faturalarla belgelendirdiği hususlarının tespit edildiği, bu tespitlere göre … Şti’nin yükümlü şirkete düzenlediği faturaların da gerçek bir mal alım satımı karşılığında olmaksızın düzenlenen sahte faturalar olduğu sonucuna varılarak yükümlü şirketin kayıt ve beyanına dahil ettiği söz konusu 20 adet (KDV.dahil) …-TL tutarlı faturalarda yer alan katma değer vergilerinin indirimlerinin kabul edilemeyeceği belirtilerek düzenlenen rapora göre cezalı tarhiyat yapıldığı anlaşılmıştır.
Olayda, uyuşmazlığa konu faturaları düzenleyen … Ltd Şirketinin belge düzenleme yetkisine sahip vergi mükellefi olduğu, ilgili dönemde ticari faaliyetinin bulunduğu hususunun idarece düzenlenen 22.5.1996 tarihli yoklama tutanağı ile saptandığı ve belge düzenlediği dönemlerde katma değer vergisi beyannamelerini vererek vergilerini ödediği hususlarının tespitli olduğu görülmektedir.
Öte yandan, bu şirkete fatura düzenleyen alt firmalar hakkında yapılan olumsuz tespitler … Metal firmasının uhtesinde bulunan emtiayı başkasına belgeli olarak satımına engel teşkil etmeyeceğinden ve yükümlü şirketin … Metal’den aldığı faturaların da sahte olduğunun kabulü için yeterli olamayacağından yükümlü şirkete fatura düzenleyen firma ile yükümlü şirket arasındaki ticari ilişkinin mahiyeti araştırılmadan söz konusu faturaların gerçek mal satışı karşılığı olarak düzenlenmediği hususunda hukuken itibar edilebilir nitelikte herhangi bir tespitte bulunulmadan varsayım yoluyla faturaların sahte olduğu kabul edilmek suretiyle ve bu faturalarda yer alan katma değer vergilerinin indirim konusu yapılamayacağı görüşüyle bulunan matrah farkında hukuka uyarlık görülmediğinden, dava konusu kaçakçılık cezalı katma değer vergisinin de terkini gerekirken yazılı gerekçeyle onanmasında isabet görülmemiştir.
Bu nedenle, vergi dairesi temyiz isteminin reddi, yükümlü şirket temyiz isteminin kabulü ile temyize konu vergi mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi :Vergisi ihtilaf konusu faturaları düzenleyen … Şti’nin ihtilaflı dönemde faaliyette olduğu faturaları yasal defter ve kayıtlarına kaydettiği ve beyana dahil ettiği ödeme belgelerinin mevcut olduğu dikkate alındığında faturaların gerçek emtia alımına ilişkin olduğu sonucuna varıldığından cezalı tarhiyatın terkini gerekmektedir.
Bu nedenle vergi vergi dairesi temyiz isteminin reddi yükümlü temyiz isteminin kabulü ile cezalı tarhiyatın onanması yönündeki mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
İstem, yükümlünün 1996 yılı hesaplarının incelenmesi sonucu düzenlenen rapora dayanılarak tarh olunan katma değer vergisi ile kesilen kaçakçılık ve özel usulsüzlük cezalarının terkini istemiyle açılan davayı katma değer vergisi ve kaçakçılık cezasını onamak, özel usulsüzlük cezasını ise terkin etmek suretiyle kısmen kabul eden vergi mahkemesi kararının taraflarca bozulmasına ilişkindir.
Vergi Dairesi Müdürlüğünce ileri sürülen temyiz sebepleri mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden reddi gerekmektedir.
Yükümlü temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3/B maddesine göre vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. Bu kuralın gereği olarak yükümlülerin Katma Değer Vergisi Kanununun 29.maddesi hükmünden yararlanabilmelerinin ön şartı fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtmasıdır. Aynı Kanunun 134.maddesinde ise, vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu belirtilmiştir.
Bu hükümlere göre mal alışları nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin indirim ve iade konusu yapılabilmesi için faturaların gerçek bir mal alım satımı karşılığı düzenlenmesi gerekmektedir. Buna göre vergi indirimine konu faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ortaya konulması icabeder.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlüye sözkonusu faturaları düzenleyen … Şti.’nin 1996 yılı defter ve belgelerinin şirketin adresinde bulunaması nedeniyle incelenemediği işyerinin düzenlenen faturalara ve beyan edilen matraha uygun ciroyu gerçekleştirebilecek nitelikte olmadığı, yüksek katma değer vergisi matrahı beyan edildiği halde çok az ödenecek katma değer vergisi doğduğu mal alımlarını sahte belgelerle belgelendirdiği yönündeki tespitlere dayanılarak davacı adına düzenlenen faturalar sahte kabul edilmiş ise de; … Şti.’nin satışlarının sahte olduğu yönünde bir tespit yapılmadığı, alışlarının sahteliğinden hareketle satışlarının da sahte kabul edildiği, adı geçen şirketin 22.5.1996 tarihli yoklama tutanağında da tespit edildiği gibi ihtilaflı dönemde adresinde faaliyette olduğu, katma değer vergisi beyannamelerini düzenli olarak verdiği, davacı adına düzenlenen faturaları yasal defterlere kaydettiği ve beyana dahil edildiği fatura konusu emtianın bedellerinin çekle ödendiği, nakliye faturalarının mevcut olduğu hususları gözönüne alındığında faturaların gerçek emtia alışlarını yansıttığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda faturaların sahteliği konusunda somut bir tespit olmadığı tarhiyatın varsayıma dayandığı anlaşıldığından cezalı katma değer vergisi tarhiyatının da terkini gerekirken onanması yönündeki mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle vergi dairesi temyiz isteminin reddine yükümlü şirket temyiz isteminin kabulüne … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına 16.10.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi.