9. Daire         2001/937 E.  ,  2004/687 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2001/937
Karar No: 2004/687

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Ayaş Belediye Başkanlığı – Erdemli/MERSİN
İstemin Özeti : İhtirazi kayıtla ödenen … TL. su harcamalarına katılma payının yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle açılan davayı; 6183 sayılı Kanunun 23. maddesinde, tahsil edilip de kanuni sebeplerle reddi icap eden amme alacaklarının, istihkak sahiplerinin reddiyatı yapacak olan amme idaresine olan muaccel borçlarına mahsup edilmek suretiyle reddolunacağının hükme bağlandığı, dosyanın incelenmesinden, yükümlü şirkete … tarih ve … sayılı kararla İmar Yasasına aykırı hareketten dolayı … TL para cezası verildiği, idarece bu miktarın yükümlü şirketin kendilerinden alacağı ve dava konusu edilen ….liraya mahsup edildiğinin anlaşıldığı, bu durumda ödeme safhasına gelen imar para cezası, yükümlü şirketin aynı idareye olan muaccel bir borcu olduğundan, kendisine iade edilmesi gereken … liranın bu borçtan mahsubunun yapılmasının yukarıda anılan Kanun hükmü gereği olduğu, böylece ortada iade edilecek bir amme alacağının kalmadığı gerekçesiyle reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; mahsup işleminin yasal olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi : Uyuşmazlıkta, kesinleşen mahkeme kararıyla haksız ödendiği sabit olan su harcamalarına katılma payının, yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle açılan davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 37. maddesinin 2. fıkrasında; hususi kanunlarında ödeme zamanı tesbit edilmemiş amme alacaklarının Maliye vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği belirtilmiş, 55. maddesinde de amme alacağını vadesinde ödemeyenlere de 7 gün içinde borçlarını ödemelerinin ödeme emri ile tebliğ edileceği hükme bağlanmıştır.
Olayda davacı şirket tarafından kesinleşen mahkeme kararı üzerine önceden ihtirazi kayıtla ödenen su katılım payının Ayaş Belediyesinden iadesinin istenildiği, ancak idarece iade edilmediği, … tarih ve … sayılı Encümen kararında davacının İmar Kanununa aykırı hareketinden dolayı para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği ve 19.10.2000 tarihli ödeme emri ile borcun ödenmesinin istenildiği anlaşılmıştır.

Bu durumda yukarıda sözü edilen madde hükmü gereğince belediye encümen kararının davacı şirkete tebliğ edilmesinden itibaren bir ay içinde ödeme yapılmaması halinde para cezasının kesinleşmesinden söz edilerek ödeme emri ile istenilmesi mümkün olacağından, Mahkemece bu husus araştırılmaksızın para cezasının ödeme safhasına geldiğinden bahisle 6183 sayılı Kanunun 23. maddesinde göre iade edilecek miktardan mahsup edilmesi sonucunda iadesi gereken bir miktar bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Bu nedenle temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Yükümlü şirketin … TL para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Belediye Encümen kararının tebliğ edilmesinden itibaren bir ay içinde ödeme yapılmaması halinde para cezasının kesinleşmesinden söz edilerek ödeme emri düzenlenebileceğinden ve olayda da Vergi Mahkemesince bu husus araştırılmadan karar verildiğinden, kararın bozulması gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Olayda, … TL su katılım payının tahsili amacıyla yükümlü şirket adına 20.9.1999 tarihli ödeme emrinin düzenlendiği, bu ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edildiği ve ödeme emrinin iptaline karar verildiği, bu miktar yükümlü şirket tarafından … tarih ve … fiş numarası ile davalı idarenin … Bankasındaki hesabına ihtirazi kayıtla yatırıldığından … TL nın iadesi istemiyle 5.7.2000 tarihinde davalı idareye başvurulduğu, herhangi bir ödeme yapılmaması üzerine de haksız alındığı Mahkeme kararı ile de tespit edilen anılan miktarın yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle iş bu davanın açıldığı, bu davanın da Vergi Mahkemesince reddi üzerine yükümlü şirket tarafından Danıştay’a gelindiği anlaşılmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun “Tahsil edilen amme alacaklarından yapılacak reddiyat sebebiyle mahsuplar” başlıklı 23. maddesinin 1. fıkrasında tahsil edilip de kanuni sebeplerle reddi icabeden amme alacaklarının, istihkak sahiplerinin reddiyatı yapacak olan amme idaresine olan muaccel borçlarına mahsup edilmek suretiyle reddolunacağı, aynı Kanunun “Ödeme zamanı ve önce ödeme” başlıklı 37. maddesinde; amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, bu ödeme müddetinin son gününün amme alacağının vade günü olduğu, amme borçlusunun isterse borcunu belli zamanlardan önce ödeyebileceği, 55. maddesinin 1. fıkrasında da; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; yükümlü şirketin haksız alındığı Vergi Mahkemesi kararı ile de tespit edilen … TL su katılım payının yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle açtığı bu davanın; davalı idarece, yükümlü şirket adına … tarih ve … sayılı Belediye Encümen kararı ile … TL para cezası verildiği, bu miktarın … tarih ve … sayılı ödeme emri ile istenildiği ve kesinleştiği, davalı Belediye Başkanlığı tarafından yükümlü şirket müraacat ettiği takdirde, iadesi gereken … liranın karşılıklı olarak mahsubunun yapılacağının ve geri kalan miktarın tahsil edileceğinin bildirilmesi üzerine, bu mahsup işleminin Yasa gereği olduğu gerekçesiyle Vergi Mahkemesince reddedildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan Yasa hükümleri uyarınca; fazla tahsil edilip iadesi gereken amme alacaklarından istihkak sahibinin borcunun mahsup edilebilmesi için öncelikle borcun kesinleşmiş olması gerektiğinden, yükümlü şirketin İmar Kanuna aykırı hareketinden dolayı … TL para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Belediye Encümen kararının yükümlü şirkete tebliğinden itibaren bir ay beklenilmesi, bir ay içinde ödeme yapılmadığı takdirde müteakiben para cezasının kesinleştiğinden bahisle ödeme emri gönderilmesi gerekirken, bu kurala uyulup uyulmadığı hususu araştırılmadan verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına 27.1.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi.