9. Daire 2000/3613 E. , 2001/4719 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2000/3613
Karar No: 2001/4719
Temyiz İsteminde Bulunan : Hızırbey Vergi Dairesi Müdürlüğü-TRABZON
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : Davacının 18.9.1998 tarihinde satın aldığı taşınmazın beyan edilen satış değerinin 1 nolu formda belirtilen emlak vergisine esas değerden düşük olduğundan bahisle ikmalen tarh olunan kusur cezalı tapu harcının terkini istemiyle açılan davayı; 492 sayılı Kanunun 60.maddesinde tapu ve kadastro harçlarının (4) sayılı Tarifede yazılı işlemlerden, işlemlerin nevi ve mahiyetine göre değer esası üzerinden nispi veya maktu olarak alınacağının, aynı Kanunun işlem tarihinde yürürlükte olan 63.maddesinde, Kanunda sözü edilen kayıtlı değer deyiminin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit edilen vergi değerlerini ifade ettiği, aynı maddenin (a) bendinde, kayıtlı değerin beyan dönemini izleyen yıllarda Emlak Vergisi Kanunu hükümlerine göre hesaplanacak değerden az olmamak üzere mükellef tarafından beyan edilen değerin her yıl için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle tespit olunacağı, Emlak Vergisi Kanununun 29.maddesinde de, vergi değerinin emlak vergisinin mevzuuna giren bina ve arazinin rayiç bedeli olduğu, rayiç bedelin de bina ve arazinin beyan tarihinde normal alım satımı bedeli olduğunun hükme bağlandığı, olayda, davacının 18.9.1998 tarihinde …- lira bedelle harcı uyuşmazlık konusu olan taşınmazı satın aldığı, taşınmaza ilişkin belediyece doldurulan 1 nolu formda asgari beyan değerinin …-lira, emlak vergisine esas değerinin ise …- lira olarak bildirildiği, emlak vergisine esas değer itibariyle de aradaki fark üzerinden dava konusu tarhiyatın yapıldığının anlaşıldığı, 1 nolu formda söz konusu taşınmazın asgari beyan değerinin …- lira olarak hesaplandığı, tapuda beyan edilen değerin ise bu yasal ölçünün üstünde olduğu görüldüğünden ve bu durumda olayda ikmalen tarh edilecek herhangi bir matrah farkı oluşmadığından, davacı adına yapılan cezalı tarhiyatta isabet bulunmadığı gerekçesiyle kabul eden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının;yapılan cezalı tarhiyatın yerinde olduğu ve onanması gerektiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Cevap verilmemiştir.
…’nın Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : İleri sürülen iddialar usule ve hukuka uygun Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı 4 sayılı Tarifenin 20/a maddesinde; gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanılarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün devir ve iktisap bedellerinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden devir eden ve devir alan için ayrı ayrı harç alınacağı hükme bağlanmıştır.
Öte yandan 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 23.maddesinde, emlak vergisi ile ilgili olarak bina, arsa ve araziler için 4 yılda bir defa olmak üzere verilecek beyannamelerin Maliye Bakanlğınca mükelleflerin genel beyana davet edildikleri tarihi takip eden bütçe yılının Mart, Nisan ve Mayıs aylarında verileceği belirtilmiş olup, 29.7.1998 tarih ve 32417 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 4369 sayılı Kanunun geçici 2. maddesinde de 1998 yılı genel beyan döneminin 30 Eylül 1998 tarihinde sona ereceği, bu Kanunun yayımı tarihinden önce 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun bu Kanunla değişmeden önceki hükümlerine göre beyanda bulunan mükelleflerin dilerlerse, Emlak Vergisi Kanununun bu Kanunla değişik hükümlerine göre beyanda bulunabilecekleri, beyanını yenileyen mükellefler hakkında Emlak Vergisi Kanununun bu Kanunla değişik hükümlerine göre tarhiyat yapılacağı, ancak bu suretle 1998 yılı için tarh edilecek verginin asgari değerler üzerinden aynı Kanunun bu Kanunla değişmeden önceki hükümlerine göre hesaplanacak vergiden düşük olamayacağı, düşük olması halinde ortaya çıkan vergi farkının idarece tarh edileceği, bu hükmün aynı süre içinde yeni beyanname verecek mükellefler hakkında da uygulanacağı açıklanmıştır.
Emlak vergisi beyannamesinde beyan edilen değer, taşınmazın o yılki değerini ifade etmektedir. 1998 yılı, emlak vergisi genel beyan dönemi olarak kabul edilmiştir. Genel beyan döneminde beyanname verme süresi 30.9.1998 tarihine kadar uzatılmış ise de bu tarihe kadar verilen emlak vergisi beyannamelerinde beyan edilen değerler, taşınmazların 1.1.1998-31.12.1998 tarihleri arasındaki emlak vergisi değerleri olduğundan, 1998 yılı içinde yapılan taşınmaz satışlarında da tapuda emlak vergisi değerinden düşük olmamak kaydıyla satış bedelinin beyan edilmesi gerekmektedir.
Olayda satışa konu taşınmaz için verilen emlak vergisi beyannamesinde …- lira beyan edildiği, belediyece doldurulan 1 nolu formda da bu değerin belirtildiği görüldüğünden, bu değer esas alınarak tarh olunan tapu harcında isabetsizlik bulunmamaktadır.
Kesilen kusur cezasına gelince; Olayda satışın genel beyan döneminde yapılması, emlak vergisi beyannamesinin ise satıştan sonra belediyeye verilmesi ve satış tarihinde, 1998 yılı emlak vergisi matrahının henüz teşekkül etmemiş olması, ayrıca Harçlar Kanununun 63. maddesine göre emlak vergisi değerinin üzerinde bir değerleme yapılmamış olması, o tarihte idarece yükümlünün beyanına itibar edilmesi karşısında tarhiyata kusur cezası kesilmesi yasa hükümlerine uygun bulunmadığından Vergi Mahkemesince cezanın terkini sonucu itibariyle yerinde görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle kusur cezasına ilişkin temyiz isteminin reddine, tapu harcına ilişkin temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının tapu harcına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına 5.12.2001 tarihinde oybirliği ile karar verildi.