9. Daire         1999/754 E.  ,  1999/3931 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1999/754
Karar No: 1999/3931

Temyiz İsteminde Bulunan : Büyükşehir Belediye Başkanlığı – İSTANBUL
Vekili : …
Karşı Taraf : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Yükümlü şirket tarafından 28.2.1998 tarihinde … yapılan antik eser müzayedesi nedeniyle salınan tellalık harcının …-liralık kısmının terkini istemiyle açılan davayı; dosyadan müzayedenin önceden Belediyeye bildirildiğinin ve bu bildirim doğrultusunda görevlendirilen münadinin müzayede sırasında hazır bulunduğunun, münadinin düzenlediği tutanağa göre müzayede sırasında satılmayarak sahiplerinin üzerine kalan mallar için de tellallık harcı tahakkukunun yapıldığının ayrıca vergi denetmenleri tarafından tutulan tutanakla da satılan malların ve bedellerinin tespitinin yapıldığının anlaşıldığı, Mezat Talimatnamesinin 22. maddesine göre harcın antika eşya müzayedesini organize eden şirketten değil, açık arttırma neticesinde malına pey sürmek suretiyle kendisinde kalan sahibinden alınacağı, bu haliyle salınan harcın dava konusu edilen miktarında isabet görülmediği gerekçesiyle kabul eden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; müzayede yetkilisinin münadinin tuttuğu tutanağı imzalayarak satışları ve bedellerini kabul ettiği, muhammen bedeli bulan ancak sahiplerinin üzerinde kalan bu satışlar için de Talimatname gereği harç alınması gerektiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Cevap verilmemiştir.
Savcı …’ın Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : Olayda davacı şirketin, organizasyonla ilgili tüm işlemleri yaparak müzayedeyi gerçekleştirme sorumluluğunu üstlenmesi nedeniyle 2464 sayılı Kanunun 68. maddesinde yer alan anlamda “satıcı” olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Öte yandan satıcıları tarafından pey sürülmek suretiyle muhammen bedeli bulan mallar için de tellallık harcı tarh edilmesinde isabetsizlik bulunmaktadır.
Açıklanan nedenle mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlıkta; 28.2.1998 tarihinde … satışı yapılan antik eserler nedeniyle salınan tellalık harcının, sahipleri tarafından pey sürülmek suretiyle muhammen bedeli bulan eserlere ilişkin kısmının terkini istemiyle açılan davayı, anılan harcın mükellefinin Organizasyon şirketi değil malın asıl satıcısının olduğu gerekçesiyle kabul eden Vergi Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 67. maddesinde, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerleri ve ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulundurulan sair yerlerde gerçek ve tüzel kişiler tarafından her ne surette olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsullerin satışının tellallık harcına tabi olduğu, aynı Kanunun 68. maddesinde ise tellallık harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek ve tüzel kişilerin ödemekle mükellef oldukları hükme bağlanmış olup bu madde hükmünden harcın mükellefinin satıcı olduğu anlaşılmaktadır.
Olayda müzayedeyi düzenleyen, yerini temin eden, gerekli izinleri alıp başvuruları yapan, müzayedenin yapılacağını duyuran yani müzayedenin bütün sorumluluğunu, üstlenen mercinin davacı şirket olması nedeniyle “satıcı” konumunda kabul edilmesi gerekmektedir. Bu itibarla yukarıda yer alan yasal düzenlemeye göre davacı şirketin harcın mükellefi olduğu açık bulunduğundan Mezat Talimatnamesinin 22. maddesine göre harcın antika eşya müzayedesini organize eden şirketten değil asıl sahibinden istenilmesi icabettiği gerekçesiyle karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Diğer taraftan, malın sahibi tarafından pey sürülmek suretiyle muhammen bedeli bulan ancak sahibinin üzerinde kalan satışlar için tellallık harcı tarh edilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine 3.11.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.