9. Daire 1998/4532 E. , 1999/1483 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1998/4532
Karar No: 1999/1483
Temyiz İsteminde Bulunan : … Vergi Dairesi Müdürlüğü – …
Karşı Taraf : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Deniz ulaştırmacılığı faaliyeti ile iştigal eden yükümlü şirket adına vergi inceleme raporuna istinaden 1993/Aralık dönemine ilişkin olarak tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen kaçakçılık, özel usulsüzlük ve iki kat usulsüzlük cezasının terkini istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, dava konusu cezalı tarhiyatın dayanağı olan vergi inceleme raporunda, davacı şirketin merkezi Yunanistan’da bulunan yabancı bir şirkete ait … adlı gemiyi 1993 yılı içinde ücret karşılığı kiraladığının ve gemide bulunan restaurant, bar, duty free shop kısımlarının işletmesini yine merkezi Yunanistan’da bulunan … Şti. adlı şirkete verdiğinin ve karşılığında aldığı bedele katma değer vergisi uygulamadığının, kesilen faturada katma değer vergisinin yer almadığının saptandığından bahisle dava konusu katma değer vergisinin kaçakçılık cezalı olarak aranmasının eksik düzenlenen fatura nedeniyle özel usulsüzlük, defter ve belgelerin eksik olması nedeniyle de iki kat usulsüzlük cezası kesilmesinin önerildiğinin ve dava konusu katma değer vergisi ile cezalarının salındığının anlışıldığı, İtalya – Yunanistan – Türkiye arasında sefer yapan söz konusu yabancı gemide bulunan restaurant, bar gibi bölümlerin merkezi Yunanistan’da bulunan yabancı bir şirkete kiralandığının ve bu yerlerdeki hizmetin uluslararası sularda verildiğinin tartışmasız olduğu, buna göre; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11. ve 12/2. Maddeleri uyarınca, yurt dışındaki müşterilere yurt dışında yapılan bu hizmet katma değer vergisinden istisna edildiğinden ve söz konusu kira bedeli üzerinden katma değer vergisi aranması mümkün olmadığından dava konusu katma değer vergisi tarhiyatında ve cezasında yasal dayanak ve haklılık bulunmadığı, öte yandan katma değer vergisine tabi olmayan bu kira bedeline ait faturada katma değer vergisi yer alması gerekmediğinden aksi gerekçeyle kesilen özel usulsüzlük cezasında ve yine defter ve belgelerin eksik, usulsüz olduğu nedeniyle kesilen iki kat usulsüzlük cezasında da, gerek raporda başka eksiklik görülmediği ve gerekse yapılan tüm tarhiyatların ( gelir stopaj, kurumstopaj,katma değer vergisi tarhiyatları ) mahkemelerinin E:…, …, …, … sayılı dosyalarında terkin edildiği dikkate alındığında isabet ve haklılık bulunmadığının görüldüğü gerekçesiyle kabul ederek, dava konusu kaçakçılık cezalı katma değer vergisini, özel usulsüzlük ve iki kat usulsüzlük cezalarını terkin eden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; vergi inceleme raporuna göre yapılan tarhiyatın yasal olduğu ve onanması gerektiği ileri sürülerek bozulması istenmektedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun istemin reddi gerektiği yolundadır.
Savcı …’in Düşüncesi : Yükümlü şirket,denizde yük ve yolcu taşımacılığı ile uğraşmaktadır.Bu amaçla 1993 yılında merkezi Yunanistan’da bulunan … adlı şirketin … adlı gemisi ile Ancona-Çeşme sefer hattında yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunmuştur. Yükümlü şirket, bu süre içinde geminin restoran,bar,duty free shop kısımlarının işletmeciliğini merkezi Yunanistan’da bulunan Dynamic Hellias Ltd.adli şirkete vermiş ve işletme bedeli olarak … gün ve … sayılı fatura ile … Alman Markı tahsil etmiştir.İnceleme elemanı,bu işlemin katma değer vergisine tabi olduğundan bahisle tarhiyat yapılmasını önermiş,bunun üzerine 1993/Aralık dönemi için … TL katma değervergisi salınmış,ayrıca kaçakçılık,özel usulsüzlük ve usulsüzlük cezaları kesilmiştir.
Tarhiyatın kaldırılması istemi ile açılan dava,vergi mahkemesince kabul edildiğinden vergi dairesi kararın temyizen incelenerek bozulmasına karar verilmesini istemektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11 nci maddesi ile mal ihracatı yanında hizmet ihracatı da katma değer vergisinden istisna edilmiştir. Aynı Kanunun 12 nci maddesinde ise,hizmet ihracatının katma değer vergisinden istisna olabilmesi için,
– Hizmetin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması,
– Hizmetten yurt dışında yararlanılması şartlarının birlikte aranılacağı hükme bağlanmıştır.
Kanun’un 12 nci maddesinde, “yurt dışındaki müşteri” deyiminin tanımı yapılmıştır. Madde hükmüne göre,yurt dışındaki müşteri tabiri; ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade etmektedir.
Madde hükümlerine göre, hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması, fatura ve benzeri nitelikteki belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmiş bulunması, hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi ve hizmetten yurt dışında yararlanılmış olması halinde hizmet ihracatı istisnasının uygulanması gerekmektedir.
Olayda, Çeşme-Ancone hattında uluslararası sularda sefer yapan geminin restoran,bar,duty free shop kısımlarının yabancı bir şirketçe işletilmesi söz konusu olup,hizmetin yurt dışındaki bir müşteriye yapıldığı,hizmetten yurt dışında yararlanıldığı ve hizmet bedelinin döviz olarak yurda getirildiği dosyanın incelenmesinden anlaşıldığından söz konusu hizmet bedelinin yukarıda sözü edilen yasa hükümleri uyarınca istisna kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.Bu nedenle davacı adına yapılan kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarhiyatında isabet görülmemiştir.
Usulsüzlük cezalarına gelince,katma değer vergisine tabi olmayan teslim ve hizmetlere ilişkin faturalarda KDV nin yer alması gerekmediğinden aksi gerekçe ile kesilen özel usulsüzlük cezası ile tarhiyatın özünde haklılık bulunmadığı gözönünde tutulduğunda defter ve belgelerin eksik ve usulsüz olduğu gerekçesi ile kesilen iki kat usulsüzlük cezasının kaldırılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddi ile davanın kabulüne ilişkin temyiz konusu vergi mahkemesi kararın onanması gerekeceği düşünülmüştür.
Tetkik Hakimi …’ün Düşüncesi : İleri sürülen iddialar usule ve hukuka uygun Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince duruşma için önceden belirlenen gün ve saatte temyiz isteminde bulunan … Vergi Dairesi Müdürlüğünü temsilen Hazine Avukatı … ile … Şti’ni temsilen Av. …’ün geldikleri görülerek, Savcı …’in katılmasıyla açık duruşmaya başlandı. Tarafların iddia ve savunmaları dinlenip, Savcının düşüncesi alındıktan ve taraflara yeniden söz verildikten sonra işin gereği görüşüldü:
Temyiz edilen … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisinin bulunmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin reddine, anılan Mahkeme kararının onanmasına …- TL. avukatlık ücretinin temyiz isteminde bulunan vergi dairesi müdürlüğünden alınarak yükümlü şirkete verilmesine 14.4.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.