9. Daire 1998/1954 E. , 1999/1673 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1998/1954
Karar No: 1999/1673
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf : Mustafakemalpaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü
M.Kemalpaşa/BURSA
İstemin Özeti : Davacının 26.6.1995 tarihinde sattığı taşınmazın beyan edilen tapu harcına esas satış değerinin 1994 yılı için beyan edilen emlak vergisi değerinden düşük olduğu ileri sürülerek tarh olunan kusur cezalı tapu harcının terkini istemiyle yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine açılan davayı; taşınmazın 26.6.1995 tarihinde …- liraya satıldığı, oysa 1994 yılı genel beyan döneminde taşınmazın asgari beyan değerinin …- lira, beyan edilen emlak vergisi değerinin ise …-lira olduğu, satışın yapıldığı 1995 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının da uygulanması suretiyle taşınmazın 1995 yılı emlak vergisi değerinin …- lira olarak tespit edildiği, emlak vergi değerinden düşük satış değeri beyan edildiğinden aradaki fark üzerinden tarh olunan harç ve cezaya ilişkin ihbarnamenin 12.11.1996 tarihinde tebliğ edildiği,buna karşılık davacının Belediye Başkanlığına verdiği 14.11.1996 tarihli dilekçe ile 1994 yılı genel beyan döneminde verilen beyannamede hata yapıldığı, taşınmazın tarla vasfında olmasına rağmen arsa imiş gibi beyan edildiğini bildirmesi üzerine belediye başkanlığı tarafından düzeltme işlemi yapılarak toplam emlak vergisi değerinin …-lira olarak düzeltildiği bu düzeltme işlemi üzerine de dava konusu edilen tarhiyatın kaldırılması istemiyle vergi dairesi müdürlüğüne yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine davacının açıldığı, bu duruma, göre ortada 213 sayılı kanunda belirtilen şekilde bir matrah hatasının varlığının kabul edilemeyeceği, matrahın azaltılması yolunda düzeltme yapılamayacağı, belediyece yapılan düzeltme sonucu kabul edilen emlak vergisi değerine itibar edilemeyeceği,bu nedenle beyan edilen değer esas alınarak yapılan tarhiyatın yerinde olduğu gerekçesiyle reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; taşınmazın tarla niteliğinde olduğu 1990 yılı genel beyan dönemi beyannamesinin de bu bu şekilde verildiği, ancak 1994 yılı genel beyan döneminde hata yapıldığı, taşınmaz üzerinde fiilende tarım yapıldığı, belediyece yapılan düzeltme sonucu belirlenen emlak vergisi değeri karşısında tarhiyatta isabet bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun istemin reddi gerektiği yolundadır.
Savcı …’ın Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : İleri sürülen iddialar usule ve hukuka uygun Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
492 sayılı Harçlar Kanununun 60.maddesinde tapu ve kadastro harçlarının (4) sayılı tarifede yazılı işlemlerden; işlemlerin nevi ve mahiyetine göre değer esası üzerinden nisbi veya maktu olarak alınacağı, 61.maddesinde de değer
ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (4) sayılı tarifede yazılı değerlerin esas olduğu hükme bağlanmış, anılan (4) sayılı tarifenin 20/a bendinde ise gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanılarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün devir ve itkisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergi değeri üzerinden devreden ve devralan için ayrı ayrı öngörülen oranda harç tahsil edileceği belirtilmiştir.
Bu hükümlerden de anlaşılacağı üzere tapu harcının matrahının taşınmazın emlak vergi değeri olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda taşınmazın emlak vergi değerinin tespiti önem arzetmektedir. 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 11. ve 21. maddelerinde Emlak (Bina ve arazi) vergisinin ilgili belediye tarafından tarh ve tahakkuk ettirileceği belirtilmiş olduğundan, ilgili belediye tarafından kabul edilen beyannamede beyan edilen değerin emlak vergisi değeri olduğunun kabulü gerekmektedir.
Olayda, 1990 yılı genel beyan döneminde tarla olarak beyan edilen taşınmazın, 1994 yılı genel beyan döneminde arsa olarak beyan edildiği ileri sürülerek ilgili belediyeye yapılan düzeltme talebi kabul edilerek, taşınmazın emlak vergisi değeri …- lira olarak düzeltilmiş olduğu görüldüğünden, yukarıda yer alan hükümler çerçevesinde 1994 yılı genel beyan döneminde de taşınmazın emlak vergisi değeri …- lira olmaktadır.
Buna göre, taşınmazın satışının 1995 yılında gerçekleşmiş olması nedeniyle 1995 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının bu değere uygulanması suretiyle bulunacak değer üzerinden tapu harcı hesaplanması gerekeceğinden, sehven arsa olarak verilen ve ilgili belediye tarafından kabul edilen düzeltme talebi sonucu hükümsüz kılınan ilk beyannamede beyan edilen değere yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunan değer üzerinden tarhiyat yapılması yerinde olmadığından, davacının düzeltme talebinin kabulü gerekirken, reddine ilişkin işlemde ve bu işlemin onanması yönündeki mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerde temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 27.4.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.