9. Daire         1998/1764 E.  ,  1999/1583 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1998/1764
Karar No: 1999/1583

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Kazım Karabekir Vergi Dairesi Müdürlüğü – ERZURUM
İstemin Özeti : Erzurum Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün vergi borçları nedeniyle … Üniversitesi ve İç Tedarik Bölge Saymanlık Müdürlüğünden alacaklı olduğu su ve atık su ücretlerine uygulanan haciz işleminin iptali istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, davacı kurumun vadesinde ödenmeyen katma değer vergisi, gelir (stopaj) ve damga vergilerinden dolayı davalı idarece düzenlenip tebliğ edilen ödeme emrine karşı ödeme yapılmaması üzerine 30.11.1997 tarihi itibariyle vadesi geçmiş ve ödenmemiş …-liralık vergi borçlarının tahsili amacıyla İç Tedarik Bölge Saymanlık Müdürlüğü ve … Üniversitesinden olan alacaklarına haciz uygulandığının anlaşıldığı,1580 sayılı Yasanın 19/7. maddesinde, belediyelerin bir takım mallarına haciz uygulanamayacağı kuralı yer almakta ise de, 6183 sayılı Kanunun 70. maddesinin 3986 sayılı Kanunla değişik 1. fıkrasında, 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi iktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları, iştirakleri ve mahalli idarelerin malları hariç olmak üzere Devlet malları ile hususi kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen malların haczedilemeyeceği hükme bağlandığından, 7.5.1994 tarihinde yapılan bu değişiklikle mahalli idarelerin süresinde ödenmeyen 6183 sayılı Kanun kapsamındaki borçlarının bu idarelerin mallarının haczi suretiyle cebren takip ve tahsiline olanak sağlandığından ve ESKİ bir mahalli idare olduğundan dava konusu haciz işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle reddederek haciz işlemini onayan … Vergi Mahkemesinin … ve … sayılı kararının; 1997 yılı Bütçe Kararnamesinin 18. maddesinde ESKİ Genel Müdürlüğünün su ve atık su ücretlerinin kamu hizmetine tahsis edildiği ve haczedilemeyeceğinin belirtildiği, hacze konu olan gelirleri bir hizmet karşılığı alınan ücret olduğundan, İcra İflas Kanununun 83. maddesi uyarınca ancak bir kısmının haczedilebileceği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun temyiz esteminin reddi gerekeceği savunulmuştur.
Savcı …’in Düşüncesi : Uyuşmazlık, Erzurum Su ve Kanalizasyon Dairesi Müdürlüğünün vadesinde ödenmeyen vergi borçlarından dolayı … Üniversitesi ve İç Tedarik Bölge Saymanlık Müdürlüğünden alacaklı bulunduğu su ve atık su ücretlerine haciz uygulanmasından kaynaklanmakta olup, haciz işleminin iptali istemi ile açılan davanın reddine ilişkin vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
1580 sayılı Belediye Kanunu’nun 19/7 maddesinde, Belediye daire ve şubeleri, bahçeleri umuma ait olan olmıyan açık ve kapalı mahalleri emlak vergisinden müstesna olmak, belediye vergisi ve resimleri ile hidematı ammeye muhtas ve akar olmayan emsal ve eşyası üzerine haciz konulamayacağı belirtilmiş, aynı Kanunun 19.maddesinin 4/A bendinde de doğrudan doğruya yapılmak ve işletilmek şartıyla su, havagazı, elektrik, tramvay tesisatı kurmak ve işletme görevinin belediyelerin hakkı olduğu, belediyelerin, bu işlerin tesis ve işletilmesi için müddeti kırk seneyi tecavüz etmemek ve şeraiti devletçe müttehas kaidelere muvafık olmak üzere imtiyaz da verebilecekleri kuralına yer verilmiştir.
Açıklanan madde hükmüne göre belediyelerin, su tesisatı kurmak işletmek ve isterlerse bu konuda başkalarına imtiyaz vermek kanunla kendilerine verilen bir haktır. Kanun koyucu bunu bir hak olarak nitelemesine rağmen ve su tesisatı kurmak ve işletmek,aynı zamanda belediyelerin belde halkına sunmak zorunda oldukları bir kamu hizmetidir.
Bu durumda, belediyelerin kanunun kendilerine yüklediği su tesisatı kurmak ve işletme görevini yerine getirirken su bedeli olarak tahsil ettikleri gelirleri kar amacı güderek elde ettikleri gelir gibi düşünmek mümkün olmayıp, su bedellerinin, hizmetten yararlanan kimselerin bunun maliyetine katlanmaları düşüncesinden kaynaklanması ve bunun yanısıra hizmetin ihtiyaç duyduğu mali finansmanın karşılanması amacıyla tahsis edilen gelir olması nedeniyle bu bedellerin ayrıca kamu hizmetine tahsisi yönünde karar alınmasına gerek bulunmadığından kanunen yapılması zorunlu olan bir faaliyeti yürütmekle görevli olan belediyelerin, bu faaliyeti yürütürken ihtiyaç duydukları mali kaynaklardan yararlanmalarının kısıtlanması, vazifenin gereği gibi yerine getirilmesini engelleyeceğinden su bedelleri üzerine uygulanan haciz işleminin iptali gerekirken aksine verilen vergi mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin kabulü ile temyiz konusu kararın bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : İleri sürülen iddialar usule ve hukuka uygun Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
2575 sayılı Danıştay Kanununa 3619 sayılı Kanunla eklenen ek 1. Madde gereğince hüküm veren Danıştay Dokuzuncu ve Üçüncü Dairelerince oluşturulan müşterek kurulca işin gereği görüşüldü:
Temyiz edilen … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisinin bulunmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin reddine, anılan Mahkeme kararının onanmasına ….- lira ilam harcının temyiz isteminde bulunandan alınmasına 20.4.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.