9. Daire 1998/1237 E. , 1999/1058 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1998/1237
Karar No: 1999/1058
Temyiz İsteminde Bulunan: …
Vekili : …
Karşı Taraf : … Belediye Başkanlığı – …
Vekili : …
İstemin Özeti : Yükümlü kooperatifin hizmet binası inşaatı yapmak için belediyeden ruhsat talebinde bulunulması üzerine tahakkuk ettirilip tahsil edilen bina inşaat harcının iadesi istemiyle yaptığı düzeltme şikayet başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davayı; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununa 2589 sayılı Kanunla eklenen Ek 1.ve 6. maddelerde, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılan her türlü bina inşaatının ve ruhsat alınmasının bina inşaat harcına, aynı Kanunun 80/c,d maddelerinde de; proje tasdik işlemlerinin plan ve proje harcına tabi olduğunun hükme bağlandığı, 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanununun 19/B maddesinde ise, kooperatiflerin, kurumlar, gider, gayrimenkul kıymet artışı, intikal ve diğer vergilerle birlikte öngörülen vergi, resim ve harçtan muaf olduğu belirtilmekle beraber, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda kooperatiflerin bu kanun gereği alınan harçlardan muaf tutulacaklarına ilişkin herhangi bir hükme yer verilmediği, bu durumda muafiyet söz konusu olmadığından harcın iadesi yolunda yapılan başvurunun reddedilmesinde yasaya aykırılık görülmediği gerekçesiyle reddederek dava konusu bina inşaat harcını onayan … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; 2464 sayılı Kanunla sayılan istisnalar arasında kooperatiflerin sayılmamış olmasının muafiyetinin kalktığı anlamına gelmeyeceği, 1581 sayılı Kanun özel bir kanun olduğundan 492 sayılı Kanunun 123. maddesi uyarınca harçtan muaf oldukları ileri sürülerek bozulması istenilmeketedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun temyiz iddialarının reddi gerekeceği savunulmuştur.
Savcı …’in Düşüncesi : 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifmeri ve Birlikleri Kanununun, muafiyetle ilgili 19/B maddesiyle getirilen hükmün tahdidi olmasından dolayı vergi mahkemesi kararı sonucu itibariyle yerindedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : İleri sürülen iddialar usule ve hukuka uygun Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
İstem, yükümlü kooperatif tarafından mevcut hizmet binasının yıkılarak yenisinin yaptırılması amacı ile inşaat ruhsatı alımı sırasında tahsil edilen bina inşaat harcının iadesi istemiyle yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesi kararının, 1581 sayılı Kanun gereğince anılan harçtan muaf oldukları iddiasıyla bozulmasına ilişkin bulunmaktadır.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununa 2589 sayılı Kanunla eklenen Ek 1. Madde de; belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılan her türlü bina inşaatı (ilave ve tadiller dahil) inşaat veya tadilat ruhsatının alınmasında Ek madde 6’da yer alan tarifede gösterilen nispet ve hadlerde bina inşaat harcına tabidir hükmüne yer verilmiştir.
1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri birlikleri Kanununun 19/B-b maddesinde de, bu kanuna göre kurulacak ve kurulmuş sayılan kooperatiflerin, bölge ve merkez birliklerinin, sermaye ve yedek akçeleri ile taşınmaz malları ve bunların gelirleri, kendi ihtiyaçları için satın aldıkları ve alacaklarının tahsili gayesiyle mülk edindikleri taşınmaz malları ve bunların 15 inci madde hükmüne göre sahiplerine geri verilmesi işleminin, bütün vergi resim ve harçtan muaf olduğu açıklanmıştır.
Anılan maddede kurumun ihtiyaçları için satın aldıkları, hatta alacaklarının tahsili için edindikleri taşınmaz malları ile anılan kanunun 15. maddesine göre bunların sahiplerine geri verilme işlemi her türlü vergi resim ve harçtan muaf olduğundan ve bina inşa edilmesi sonuç olarak bina edinme niteliğinde olduğundan satın alma ile aynı mahiyettedir.
Bu durumda, yükümlü kooperatife 1581 sayılı Kanunun 19. maddesi hükmü uyarınca tanınan muafiyet karşısında, kendi arsası üzerine inşa edilen hizmet binasından dolayı, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda kurumun harçlardan müstesna edileceğine dair bir hükme yer verilmediğinden muafiyetten yararlanamayacağı gerekçesiyle tesis edilen vergi mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 10.3.1999 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
AYRIŞIK OY:İleri sürülen iddilar usule ve hukuka uygun Mahkeme kararının bozulmasın sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği görüşüyle karara karşıyız.