9. Daire 1997/4587 E. , 1999/927 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1997/4587
Karar No: 1999/927
Temyiz İsteminde Bulunan : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı/…
Vekili : …
Karşı Taraf : .. Belediye Başkanlığı/…
Vekili : …
İstemin Özeti : … belediyesince tahsil edilen mezar ücretinden … Büyükşehir Belediyesine aktarılması gereken kısmın süresinde aktarılmadığı ileri sürülerek bu alacağın tahsili amacıyla tanzim ve tebliğ edilen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı; 3030 sayılı Kanunun 24/1. maddesinde İlçe belediyelerinin kendi aralarında veya büyükşehir belediyesi ile aralarında ihtilaf çıkması veya ilçe belediyeleri arasında farklı uygulamalar bulunması halinde, bu ihtilaf ve farklı uygulamaları ortadan kaldırmak amacıyla büyükşehir belediye meclisinin yönlendirici ve düzenleyici tedbirler almaya yetkili olduğu, bu kararlara karşı 10 gün içinde o ilin valisine itiraz edilebileceği, valinin bu itirazı 10 gün içinde karara bağlayacağı ve bu kararın kesin olduğu hükmünün yer aldığı, bu hüküm çerçevesinde kamu gücüne sahip iki belediye arasındaki borç alacak ilişkisinden doğan ihtilafın idari yolla çözülmesi gerektiği, öte yandan ilçe belediyelerince tahsil edilen mezarlık ücretinden büyükşehir belediyesine pay verileceğine ilişkin bir yasal düzenlemenin de bulunmadığı ve bu durumun 6183 sayılı Kanunun 58. Maddesinde düzenlenen “borcun yokluğu” kavramı içerisinde mütalaa edilmesi gerektiği, tüm bu gerekçeler karşısında mezarlık ücreti payının tahsili amacıyla düzenlenip tebliğ olunan ödeme emrinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle kabul ederek, ödeme emrini iptal eden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; miktarı belli ve süresinde ödenmediği ihtilafsız olan alacağın ödeme emri ile istenmesinin yerinde olduğu ve onanması gerektiği ileri sürülerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun istemin reddi gerektiği yolundadır.
Savcı …’in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. Fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : 3030 sayılı Kanun ve uygulama yönetmeliği uyarınca Büyükşehir Belediyesine verilen görev karşılığı olarak ilçe belediyesince tahsil edilen meblağın büyükşehire aktarılması gerektiğinden süresinde aktarılmayan ve amme alacağı niteliğinde olan bu alacağın tahsili için düzenlenen ödeme emrinin onanması gerekirken iptali yolundaki mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
İstem, … Büyükşehir Belediyesince düzenlenerek tebliğ edilen ödeme emrini iptal eden Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına ilişkindir.
6183 sayılı Kanunun “Kanunun Şumulü” başlıklı 1. maddesinde; devlete vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı faiz gibi fer’i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümlerinin tatbik olunacağı, 2576 sayılı Kanunun 6. maddesinde de; Vergi Mahkemesinin, Genel bütçeye, İl özel idarelleri, belediye ve köylere ait vergi resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları ve bu konulardaki 6183 sayılı Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları çözümleyeceği hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, 3030 sayılı Kanunun 6/A-İ. maddesinde mezarlık alanlarını tespit ve tesis etmek ve işletmek büyükşehir belediyesinin görevleri arasında sayılmış, sözü edilen Kanunun uygulanmasına ilişkin 12.Aralık.1984 tarih ve 18603 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmeliğin 21. maddesinde, ölülerin muayenesi, defin ruhsatı ve nakli ile ilgili tüm iş ve işlemlerin ilçe belediyelerince yürütüleceği, bunun dışında mezarlık alanlarını tespit ve tesis etmek, mezarlıklarda düzen ve bakımı sağlamak, ölü gömülecek yerleri tespit etmek ve ölülerin yıkanmalarına, kefenlenmelerine ve gömülmelerine ilişkin hizmetlerin büyükşehir belediyesince yürütüleceği belirtilmiştir.
Dairemizce verilen ara kararına cevaben gönderilen bilgi ve belgeler ile dosyanın incelenmesinden büyükşehir belediye meclisince belirlenen tarife kararının, ilçe belediyelerinin sağlık işleri müdürlüğüne gönderildiği, bu tarife uyarınca da belirlenen mezar ücreti ve defin giderinin cenaze sahipleri tarafından ilçe belediyesi hesap işleri müdürlüğü veznesine yatırıldığı, tahsil edilen bu meblağdan mezar ücretine isabet eden kısmın büyükşehir belediyesine aktarılması gerektiği, esasen bu hususun davacı … Belediyesince de kabul edildiği görülmektedir.
Mezar ücreti büyükşehir belediyesine ödenmesi gereken ve amme hizmetlerinin tatbikatından doğan bir alacak niteliğinde olduğundan, bu ücretin yukarıda açıklanan hükümler karşısında, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsili mümkün olup, bu konudaki uyuşmazlıkların da vergi mahkemesince çözümlenmesi gerekmektedir.
Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında 3030 sayılı Kanunun 24. maddesine göre ilçe belediyelerinin kendi aralarında veya büyükşehir belediyesi ile aralarında ihtilaf çıkması veya ilçe belediyeleri arasında farklı uygulamalar bulunması halinde, bu ihtilaf ve farklı uygulamaları ortadan kaldırmak amacıyla büyükşehir belediye meclisi yönlendirici ve düzenleyici tedbirler almaya yetkili olup,bu maddeden büyükşehirdeki ilçe belediyelerinin kendi aralarında veya büyükşehir belediyeleri ile aralarında kamu alacağından doğan uyuşmazlıklarda kamu alacağının tahsili zımnında 6183 sayılı Yasaya göre yapılan işlemlerde büyükşehir belediye meclisinin başvurulması zorunlu bir merci olarak kabul edilmesi sonucu çıkmamaktadır.
Bu durumda, mahkemenin, uyuşmazlığın sözkonusu hükme göre çözümlenmesi gerektiği ve 3030 sayılı Kanun ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin Yönetmelik ile büyükşehir belediyesine yüklenilen görevlerin karşılığı olarak ilçe belediyesince tahsil edilerek büyükşehir belediyesine ödenmesi gereken mezarlık ücretinin yasal dayanağı bulunmadığı bu nedenle ödeme emrinin iptali icabettiği yolundaki gerekçesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 4.3.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.